Wat was dat nou: Holocaust Pornografie?
De holocaustpornografie was een zeer apart soort pornografisch materiaal. Het was vooral populair onder mannelijke adolescenten in Israël en bereikte in de jaren ’50 en ’60 haar hoogtepunt van populariteit.
Het centrale uitgangspunt in de meeste boekjes was hetzelfde. Vaak beweerde het boek dat het de verhalen beschreef van geallieerde soldaten die gevangen genomen waren door Nazi Duitsland of Keizerlijk Japan. Hoewel, in werkelijkheid, waren bijna al deze verhalen pure fantasie.
De verhalen in de “Stalags” werden verteld vanuit het perspectief van de gevangen soldaten. Zij beschreven hoe ze in de gevangenis werden gemarteld door vrouwelijke SS’ers, of Japanse bewakers. Deze vrouwen waren met zwepen en gekleed op hakken, en in pulp fictie stijl als een soort SM dominatrix afgebeeld.
Uiteindelijk, aan het eind van de verhaaltjes, ontsnapten de protagonisten en gingen over tot verkrachting en zelfs moord op de vrouwelijke bewakers als vergelding. Dit deel van het verhaal zou de grootste aantrekkingskracht op de lezers uitoefenen, omdat het tot in de kleinste details werd beschreven. Wraakporno dus, met weerzinwekkende details.
In de jaren ’50 en ’60 waren “Stalags” de enige vorm van legale pornografie die beschikbaar was voor de burgers van Israël. Dit maakte ze buitengewoon populair. Door deze populariteit was holocaustporno zeer wijdverspreid en kon in de meeste boekwinkels en kiosken gevonden worden voor iedereen die wat wilde kopen.
Toegang tot een duister, geheim recent verleden
Wat maakte deze boekjes nu juist zo populair? De catalogus van de Jewish National & University Library in Jeruzalem vermeldt ongeveer 80 titels die als Stalags kunnen worden beschouwd. Een of twee verschenen in 1961, tweederde verscheen in 1963, en één titel werd gepubliceerd in 1965.
Door een combinatie van extreem seksueel en fysiek geweld werden vrouwelijke SS-agenten in de boeken verkracht, gemarteld en vermoord. Dit speelde uiteraard in op het verlangen van de lezer om wraak te nemen voor de gebeurtenissen van van de Holocaust en de Tweede Wereldoorlog.
Maar het ging niet alleen maar om wraak. De drijfveer van de lezers lag ook elders.
Als kleinzoon van overlevenden van de Holocaust was filmmaker Ari Libsker al lang geïntrigeerd door de “grafische en expliciete” voorstelling van de Shoah in de Israëlische cultuur. Libsker nam de boeken op in een documentaire, getiteld Stalags, die in 2008 werd uitgebracht.
Libsker’s herinnering aan het Holocaust onderwijs draaide om beelden van naakte vrouwen, zei hij. Leerlingen kregen regelmatig foto’s – en soms video’s – te zien van schaars geklede of naakte vrouwen die leden, op het punt stonden vermoord te worden, of dood waren.
“Of het nu gaat om foto’s van lijken in Bergen-Belsen of van vrouwen die zich uitkleden voor een massale schietpartij in Letland, deze beelden “werden de Holocaust” voor sommige kinderen van overlevenden. Voordat ze de verhalen van hun eigen ouders over wat er in Europa gebeurde hoorden, werden kinderen geconfronteerd met de meest pornografische beelden die men zich kon voorstellen.”
Details van de Holocaust waren grotendeels onderdrukt. Er werd gezwegen over wat er precies gebeurt was. Praten over de martelingen die de Joden verduurden was taboe. En in vele Israelische families konden jongeren zich maar niets van de gebeurtenissen die hun ouders en grootouders meemaakten, voorstellen. De Stalags vulden een stukje van die leegte op.
Want juist die leegte trof jonge Israëli’s in hun puberteit: vragen over identiteit en het gewelddadige verleden van hun ouders smolten samen met hun eigen opkomende seksuele identiteit.
Deze periode van stilte duurde tot het proces van 1961 tegen Adolf Eichmann, een belangrijke SS-er, ook wel architect van de Holocaust genoemd.
Voor het eerst hoorden jonge Israëli’s expliciete getuigenissen over de wreedheden van de Nazi’s, inclusief seksueel geweld. De Stalags gingen enkele weken voor deze dramatische radiohoorzittingen in première, en de serie werd een fictieve tegenhanger van weken van Eichmann-gerelateerde getuigenissen.
Verboden
Het hoeft geen verbazing te wekken dat de populariteit van de holocaustpornografie niet goed viel bij de Israëlische regering, noch bij de samenleving in het algemeen. Bovendien had het jodendom op dat moment een sterke invloed op het staatsbeleid, zodat puriteinse waarden een groot deel van het sociale leven dicteerden. Deze maatschappelijke waarden stonden op gespannen voet met de inhoud van de Stalags.
Vandaar dat er een sterke wens bestond om Holocaustpornografie het land uit te bannen. Pornografie was in de jaren ’60 en ’50 immers verboden.
Men kneep een oogje dicht, omdat er gesteld werd dat de verhalen vanuit het buitenland kwamen, en het om vertalingen van ware getuigenissen van de geallieerde soldaten ging.
De situatie kwam tot een hoogtepunt toen een bijzonder grafisch maar populair Stalags getiteld ‘Ik was kolonel Schultz’s privé teef’ werd uitgebracht.
Dit boek werd geacht een rode lijn te overschrijden, en dus trad de staat er hard tegen op. Het ging in dit boekje immers niet om een Amerikaanse soldaat, maar een jonge Joodse vrouw die de prostitutie in werd gedreven door de Nazi’s. De politie probeerde alle exemplaren van het boek te vinden en te vernietigen, en de regering verbood Stalags helemaal.
Inspiratie voor films
Een decennium na het verbod op de Stalags, bleek de populariteit van dit omstreden genre toch nog niet uitgestorven.
Ilsa Koch, echtgenote van de commandant van Buchenwald, was berucht om het verzamelen van exemplaren van menselijke tatoeages en het maken van lampenkappen van gevangenenhuiden. Koch was waarschijnlijk de inspiratiebron voor de B-film Ilsa, She-Wolf of the SS uit 1974.
Het toeval wil dat deze film werd opgenomen op de Stalag 13 set van Hogan’s Heroes, een van de boekjes die dus eerder verboden werden.
Het verhaal liegt er niet om.
Ilsa is commandante van een nazi-gevangenenkamp. Ze voert sadistische wetenschappelijke experimenten uit om aan te tonen dat vrouwen beter tegen pijn kunnen dan mannen en daarom in de Duitse strijdkrachten zouden moeten mogen vechten. Ilsa is een sadistische autoritaire vrouw met een vraatzuchtige seksuele honger naar mannen.
Elke nacht kiest zij een nieuwe mannelijke gevangene uit om mee te vrijen. Door haar hyperseksualiteit is zij echter teleurgesteld wanneer haar slachtoffers onvermijdelijk klaarkomen, en zij laat hen dan ook onmiddellijk castreren en ter dood brengen. Als de geallieerden naderen en de resterende gevangenen weten te ontsnappen, loopt het met Ilsa niet goed af.
De populariteit van de film leidde tot de creatie van drie vervolgen.
Bestaan de Stalags vandaag nog?
In de loop van de decennia, is de populariteit van Stalags enorm gedaald. Deze daling kan worden toegeschreven aan een paar belangrijke redenen. Ten eerste verliet de herinnering aan het proces tegen Adolf Eichmann het publieke bewustzijn, en was er dus minder vraag naar pornografie vol geweld tegen SS-soldaten. Er werd open gepraat over de verdrukte herinneringen.
Ten tweede maakte de proliferatie van video – en later – digitale media geschreven pornografie grotendeels overbodig. Mensen konden nu kijken naar de daden waarover ze hadden gelezen.
Het is echter vermeldenswaard dat er tegenwoordig een heel genre porno online is dat gewijd is aan de Holocaust. Het meest schokkende hieraan is dat deze industrie grotendeels in Israël opereert, en dat dit soort porno meestal ook door Israëliërs wordt geconsumeerd.
