De afgelopen week hebben de Taliban om de paar uur video’s vrijgegeven van triomfantelijke opstandelingen die het zoveelste Afghaanse districtshoofdkwartier inspecteren dat door de regeringstroepen in de strijd was verloren – of zonder slag of stoot overgegeven.
Sommige van deze districten, zijn te afgelegen of dunbevolkte gebieden om te kunnen worden verdedigd nu het overbelaste Afghaanse leger – dat inmiddels is ontdaan van vitale Amerikaanse luchtsteun – zich opnieuw concentreert op de bescherming van de belangrijkste bevolkingscentra van het land.
Rond de twintig van de in totaal 387 Afghaanse districten werden door de Taliban ingenomen, vooral in Noord-Afghanistan, naast een dertigtal andere die sinds begin mei door de opstandelingen in het hele land zijn ingenomen. In de Westerse media is er helaas maar weinig plaats voor het sneeuwbal-effect van de terugtrekking van Amerikaanse (en coalitie-) troepen, ik volg de ontwikkelingen dan ook met name via Perzisch-talige lokale nieuwsplatformen.
De video’s liegen erom. Er wordt vooral in het Noorden helemaal niet meer gevochten. De Afghaanse soldaten en politieagenten wachten letterlijk op de Taliban, om hen hun wapens te overhandigen. Bij sommige gelegenheden gaven de Taliban zelfs zakgeld aan de deserteurs voor een veilige reis naar huis.
Salimeh weigert om haar district over te geven
Salimeh heeft al eerder tegen de Taliban gevochten, en weigert ook deze keer om zich over te geven.
“Ik sterf liever. Als je me in de handen van de Taliban ziet vallen, schiet me dan neer!”, aldus de moedige vrouw.
Reeds in 2019 waren de Taliban van plan hun activiteiten in de provincie Balkh uit te breiden. Eerst begonnen ze te praten met de lokale stamoudsten en hen aan te moedigen de Taliban binnen te laten. Indien de Taliban in een van de districten geweigerd zouden worden, zouden zij de bevolking van dat district gaan waarschuwen. Op die manier brachten de Taliban destijds al snel tot 70% van het district Charkint onder hun controle.
De Taliban vroegen de mensen om hun wapens af te geven en als ze dat niet wilden, werden ze aangevallen. Hun schapen en geweren werden afgepakt, en mensen werden in elkaar geslagen.
De regering wilde echter niet meewerken met de mensen van het district Charkint om zich tegen de Taliban te verzetten en met hen te vechten. Een week lang stond Salimeh aan de zijde van haar volk, en vocht gelijkwaardig tegen de Taliban. Uiteindelijk, na 22 strijders te hebben verloren, gaven de Taliban het op en verlieten het district Charkint.
Nu rukt de Taliban wederom op om Salimeh’s geliefde thuis te veroveren.
Van Sociologe tot Districtsgouverneur
Salimeh’s achtergrond is al even fascinerend als haar huidige positie. Geboren in een gezin van immigranten, groeide zij op in de Iraanse hoofdstad Teheran. Daar had ze – ondanks de moeilijkheden die vluchtelingen ervaren – een aangenaam leven.
Salimeh studeerde af als Sociologe aan Kharazmi universiteit, een gerenommeerd instituut en door velen beschouwd als de oudste instelling voor hoger onderwijs in Iran. Ze begon te werken in het onderwijs, trouwde, en kreeg drie kinderen.
Tien jaar geleden nam Salimeh een moeilijke beslissing. In 2011 koos ze ervoor om met haar gezin terug te keren naar Afghanistan, waar ze zich vestigde in Mazar-e Sharif, niet ver van Balkh. “Ik wilde geen vluchteling meer zijn. Ik wilde helpen met de herbouw van mijn land.”
En dat deed ze met succes. In 2018 werd zij de derde vrouwelijke districsgouverneur in de gehele geschiedenis van Afghanistan. En nog in een vrij lastige plek ook. Charkint, in Balkh, kent stukken die geheel onbegaanbaar zijn. Dorpen zijn daar alleen te voet bereikbaar, en goederen worden op de rug van vee vervoerd.
“In de loop der jaren heb ik verschillende managementfuncties bekleed, het meest recentelijk als administrateur aan een privé-universiteit. Ik solliciteerde via de commissie voor overheidsdiensten toen de vacature voor districtsgouverneur voor mijn thuisdistrict Charkint vrijkwam. Ik wist dat ik een kans maakte vanwege mijn kwalificaties en jarenlange managementervaring.”, vertelde Mazari aan de national.
Vrouwen betalen de hoofdprijs van de oorlog
Volgens Salimeh betalen vrouwen in een samenleving de hoofdprijs van oorlog, terwijl ze geen rol spelen bij het creëren en aanwakkeren ervan, maar ze zien de ernstigste schade die mogelijk is. Volgens haar kunnen vrouwen een grote rol spelen met oplossen van conflicten.
Maar ook voor Salimeh is dat niet altijd even makkelijk.
In Afghanistan beschouwen mensen en de samenleving de verantwoordelijkheid van regeringsfuncties, vooral hoge functies zoals districtsgouverneurs, vaak als een mannentaak.
In interviews met Afghaanse media-outlets beschrijft ze dan ook uitgebreid hoe ze door haar mannelijke collega’s werd tegengewerkt. Vaak verlieten zij hun werk, en nam ze dat dan zelf maar over. Ook heeft ze hard gevochten tegen corruptie in Charkint, waarbij maar liefst 6 hoge functionarissen werden gearresteerd.
Zijzelf denkt dan ook dat ze prima voor de taak is uitgerust.
“Het kennen van de samenleving het belangrijkste onderdeel van het werk van een politicus en staatsman, en daaraan heb ik zowel in mijn studies in Teheran als de eerste jaren in Mazar-e Sharif heel hard aan gewerkt.”
No Pasaran
Opgeven, daar gelooft Salimeh niet in. De bitterheid van het vluchtelingenbestaan heeft ze nog altijd in haar achterhoofd. “Ik krijg herhaaldelijk te horen dat ik als districtsgouverneur niet alleen kan vechten. En ik heb hen gezegd dat het niet uitmaakt wat zij zouden zeggen, maar dat ik nooit zou toestaan dat Charkint weer onzeker zou zijn.”
