“Dat je met kunst niet je brood zou kunnen of mogen verdienen – van dat idee heeft deze crisis me versneld afgeholpen. Als kunstenaar ben je vaak aan het schrapen. Maar waarom zou dat gewoon moeten zijn?
In het begin van de lockdown was ik wel even overrompeld. Gelukkig werd de tentoonstelling Invisible Breath van Nicole Schulze en mij in Rijksmuseum Twenthe niet afgeblazen maar uitgesteld. Sinds 5 juli is ons werk daar nu te zien, tot en met 1 november. In de kunsteducatie kwam alles stil te liggen. Bij Oyfo Kunst en Techniek in Hengelo ontwikkel en geef ik lessen kunst op school, voor Zaal Zuid in Hengelo help ik educatieve programma’s bij tentoonstellingen ontwikkelen en geef ik de bijbehorende lessen. In Borne doe ik een project Kunst in de Klas in samenwerking met RTV Borne.
Met mijn autonome werk heb ik zelf pas op de plaats gemaakt. Doordat ik vijf weken fulltime de zorg had voor mijn vijfjarige zoon was er ook weinig ruimte om in mijn atelier in Hengelo te zijn. Dan maar even geen kunst overdag. Het helpt dat ik sinds een paar jaar meer ruimte geef aan mijn spirituele kant. Ik leef in vertrouwen op God, of het universum. Ook al voel ik onrust, ik weet inmiddels wel een rustpunt in mezelf te vinden.
Ik durfde nu door te pakken
Door een crisis als deze ga je meer nadenken over wat je zelf wilt. Ik wil kunst maken. Dat blijft voorop staan. Maar ik wil ook een boterham verdienen, een voorbeeld zijn voor mijn zoon, straks een fatsoenlijk pensioen hebben. Het plan voor een online aanbod zit al een jaar of twee in mijn hoofd. Door corona durfde ik sneller door te pakken en ben ik nu een programma aan het uitwerken.
Een tekenworkshop die ik al eerder had gegeven in Rijksmuseum Twenthe heb ik in een online versie aangeboden, gratis, bij wijze van proef. Via sociale media heb ik deelnemers geworven. Het heeft nuttige feedback opgeleverd. Wat ik nu wil gaan doen is begeleide workshops opnemen en die als spin off online aanbieden.
Het voordeel is dat je zo veel meer mensen kunt bereiken, die de workshop kunnen volgen wanneer het hen uitkomt. Met de passieve inkomsten die dat hopelijk oplevert hoop ik een betere balans te vinden in zelf kunst maken en lesgeven. Het is lekker om op je autonome werk te kunnen inzoomen, maar dat lukt minder goed met veel andere werkzaamheden ernaast.
Ik wil ook workshops gaan geven in bedrijven. Er waren al een paar pilots afgesproken; hopelijk kunnen die later alsnog doorgaan. Twee jaar geleden ben ik opgeleid tot coach ‘cultuur met kwaliteit’ voor leerkrachten, waarbij je ook aan de psychologische kant raakt. Daardoor begon het te kriebelen om er meer mee te doen.
Ik ben weer een opleiding gaan volgen om mensen met creatieve middelen te coachen. In mijn eigen werk zit eigenlijk ook altijd wel een tip, een inzicht hoe je prettiger zou kunnen leven. Zo kan ik mijn kunst gebruiken als spiegel voor het bedrijfsleven. Om vragen aan de orde te stellen als: wat wil ik, wie neemt welke rol op zich, en waarom?
Inzichten delen via kunst
Deze tijd vraagt nog meer dan anders om handvatten waarmee je voorkomt dat mensen vastlopen. In een burn-out, of in een depressie. Zelf is me dat ook overkomen, als scholier en student, en dat motiveert extra om inzichten via mijn kunst te delen. In het werk dat nu in Rijksmuseum Twenthe hangt zie je ook de verbinding die ik probeer te maken tussen het alledaagse en een parallelle wereld die je eerder voelt dan ziet. Aan de hand van bijvoorbeeld kinderportretten – gebaseerd op foto’s van mezelf maar geen zelfportretten – laat ik universele boodschappen als ‘raise your vibration’ en ‘the power of silence’ doorklinken.
Dat soort inzichten wil ik expliciet in tekeningen gaan verwerken en daar bijvoorbeeld video’s over maken. Ik wil ook meer schrijven, en – via een podcast – vertellen. Mijn voorbeeld is Mirjam Spitholt, die naast haar werk als docent in bedrijfseconomische vakken aan Hogeschool Saxion ook het vak gelukskunde heeft ontwikkeld en daar webinars en lezingen over geeft. Dat zou ik met tekenen willen doen.
Veel mensen zijn bang om te tekenen
Ik ben ervan overtuigd dat veel mensen er baat bij kunnen hebben. Of ze nou wel of niet in de knoop zitten. Ik merk dat er veel sluimerende interesse is voor zelf tekenen. Dan ligt er houtskool of ander materiaal in een la maar zijn ze bang dat het voor hen niet is weggelegd. Omdat ze denken of ooit te horen hebben gekregen dat ze niet kunnen tekenen. Op school is er jammer genoeg ook steeds minder aandacht voor.
O ja, ik weet wel dat kunst als middel voor een heleboel collega’s vloeken in de kerk is. Maar kunst is ook communicatie. En ik ben steeds meer gaan geloven dat je van kunst ook mag kunnen leven, terwijl je toch trouw blijft aan jezelf als kunstenaar. Ook al moet ik er zelf voor uit m’n comfortzone komen. Mezelf online meer blootgeven; verschillende keren per dag posts plaatsen om deelnemers te werven; ik zou het eerder niet hebben gedurfd. Deze crisis heeft mij als ondernemer een schop onder de kont gegeven.”
