Nog in de nacht trekken colonnes met zwaailicht door de overstroomde delen van Duitsland. De brandweer, de vrijwillige rampbestrijders van het Technisches Hilfswerk (THW), het leger: ze rijden met de stroom van de Elbe mee, zo lijkt het, richting het noorden. Daar worden in de komende dagen overstromingen verwacht.
De sfeer hier, in de buurt van Lutherstadt Wittenberg, is afwachtend en gespannen. De regionale radio houdt de waterstanden bij. 'Bij Wittenberg een verhoging van 2 centimeter per uur, het peil is nu 6.62 meter,' klinkt het om half twee 's nachts. Nog verder naar het noorden, bij Hitzacker, het pittoreske plaatsje waar prins Claus een deel van zijn leven doorbracht, wordt meer dan acht meter verwacht. Meer dan acht meter: dat is een halve meter hoger dan ooit tevoren.
Wat de watermassa's kunnen aanrichten weten ze in het zuiden en het oosten: in Beieren, Saksen, Saksen-Anhalt en Thüringen. Inwoners uit de regio's zijn massaal geëvacueerd.
Verwoestend
Ook aan deze ramp komt een eind. Maar vooralsnog is dat niet in zicht. En hoe bouw je straks weer een bestaan op? Het lijkt voor tienduizenden een haast onmogelijke opgave. Elf jaar na de zware overstromingen in de zomer van 2002, toen ook grote delen van Duitsland onderliepen, kwam het water opnieuw. En met diezelfde verwoestende uitwerking.
Veel mensen hebben voor de tweede keer alles verloren. 'We hadden de hoop dat we niet opnieuw getroffen zouden worden,' zegt Beate Höhner (67), een gepensioneerde inwoonster van Pirna, zo'n 25 kilometer onder Dresden. 'Maar nu zijn we alweer geëvacueerd. Het heeft ons vorige keer wel twee jaar gekost voordat we alles weer op orde hadden.'
In een cafe, in een droog gedeelte van Dresden, kijkt Höhner met andere bezoekers naar tv-beelden uit Deggendorf aan de Donau, meer dan 400 km naar het Zuiden. Hier brak een dam door, waarna complete stadsdelen onder water kwamen te staan.. Een tragedie. 'Dit overstijgt alle proporties,' oordeelde de geschokte Beierse minister-president Horst Seehofer (CSU).
Surrealistisch
Er komt financiële hulp, de bondsregering en de deelstaten legden al meer dan 100 miljoen euro op tafel. Maar dat is per slachtoffer een paar honderd euro’s – een symbolisch bedrag. De schade wordt nu al op miljarden euro’s geschat. 'En ook al krijg je geld,' zegt Beate Höhner. 'Het gaat erom wat zoiets geestelijk met je doet.'
Het is een surrealistisch gezicht: dat langzaam maar zeker stijgende water onder een fel verlicht landschap, want de regen is gestopt en de zon schijnt. In Saksen zijn het de Elbe en diens zijrivieren die de mensen schrik aanjagen. Aan de anders zo traag voorststromende rivier, die ontstaat in het Reuzengebergte in Tsjechië en die 1100 kilometer verder, voorbij Hamburg, uitmondt in de Noordzee, worden waterstanden gemeten van 8 of 9 meter, op sommige plekken hoger dan tijdens de ‘Rekordflut’ van 2002. In Dresden bereikt de rivier donderdagmiddag haar hoogste punt met 8.76 meter. 's Avonds is het peil stabiel, op vrijdag begint het water te zakken. Dit stelt inwoners – die vreesden voor de historische binnenstad – enigszins gerust. De recordstand van 9.40 meter uit 2002 zal dit maal zeker niet worden gehaald.
Het is een surrealistisch gezicht: dat langzaam maar zeker stijgende water onder een fel verlicht landschap, want de regen is gestopt en de zon schijnt.
De watersnood brengt door heel Duitsland tienduizenden vrijwilligers op de been, afkomstig uit alle windstreken. Het zijn vooral veel jongeren, die schouder aan schouder zandzakken vullen en leggen. Via sociale media als Facebook en Twitter laten de hulpverleners elkaar weten waar men naar toe moet en waaraan behoefte is. In Dresden bijvoorbeeld: ‘Berthold Haupstrasse heeft zandzakken nodig! En breng bier mee!’ En ook: ‘Wildberg heeft zonnebrandcreme nodig voor circa honderd mensen!'
De afgelopen nachten werkten in Dresden die jongeren door met het verstevigen van de schutwallen. Door alle blijken van lotsverbondendheid en solidariteit heerst er een zekere euforie in de stad. 'Weltklasse!,' roept men elkaar toe. Sommige Oost-Duitsers voeren die saamhorigheid terug op hun communistische verleden. ‘Wij zijn Ossi’s,’ zegt Franzi Klaus (34), een verpleegster in Dresden. ‘Wij steunen elkaar in tijden van nood.’
'Wij zijn Ossi’s,’ zegt Franzi Klaus (34), een verpleegster in Dresden. ‘Wij steunen elkaar in tijden van nood.’
De Mitteldeutsche Zeitung bedacht een naam voor deze generatie, die nu voor de tweede keer een gevecht tegen het water voert: ‘Generation Gummistiefel’ – 'Generatie Gummilaarzen' , hoewel de meesten sandalen dragen of chucks, die dunne sportschoenen, want nat word je toch.
Het stijgende water stroomt nu verder richting het Noorden, naar de deelstaten Nedersaksen en Sleeswijk-Holstein. Daar werd in steden en dorpen ‘Katastrophenalarm’ uitgeroepen. De eerste evacuaties zijn begonnen.
Verschenen in andere versies bij: De Persdienst en Het Parool
