Henk Fraser is níet verantwoordelijk voor de neergang van het Nederlandse voetbal, maar zo voelt hij het wel, zegt hij met veel pathos. Eigenlijk is het niet aan hem om zich in de discussie te mengen, zegt hij ook, daarvoor zijn de prestaties van ADO Den Haag te ondermaats. “Maar naar mijn mening heeft de gemiddelde voetballer van tegenwoordig niet altijd het juiste zelfbeeld.”
Nee, vroeger was heus niet alles beter – ‘Van Hanegem had ook wel eens wat aan te merken op ónze instelling’ – dus misschien herhaalt de geschiedenis zich wel en beleeft hij het alleen anders omdat hij ouder wordt. Maar nee, ‘dat slappe gedoe is echt overal’, zegt hij. Ook bij Jong Oranje, waar hij een tijdje als assistent heeft gewerkt; een ontwikkeling ‘waar we ons zorgen over moeten maken’.
Johan Cruijff Courts
De Johan Cruijff Courts – zaterdag werd er weer één geopend door Ajax-aanvoerder Davy Klaassen in zijn woonplaats Hilversum – zijn over het algemeen leeg. De meeste kinderen zitten liever thuis achter de PlayStation of de Xbox. En ook daar voelt Henk Fraser zich dus verantwoordelijk voor. “Of in ieder geval onze generatie.
“Wij gaan als trainers heel ver om de heren uit te leggen en te vragen of ze ‘alsjeblieft’ dingen willen doen. Dat zie je ook op school en bij die jongens thuis. Ouders en zaakwaarnemers praten die jonge jongens altijd naar de mond. Ze vinden alles goed. We praten tegenwoordig alleen maar in complimenten. Dus zo gek is het niet dat die jongens en meisjes doorgaans heel slecht tegen kritiek kunnen, ook al is die opbouwend bedoelt.”
Koptelefoon
Als hij het onderwerp ter sprake brengt, zeggen ze: joh, je bent niet meer van deze tijd. “Het is in een teamsport namelijk heel normaal dat je de hele tijd een koptelefoon op hebt en in je eigen wereld zit opgesloten… En ik maar denken dat het een modegril was. Maar wat ooit is begonnen met Drogba en Cristiano Ronaldo, doen ze nu allemaal. Als ik mijn spelers zie lopen, denk ik vaak dat het artiesten zijn, of rappers, zo gaan ze gekleed.
“Hoe zij er in hun vrije tijd bij willen lopen, moeten zij weten. Maar waar ze zich echt in moeten onderscheiden is het voetbal. Dat kwartje valt wel een keer, denk ik dan, vroeg of laat. Alleen bij sommigen wordt het steeds later… En dat is niet alleen bij ADO een probleem. Je ziet het nu ook bij het Nederlands elftal.”
Mondigheid
Mondigheid is een teken des tijds, constateert Fraser. “Je kan tegenwoordig bijna alles zeggen, lijkt wel. Want wie durft jou wat te doen? Ouders lopen de kans om gearresteerd te worden als ze hun kind aanpakken. En de politie heeft ook problemen als ze te hard optreden.”
In het voetbal is er vooral sprake van een gebrek aan onverzettelijkheid, zegt hij. Fraser heeft even moeten zoeken naar het juiste woord, maar dat is het wel, onverzettelijkheid. “En ook daar ben ik verantwoordelijk voor, dat is misschien nog wel het meest frustrerende. Ik ben een trainer, die wil zien, die wil proeven, die wil voelen, dat een verdediger er alles aan heeft gedaan om het duel te winnen. En dat doe ik dus te weinig. Of dat nou een tekort aan mentale weerbaarheid is, of tactisch onbenul weet ik niet. Misschien is het wel een combinatie van beiden. Verdedigen is een kunst, zoveel is zeker.”
Jaap Stam
Verdedigen gaat hem vooral om eer. “Jaap Stam is één van de allerbeste verdedigers die we ooit gehad hebben, hij had alles. De fysiek, de uitstaling, de duelkracht, noem maar op. Maar wat hem zo goed maakte was zijn gogme, de manier waarop hij positie koos ten opzichte van zijn directe tegenstander. Dat is het verschil tussen de top en de gewone speler. De absolute top is compleet.”
De situatie in Nederland is nijpend, constateert Fraser. “Het is zo langzamerhand twee voor twaalf. Het is tijd om in te grijpen en iets te doen. Maar ja, wie gaat alle informatie verzamelen, wie pikt het juiste eruit?”
Is dit een oproep aan Zeist?
“Daar zullen ze al wel mee bezig zijn, toch?”
@MJvdHeuvel