Stan Lee interviewen op een strip- en filmbeurs in Londen. Ik dacht afgelopen zomer, dat doe ik wel even.
Achteraf blijkt die missie net zo naïef te zijn geweest als een plan om op Pinkpop als bezoeker Mick Jagger te interviewen.
Want die vergelijking gaat wel op, zo bleek in juli 2014.
Stan Lee, die op 28 december 92 jaar is geworden, is voor comicliefhebbers wat de Rolling Stones zijn voor rock ('n roll)-liefhebbers: de laatste van een generatie die nog publieke optredens doet.
Een van de bezoekers had een T-shirt met de tekst 'Stan Lee is my god' en dat sentiment leeft bij meerdere fans. Veel aanwezigen noemden de komst van Stan Lee als reden van hun bezoek. Dit is de laatste kans om hem te ontmoeten!
Marvel Comics
Lee is vooral bekend als de (mede)bedenker van populaire superhelden(teams) voor Marvel Comics. In de jaren zestig van de vorige eeuw kwamen in een paar jaar de Fantastic Four, Spider-Man, de Hulk, Iron Man, Thor, de X-Men en de Avengers van de lopende band gerold, in samenwerking met tekenaars Jack Kirby en Steve Ditko.
Vijftig jaar later zijn de superhelden die Marvel hebben gedefinieerd en een voorsprong gaven op concurrent DC Comics (Batman, Superman) populairder en bekender dan ooit, vooral dankzij de succesvolle verfilmingen die sinds 2000 zijn verschenen. Op de London Film and Comic Con waren dan ook veel van de cosplayers (costumed players) verkleed als een Marvel-superheld.
Bravoure
Maar Stan Lee heeft ook een grote rol gespeeld als officieuze ambassadeur voor de superheldenstrip. Als uitgever/hoofdredacteur van Marvel was hij totaal niet verlegen en zocht hij actief de media op. Hij staat bekend om zijn bravoure en die was ook op de London Film and Comic Con waar te nemen.
'Het is niet eerlijk', zei Lee op zondagmiddag toen hij het podium betrad voor laatste publieke optreden in Europa, met achter hem een groot televisiescherm waarop Lee werd vertoond. 'Jullie kunnen mij zien, maar als ik mezelf wil zien, dan moet ik me omdraaien!'
Tijdens de 'talk' vertelde Lee hoe de Fantastic Four (1961) en Spider-Man (1962) zijn ontstaan – verhalen die hij al ontelbaar keren heeft verteld. 'Ik zag een vlieg kruipen op de muur en toen bedacht ik me dat ik een superheld die krachten wilde geven', zegt Lee over Spider-Man.
Overigens vertelt Lee er niet bij wat wel in zijn autobiografie Excelsior! The Amazing Life of Stan Lee (2002, met George Mair) staat. Namelijk dat Lee niet zeker weet of dat verhaal van die vlieg echt is gebeurd, of dat hij dat destijds in '62 heeft verzonnen om zijn pitch kracht bij te zetten bij toenmalig baas van Marvel, Martin Goodman.
Maar dat maakt niet uit. Lee is nog altijd een verhalenverteller met charisma. Hij vertelt misschien vaak dezelfde anekdotes, maar het publiek vindt het geweldig om hem in het echt te zien.
Cameo's
'De enige reden waarom mensen naar de Marvel films gaan, is om mijn cameo te zien', aldus Lee, die op de beurs bevestigde dat hij ook cameo's (gastrolletjes) heeft in Guardians of the Galaxy (14 augustus) en Avengers: Age of Ultron (2015). 'Go see my cameo!'
En, zo grapt Lee, de reden waarom hij niet in alle superheldenfilms zit, is omdat de filmmakers denken dat dit meer geld oplevert. 'Want, dan denken de bezoekers, 'ik heb de cameo vast gemist omdat ik met mijn ogen knipperde', en dan kopen ze nóg een kaartje!'
Lee had dan ook nog een gouden tip voor DC Comics, de concurrent van Marvel Comics. Hoewel DC – onderdeel van Warner Bros – met The Dark Knight (2008) een groot succes had, is het nog niet gelukt om een 'cinematisch universum' te creëren zoals Marvel Studios dat heeft gedaan. Maar Stan Lee weet wel hoe DC een succes kan maken van Batman v Superman: Dawn of Justice (2016). 'Het enige wat ze moeten doen, is mij een cameo geven!' Gejoel, applaus.
Stan 'The Man' (zijn zelfgekozen bijnaam) weet goed hoe hij fans tevreden kan stellen. Zo mogen een paar mensen uit het publiek een vraag stellen. Over Wolverine bijvoorbeeld, een van de bekendste personages uit de serie X-Men, die pas echt populair werd toen schrijver Chris Claremont het overnam. Lee: 'Ik wou dat ik Wolverine had bedacht. En weet je wie nog meer? Deadpool.' Gejoel, applaus.
Uiteraard eindigt Lee zijn verhaal met een vuist in de lucht en zijn traditionele uitroep: 'Excelsior!'
Lee komt van het podium af, beetje hulp bij het trapje, en een groep vrijwilligers en een beveiliger maken een pad vrij. Om van het podium naar de fotosessie te geraken (81 euro per persoon), moet Lee een stukje over de beursvloer lopen. Maar deze verslaggever is niet de enige die Lee hoopt te fotograferen en/of te spreken. Tientallen bezoekers van de beurs staan klaar om een plaatje van Lee te schieten. Ondanks zijn leeftijd – toen nog 91 – is hij nog vrij kwiek.
Die fotosessies waren overigens snel uitverkocht. De bonnetjes die nodig waren om een handtekening te kopen, waren geen garantie voor een succes. Uw verslaggever had nummer 659, maar kwam op zaterdag niet meer aan de beurt. Medewerkers stonden het hele weekeinde aan teleurgestelde fans uit te leggen dat een handtekening van hun idool echt niet meer ging lukken.
Vooral op zondag was er minder tijd voor handtekeningen. Lee was die ochtend niet lekker geweest en kwam daarom wat later, vertelde een medewerker. Dan moest hij ook nog dat optreden doen en een fotosessie. 'Hij is kapot', aldus de medewerker in het rode T-shirt, die zichtbaar moeite had met het moeten teleurstellen van fans, maar het risico niet wilde lopen om de toen 91-jarige Lee te veel te vermoeien. 'Ik wil niet morgen in de krant staan als die man die Stan Lee heeft vermoord.'
Let's keep it moving
Hij ziet er oud uit, was ook het commentaar van een aantal fans dat een handtekening van hem had gekocht. Hij was zelfs een beetje chagrijnig aan het einde van de dag, zei een van hen. 'Ik zei: heel erg bedankt. Hij antwoordde: let's keep it moving', aldus de 22-jarige Laura Galiero, die op zaterdagmiddag een grote poster van Spider-Man had laten signeren. 'Maar ik vergeef het hem hoor. Moet je eens bedenken hoeveel handtekeningen hij in zijn leven heeft gegeven', stelt Galiero.
Dat er weinig ruimte was om met Lee van gedachten te wisselen, bleek ook op vrijdag al, bij de bezoekers die een fotosessie met Lee hadden gekocht. Zwarte schotten zijn op zo een manier gepositioneerd dat de man van buiten niet zien is.
Aan de lopende band komen er mensen naar buiten met een foto van zichzelf en Stan Lee in de handen. De mensen zonder metgezel kunnen hun euforie bijna niet inhouden, de groepjes vergelijken blij hun foto's met elkaar. Een jongen met een bril en ringbaardje komt naar buiten. Hij kijkt naar zijn foto. Zijn lippen zeggen: wauw.
Aisha Alsabah is helemaal vanuit Koeweit gekomen en is dolblij dat ze met Lee op de foto kon. 'Het was heel snel', zegt ze, 'maar hij was echt heel aardig.' Een vriend van haar, Tom Davies uit Cardiff, zegt: 'Het is zeer efficiënt daarbinnen.'
De aanwezigheid van Stan Lee zal de organisatie geen windeieren hebben gelegd. De prijs voor de foto is zelfs in de afgelopen maanden omhoog gegaan, vertelt de Brit Mel Horton. Hij zegt dat hij maanden geleden al een fotosessie had besteld en 'slechts' 35 pond heeft hoeven betalen. De prijs was sindsdien bijna verdubbeld. 'Ze weten dat ze er geld aan kunnen verdienen', zegt Horton over de organisatie. 'Het is jammer, maar dat is business, denk ik.'
Voor Horton, en veel anderen, was het geld het toch waard. Horton: 'Het is veel geld, maar het is Stan!'
Dit artikel, eerder gepubliceerd in juli 2014, is mede mogelijk gemaakt door: Mischa Peters, César Bernal Prat, Eelco Kraefft, Melanie K., Barbera van den Berg, Leah Barsema, Jan Taco te Gussinklo, stripboekhandel de Noorman, Steven Essenberg en Jan-Jaap Heij.
