Om gelukkig te worden, hoef je geen grote levensvragen onder de loep te nemen. Maar ze kunnen je overvallen bij veranderingen of crises in je leven, weet Stefan Groothuis. ‘En dan kun je beter voorbereid zijn.’ Voordat hij twee jaar geleden olympisch goud in de wacht sleepte, viel hij ten prooi aan een diepe depressie. Het was 2011 en gedachten aan zelfmoord staken soms de kop op. De schaatser ging op zoek naar een oplossing, en zichzelf.
Boeken over boeddhisme en hindoeïsme stapelden zich op. Groothuis liet zich ‘energetisch reinigen’ en zocht aansluiting bij een groep die experimenteerde met hallucinerende drugs. ‘Als topsporter kon ik ze niet gebruiken, anders had ik ze zeker geprobeerd.’ Ook liet hij ‘kwade entiteiten wegnemen’ via een foto. ‘Ondanks dat ik snakte naar een uitweg, was ik nog kritisch genoeg om hier uiteindelijk geen waarde aan te hechten.’
Militante atheïsten
Hoewel uit een christelijk nest, eindigde Groothuis’ spirituele zoektocht bij het atheïsme. Hij vond antwoorden in de wetenschap en kreeg een scherper oog voor zijn omgeving. ‘Ik kan me verwonderen over het ontstaan van een regenboog. Voorheen zou ik daaraan voorbijgaan.’
Dé waarheid vinden? Die kans acht hij klein, net als het bestaan van God. ‘Ik hou de deur wel op een kier, want wetenschappers kunnen zijn bestaan niet uitsluiten.’ Met de wrevel van sommige militante atheïsten heeft hij dan ook weinig op.
Mindfulness minderen
Dat hij al jaren aan mindfulness en yoga doet, is voor hem dan ook geen spirituele oprisping. ‘Je kunt het meditatie noemen en zelfs bidden, maar het heilzame effect van deze activiteiten is wetenschappelijk aangetoond. En ik voel me er prettig bij.’
De topschaatser waakt wel voor afhankelijkheden. ‘Mindfulness ging ik bewust minderen. Je onthecht en blijft in het nu aanwezig. Dat is mooi en prettig, maar je kijkt dan niet naar het verleden en de toekomst. Je staat stil.’ Ritueeltjes als een kruisje slaan of de linkerschaats kussen vlak voor grote sportprestaties zijn aan hem ook niet besteed. ‘Je moet ze blijven uitvoeren, anders worden je prestaties negatief beïnvloed. Ik blijf dus kritisch en vraag me af: heb ik dit nodig? Maar,’ bekent hij, ‘ik neem wél altijd voor de start een koude douche en nee, die heb ik niet nodig voor een goede prestatie.’
Atheïstenkerk
Met zijn vader, een kerkenraadlid, heeft Groothuis wel eens discussies over de ‘enorme vergrijzing’ in de kerk. ‘Hij is 56 jaar en een van de jongeren. Dit gaat de kerk niet doorbreken zolang ze geen open forum wordt,’ Zelf voelt hij wel wat voor een kerk met een filosofische inslag, toegankelijk voor iedereen. Stiltemomenten, zang, maar geen dogma’s. Van de atheïstenkerk in de Randstad heeft hij gehoord. ‘Zover is het in Empe nog niet. Mensen zijn hier niet religieuzer, maar denken er minder over na.’ Groothuis vindt dat de bal ook bij de jongeren ligt. ‘Ik zou zelf actiever kunnen zijn.’ Twee jaar geleden werd hij lid van het Humanistisch Verbond, maar door zijn drukke schaatsagenda heeft hij weinig tijd.
De topsporter pleit voor bijeenkomsten met meer debat, kunst, cultuur, empathie en religie. Ook ritueel kaarsen ontsteken vindt hij geen probleem, mits bewust. ‘Deze activiteiten horen bij ons emotionele leven.’
Stoppen
Stefan Groothuis (34) liet dinsdag weten een punt achter zijn carrière te zetten. In 2012 werd hij wereldkampioen sprint. Twee jaar later won hij goud op de 1000 meter tijdens de Olympische Spelen in Sotsji. Groothuis werd ervoor onderscheiden met een benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Meer lezen over de manier waarop we betekenis geven? Meld je hier aan.
