De illegale handel in wilde dieren wordt geschat de vierde grootste internationale illegale smokkelhandel te zijn, na narcotica, illegaal kopiëren en mensenhandel. “Naar schatting met een waarde van € 17,5 miljard per jaar”, verklaart Godson.
“De rinoceros stroperij in Zuid Afrika groeide van 13 stuks in 2007 tot 1.215 rinocerossen in 2014, ofwel drie dieren per dag”, zegt Godson. Stropers doden elk jaar zo’n 30.000 Afrikaanse olifanten. Godson: “als dit onopgemerkt blijft, dan stroperij het uitsterven van wilde rinocerossen en olifanten veroorzaken in de komende 25 jaar.
De meeste mensen hebben nog nooit gehoord van het meest illegaal vervoerde zoogdier. Meer dan een miljoen pangolines (schilferige miereneters) worden geschat te zijn gestroopt in de afgelopen tien jaar.
“Terwijl de illegale handelsroutes van wilde dieren over de kriskras over wereld lopen, worden deze iconische Afrikaanse soorten naar Oost Azië gesmokkeld”, legt Godson uit. “Niettemin gebruiken smokkelaars in toenemende mate onze moderne, met elkaar verbonden luchttransportsysteem om deze illegale producten te vervoeren.”
Hoe airlines onbewust worden gebruikt om illegale wildlife producten te vervoeren: Het eerste incident begint op 31 oktober 2014, als twee passagiers een reis beginnen van Mozambique naar Vietnam via Zuid Afrika en de Golf. Een airline medewerker ziet iets verdachts en het vliegtuig wordt aan de grond gezet op Johannesburg airport, waar de bagage wordt geïnspecteerd. Het resultaat was de inbeslagname van 18 rinoceros hoorns (41 kg) in hun bagage.
Het tweede incident begon in juni vorig jaar met 16 passagiers vliegend van Angola naar Cambodja via Ethiopië, Hong Kong en Zuid Korea. Op Hong Kong airport wordt het aan de grond gezet om technische redenen. De koffers worden uitgeladen en onderworpen aan douane inspectie. Het resultaat was 790 kg ivoor in 32 koffers. Alle smokkelaars kregen zes maanden gevangenisstraf.
In maart 2013 werd een passagier uit China gearresteerd op Kuala Lumpur airport met 9000 schildpadden in zijn bagage. Toen hij werd aangehouden door de douane, he claimde hij dat zijn drie koffers verpakt voedsel bevatten. Ongeveer 1500 schildpadden vonden de dood tijden de tien uur durende trip.
In juli nam de douane op Zurich airport 262 kg of ivoor, verpakt in 8 koffers in beslag, een recordvangst en arresteerde 3 passagiers die onderweg waren van Tanzania naar China. Hun koffers bevatten ook een kilo leeuwenhoektanden en klauwen.
Afgelopen december werd zo’n 110 kg ivoor in beslag genomen op Londen Heathrow airport Terminal 4. Het werd ontdekt in achtergebleven bagage onderweg van Angola naar Hannover in Duitsland.
Verstoppertje spelen
Een passagier arriveerde op Melbourne airport vanuit Singapore en werd aangehouden door douaniers die ‘flippende geluiden vanuit haar taille’ hoorden. Daar werden 51 tropische vissen gedragen in 15 plastic zakken verborgen in een schort onder haar jurk.
In 2012 ontdekte de douane op Taipei airport 67 vogels in de broek van een man die terugkeerde uit Vietnam. Op Los Angeles airport werd een passagier onderschept met 12 zeldzame zangvogels uit Vietnam individueel verpakt en vastgebonden in zijn sokken. In 2010 werd een vrouw gearresteerd op Bangkok airport nadat de douane een twee maanden oude tijgerwelp vonden in haar bagage, naast opgezet tijgerspeelgoed. In Argentinië in 2010, werden in totaal 247 reptielen en spinnen gevonden in de bagage van een passagier. Wat doet IATA hieraan?
Task forces
IATA vestigt de aandacht op dit opkomende probleem met airlines en andere luchtvaart partners. “Ons doel is om handhavingsdiensten te ondersteunen in de identificatie en rapportage van verdachte zendingen”, zegt Godson. “Onze milieutoezichtdienst (ENCOM) heeft een Wildlife Task Force gevormd om te identificeren en het behoud van opkomende conservering van wilde dieren items met industrie relevantie en tot een adequate respons strategie te komen.” De Task Force heeft toezicht document ontwikkeld, dat airlines moet bijstaan met stijgend bewustzijn van wilde dierensmokkel gevallen met passagiers en de veiligheid verlagen, gezondheid en biodiversiteit risico’s op ‘hoge-risico’ vliegroutes. Cabineveiligheid is van het grootste belang. Godson: “In februari beet een schorpioen een passagier die was ontsnapt in de cabine vanuit handbagage tijdens de vlucht tussen Los Angeles en Seattle.”
In juni 2015 ondertekende IATA een overeenkomst met de Conventie over opzettelijke handel in bedreigde diersoorten (Intentional Trade in Endangered Species (CITES) om samen te werken in het verlagen van illegale handel in wilde dieren en hun producten, alsmede in het verzekeren van veilig beveiligd transport van legaal verhandelde wilde dieren. In augustus gaf Kenya Airways een wildlife training in Nairobi, ondersteund door het International Airline Training Fund (IATF). Zo’n 202 deelnemers woonden de workshops bij, inclusief 100 Kenya Airways medewerkers. “De training focust op om airline and airport personeel te voorzien van vaardigheden en kennis om verdachte zendingen te identificeren en rapporteren en het gebruik van speurhonden getraind om ivoor en rinoceroshoorns te detecteren”, zegt Godson.
Zero tolerance
IATA is betrokken bij twee internationale initiatieven gefocust op de luchttransport sector: het ROUTES (Reducing Opportunities for Unlawful Transport of Endangered Species) programma van de Amerikaanse overheid, en het Britse UFW (United for Wildlife Transport Task Force). Het USAID ROUTES programma wil de transport en logistieke sectoren en internationale conserveringsorganisaties samenbrengen met de handhavingsinstanties om de wilde diersoortensmokkel te verstoren. Godson: “Het 5-jarenprogramma heeft een initiële focus op de airline sector, maar zal zijn activiteiten uitbreiden naar de maritieme transportsector, als het programma zich verder ontwikkelt.” IATA is vast lid. Airlines 4 America, Delta, Emirates en United airlines zijn lid van de toezichtraad. De ze groep ontwikkelt het vijfjaren werkprogramma.
UFW is Brits initiatief, gesponsord door de Hertog van Cambridge en wordt voorgezeten door Lord Hague, de oud-leider van het Britse House of Commons parlement. Deze Task Force zitten zowel leden van conservatie organisaties en de transportsector, zoals CEO Sir Tim Clark van Emirates, President Mbuvi van Kenya Airways en IATA algemeen directeur Tony Tyler. “Het mandaat van de UFW TF is om zero tolerance van het transport van illegale diersoorten over de grenzen te promotenen te werken met de commerciële transportsector, inclusief airlines, om illegale wilde dierensmokkel buiten hun werkzaamheden te houden”, aldus Godson. Onlangs gaf de Duke in London de laatste vergadering, toen een serie aanbevelingen werd aangenomen voor implementatie vanaf dit jaar. “We hopen door deelneming aan deze initiatieven, dat de luchtvaartsector kan aantonen, dat we ons aandeel hebben om deze slechte handel te bestrijden”, concludeerde Godson.