De bezetting van een verkeersplein door duizenden anti-regeringsbetogers oogt in Bangkok vriendelijker dan in andere hoofdsteden.
Een CNN-ploeg doet rond de barricade bij het Lumpini-park pogingen om de volkswoede in beeld te krijgen. Maar als Thai een camera zien, toveren ze als van zelf hun beroemde glimlach te voorschijn. Zelfs als ze boos zijn.
Boos zijn ze. Op de corrupte premier, die niet van wijken weet. Die, eveneens glimlachend naar camera’s, internationaal goede sier maakt door te herhalen dat ze geen geweld gebruikt tegen demonstranten.
Bang zijn ze ook, nadat onbekenden granaten gooiden. Bijna honderd actievoerders raakten gewond; een overleed.
Vroeg uit bed om de bedelmonniken te eten te geven
De meeste pleinbezetters slapen slecht. Toch staan ze op voor het licht wordt. Ronds zes uur moet er eten zijn voor passerende bedelmonniken. Die zijn in de zaken- en toeristenwijk Silom nog nooit zo gemakkelijk aan de kost gekomen.
Dat geldt ook de expats die er wonen. Voor aanvang van de ‘shutdown’ van centraal Bangkok hamsterden ze voedsel en drinkwater. Op dringend advies van de Amerikaanse ambassade. Nu wonen ze opeens aan een kilometerslange markt waar je onbeperkt kunt eten en drinken.
Buitenlanders waren even vergeten dat Thai van elke gebeurtenis, hoe serieus ook, een feestje maken. Compleet met hoedjes, vlaggetjes en toeters in de door de actieleiding gekozen strijdkleuren. Slimme handelaren verkopen ook bijpassende etenswaren in rood-wit-blauw: IJslolly’s, cheesecake en trendy macarons.
Drie miljoen inwoners van Bangkok doen mee
Volgens onderzoekers zegt drie miljoen inwoners van Bangkok aan de acties mee – dat is bijna 20 procent.
Duizenden marcheren dagelijks naar ministeries om ambtenaren het werk te beletten. Honderdduizenden bezoeken trouw de zeven blokkades. Vooral tijdens lunchtijd en ’s avonds. Want de meeste demonstranten behoren tot de werkende, stedelijke middenklasse.
Vijand is premier Yingluck, gekozen dankzij massale steun van arme boeren in het noordenoosten en minder bedeelden Bangkokkers. ‘Domme stemmen’, zeggen de betogers. Gekocht met loze beloften en vooral geld. Geld van haar broer, de wegens corruptie afgezette en gevluchte biljonair Thaksin.
Ze zal op dezelfde manier ook de verkiezingen van 2 februari winnen, weet iedereen. Die mogen dus niet doorgaan, stellen de betogers. Eerst moet een te benoemen volksraad politieke hervormingen doorvoeren en corruptie uitbannen.
Een vaste klant kijkt vies, sist en loopt door
‘Liever geen democratie, dan een Thaksin-democratie’, staat op het shirt van de fruitverkoper. Een vaste klant kijkt vies, sist en loopt door.
‘Thai denken in goed en slecht’, zegt psychiater Kavi. ‘Ze hebben niet geleerd het oneens te zijn. Thuis, op school en op het werk wordt niet gediscussieerd. Als er al een verschil van mening lijkt te ontstaan, dan leg je je bij voorbaat neer bij het standpunt van de machtigste in het gezelschap. Je ouders, je leraar of je baas. Op die manier leer je de standpunten van een ander niet begrijpen. In tegendeel. Het onbegrip neemt alleen maar toe. Daarom: Hoe langer de acties duren, hoe groter de haat.’
Thai praten steeds venijniger over elkaar
Thaise kennissen praten inderdaad steeds venijniger over ‘de anderen’. De taxichauffeur, afkomst uit het regeringsgezinde noordoosten, zegt vanaf nu geen betogers meer in zijn auto te willen. Toespraken bij de blokkade klinken steeds harder en feller.
‘Betogers en regering moeten zich ontspannen’, aldus de psychiater. Zo niet, dan is de glimlach weg en slaat de stress om in paniek en agressie. Dan moet je je bergen, leert de Thaise geschiedenis.
De vraag is wie als eerste stopt met glimlachen. De betogers of de premier.
(Een kortere versie van dit artikel verscheen in De Groene Amsterdammer)
THAILANDTIPS – Updates: Like voor updates met nieuws en tips over de situatie in Bangkok en de rest van Thailand www.facebook.com/typischthailand