Even lijkt het of de Thai negen maanden na de militaire coup alsnog in opstand komen. In een week tijd ontploft een explosief bij Bangkoks drukste shoppingmall, roepen ex-politici het leger op om per direct verkiezingen uit te schrijven en eisen studenten het opgeschorte recht van vrije meningsuiting terug.
Maar de Thai in mijn Bangkokse buurtcafé knikken instemmend als coupleider en zelfbenoemd premier Prayuth op de tv achter de bar de hartenkreten van politici en studenten terzijde schuift met een vaderlijk ‘ze begrijpen het nog niet goed’.
Blijheid terug voor het volk
De generaal b.d. legt het in zijn wekelijkse tv-show ‘Blijheid terug voor het Volk’ nog eens uit:
‘De explosie bewijst dat Thailand na jaren van op straat uitgevochten politieke twisten nog niet klaar is voor eerlijke verkiezingen. En als iedereen weer mag roepen wat ie wil, neemt de kans op conflict alleen maar toe. Wij werken aan nieuwe wetten en mentaliteitsverandering. Aan een nieuwe democratie zonder populisme, corruptie en ander Thai-onwaardig gedrag. Dat kost tijd. En die tijd nemen we. In ons aller belang.’
Ook meest kritische cafébezoekers steunen leger
Uit onderzoek blijkt dat de meeste Thai het leger nog steeds steunen of in elk geval accepteren. Ook de meest kritische bezoekers in het vooral door de middenklasse gefrequenteerde buurtcafé. Want ook al is op straat is geen soldaat te zien, het leger heeft zichtbaar positieve invloed op het buurtleven van alledag.
Op de drukke trottoirs om de hoek – in de drukke Silomstraat – zijn de illegale eetkraampjes met hun walmende en vervaarlijk spetterende wokken verdwenen. Formeel om voetgangers meer ruimte te geven. Maar vooral bedoeld om een eind te maken aan de praktijken van corrupte buurtagenten, die tegen betaling van theegeld alles toestonden wat bij wet verboden is.
De jongens van de bromfietstaxi’s die aan het begin van mijn straatje wachten op klanten, mogen blijven op voorwaarde dat ze zich voortaan strikt houden aan de op een boom gespijkerde officiële rit-tarievenlijst. Ook bij slecht weer.
Geen smeergeld meer nodig op postkantoortje
Op het postkantoortje hangt sinds kort een A4-tje met daarop de werkwijze van het personeel en voor veel buurtgenoten blijkt het een verrassing dat je voortaan ook zonder smeergeld recht hebt op een snelle afhandeling.
Verderop in de roemruchte sub-wijkje Patpong zijn zaterdag minderjarige ‘entertainers’ uit een gogo-bar gehaald, die daar lang door meeprofiterende stadsbeambten werden getolereerd.
De regering is hard aan het werk, toont de tv
Op tv en in de krant zien mijn buurtgenoten dat de militaire regering hard aan het werk is.
Op de toeristeneilanden worden de door lokale autoriteiten lang tegen betaling gedoogde maffiapraktijken hard aangepakt: De tukstuks moeten voortaan reële prijzen hanteren, brutaal afgedwongen monopolies binnen de strandstoelbusiness zijn nu onmogelijk en illegale restaurants en vleugels van hotels zijn afgebroken. Verder zijn illegale bosbouw, onderbetaling van werknemers uit buurlanden, mensenhandel en stroperij de oorlog verklaard.
Belangrijker voor de meeste Thai is dat een belastingplan de enorme inkomensverschillen moeten verkleinen, bijvoorbeeld door de komst van vermogensbelasting. En er komt een pensioenfonds voor mensen die in het grijze circuit werken: landarbeiders, marktlieden, klusjesmannen.
Respect voor Thaise waarden en normen
De grootste klus van de regering is het maken van een nieuwe grondwet, die moet leiden tot een democratie waarin komende generaties Thai gelukkig kunnen zijn. Zonder populisme, zonder politici handelend uit persoonlijk belang, met respect voor de koning, het Boeddhisme en traditionele Thaise waarden en normen.
Natuurlijk is er ook protest. Is het niet een slechte start van een democratie als de Thai niet mogen mee praten over de inrichting ervan? Waarom is sprake van censuur? Waarom kunnen Thai die publiekelijk in verzet komen zomaar worden opgepakt – zonder raadpleging van advocaat of normaal proces? En is de hele gang van zaken eigenlijk niet gewoon een cover up van het leger om de oude Thaise elite in Bangkok te beschermen tegen de populistische politiek van de afgezette democratisch gekozen regering, die opkwam voor de belangen van boeren en arbeiders?
Thai houden niet van moeilijk doen
De Thai in het buurtcafé hebben geen zin in al die vragen. Niet te veel discussiëren, niet te veel nadenken, niet moeilijk doen… dat is typisch Thailand. Eerst maar eens kijken hoe de zaken er over een jaartje voorstaan, zegt een jonge journalist aan de stamtafel.
De enige die hier klagen zijn buurtkinderen, die ik elke dag op het schoolplein de twaalf door premier Prayuth zelf gedicteerde ‘Thaise waarden’ hoor opdreunen. Vanaf nu moeten dagelijks een goede daad verrichten en daar verslag van doen. Opdat het modelburgers worden, zegt premier Prayuth.
THAILANDTIPS – Ga niet met Thai in discussie, niet over politiek (want moeilijk en mogelijk conflictveroorzakend) en al helemaal niet over het koningshuis (aanhoudingen voor majeststeitschennis nemen in aantal snel toe); weet dat alle horecagelegenheden uiterlijk 02.00 uur sluiten, op verzoek van de militaire regering ziet de politie daarop streng toe; like de facebookpagina van de auteur www.facebook.com/typischthailand
(Dit is een langere versie van een artikel verschenen in De Groene Amsterdammer)
