Gegeneerd staat de Thaise verkeersminister bij de verongelukte bus. Hij beseft dat de beelden straks de wereld over gaan.
Vijftien doden. Vijfenveertig zwaargewonden. De meesten nog geen tien jaar oud. Het schoolreisje naar het populaire strand van Jomtien eindigde, toen de dubbeldekker in heuvelachtig gebied achter op een zware truck knalde.
Het ongeluk bevestigt het gevreesde achterlijke imago van Thailand op gebied van verkeersveiligheid. Want het is de bewindsman en de tv-ploegen snel duidelijk: de bus reed te hard, de remmen lijken al lange tijd niet gecontroleerd, de bestuurder heeft geen bus-rijbewijs en de verplichte stoelriemen ontbreken.
Bouwvakkers bij botsing uit ‘bakkies’ geslingerd
Vorige maand stond de minister bij een ongeval met een pick-up in het noordoosten van het land. Twaalf dode bouwvakkers, die bij een botsing uit de open laadbak werden geslingerd – ook al is passagiersvervoer in ‘bakkies’ strikt verboden, het is een populaire manier waarop Thaise aannemers hun goedkope Cambodjaanse of Birmese werknemers vervoeren.
Wat de mr. Van Vollenhove van Thailand staand bij de schoolbus nog niet weet, is dat hij een dag later naar Chiang Mai moet. Om onverklaarbare redenen ontbreekt daar de wel ooit bestelde en betaalde vangrails langs een brug. Daardoor komt een slippende tourbus in een ravijn terecht. Geen doden deze keer, wel 20 zwaar gewonden.
Meer verkeersregels, maar ook meer verkeersdoden
Ook vanwege het voor de economie belangrijke toerisme, probeert Thailand al jaren het aantal verkeersdoden te verminderen. Het verkeers-wetboek wordt elk jaar dikker met regels die vertellen wat niet mag en met wat moet. Maar helpen doet het niet. Het jaarlijks aantal doden is inmiddels de 26.000 overstegen.
Na Eritrea en Libië – landen waarmee het trotste Thailand liever niet in een adem wordt genoemd – telt het Land van de Glimlach relatief de meeste verkeersdoden ter wereld: ruim 38 per jaar op 100.000 inwoners. Per 100.000 Nederlanders, overlijden er per jaar nog geen 4 in het verkeer. Het kasseienrijke België scoort in het westen van Europa het hoogst met bijna 13. Maar ook Zuidoost-Aziatische buren en bijna-buren halen bij lange na de 38 van Thailand niet: Indonesië 18, Vietnam 24.
‘Maak je niet druk, het lot is niet te vermijden’
Romantici denken dat het hoge dodental voortvloeit uit de typisch Thaise beleving van het Boeddhisme: Maak je niet druk en geniet, het lot is toch niet te vermijden.
Dat zou verklaren waarom ouders samen met drie of vier kinderen vrolijk op een brommer door het drukke stadsverkeer laveren.
Of dat hongerige automobilisten op de snelweg een U-bocht maken, om tegen het voortrazende verkeer in naar een eetkraampje te rijden.
En wat te denken van de massaslachting tijdens het Thaise nieuwjaarsfeest Sonkran, als zich bijna traditioneel meer dan duizend dronken bestuurders dood rijden
Monniken hoeven geen helm te dragen
Maar ook de regels van het geloof leiden tot ellende. Bij monniken, die om onbekende religieuze reden geen bromfietshelm mogen dragen en daarvan dan ook wettelijk zijn vrijgesteld.
Het zijn echter vooral de gewone gelovigen die door het geloof verongelukken. Ze voelen verplicht om bij belangrijke tempels en Boeddhabeelden beiden handen eerbiedig in een wai samen te brengen ter hoogte van het gezicht. Zo maken wekelijks enkele bromfietsers een lelijke smak in de scherpe bocht in de sterk dalende weg tussen Phuket-stad en badplaats Patong – daar waar de tempel staat.
Regels en voorlichting zijn niet voldoende
‘Misschien speelt het geloof mee’, aldus een Australische deskundige onlangs tijdens een verkeersveiligheidscongres in Bangkok.
‘Maar uiteindelijk is het gedrag van Thai gelijk aan dat van alle wereldburgers. Regels en voorlichting zijn niet voldoende. Verkeersdeelnemers gedragen zich alleen als overtredingen streng en consequent worden bestraft. En dat is hier het probleem. Huh… Laat ik het zo zeggen, in Thailand valt met een agent veel te regelen.’
Bon is met paar honderd Baht af te kopen
Rijden zonder helm of riem? Rood licht negeren? Teveel drank op? Teveel passagiers in een busje? Tegen verkeer inrijden? Slecht onderhoud? Een bon is doorgaans met een vriendelijk gebaar en een paar honderd Baht af te kopen. Dat weet de burger. Dat weet ook de chef van de agent, die een deel van de opbrengst krijgt.
Ook intern is corruptie bij de politie normaal. Wil je promotie, dan regel je dat door je leidinggevende een leuk bedrag te geven. Met die gewoonte zouden we moeten stoppen, zei de premier in een overleg met korpschefs. ‘Zo krijg je niet de beste mensen op de juiste plaatsen. En zo ben je ook niet geloofwaardig in de strijd tegen afkopen van bekeuringen.’
Het democratisch bestel dreigt te bezwijken
De Thaise samenleving is intens corrupt. Over de hele linie.
Ondernemers berekenden recent dat 35 procent van alle bedrijfskosten op gaat aan theegeld, waardoor de Thaise economie de moordende concurrentie met goedkope buurlanden verliest.
Het democratische systeem dreigt regelmatig te bezwijken, doordat de belangrijkste partijen elkaar overtuigend beschuldigen van corruptie – regeringen komen vervolgens ten val door rechtelijke uitspraken, volksopstanden of militaire coups.
Maar nergens zijn de gevolgen van corruptie zo dodelijk als in het Thaise verkeer.
-Oversteken: Blijf bij oversteken om en om naar links en rechts kijken, ook op zebrapaden en ook in eenrichtingsstraten. Van alle kanten kunnen tuk-tuks en vooral bromfietsen achter auto’s langs schieten – Helm: Draag op brommers een helm. Voor de veiligheid en om geld te besparen: Buitenlanders zijn een ideaal doelwit voor agenten op zoek naar theegeld – Verzekering: Neem altijd de info van de ziektekostenverzekering mee, dan wordt je sneller en beter geholpen bij de eerste hulp van een ziekenhuis – Minibusje: Dagelijks zijn 7 minibusjes betrokken bij een ongeluk. Alleen busjes met een gele kentekenplaat met de cijfers 10 of 19 zijn geregistreerd en relatief veilig – Kabels en borden: Europees-lange wandelaars en bromfietsers moeten rekening houden met laag hangende kabels, borden, verkeerslichten – Binnenboord: Houdt in tuk-tuks de handen binnenboord, de bestuurders zijn gewend rakelings langs muren en auto’s te rijden. En pas op bij uitstappen: de wagentjes stoppen meestal ver van de stoep – Spekglad: Regent het na een langere peroiode van droogte, dan zijn wegen vaak spekglad.