Zo’n 55 procent van de deelnemers die in augustus 2017 meededen aan een gewogen peiling van EenVandaag, zijn voor het verplichten van lessen over het Wilhelmus op scholen. EenVandaag onderzocht dat bij 15.000 mensen. Les over de Grondwet kan op nog meer draagvlak rekenen: 91 procent zou dit een goede zaak vinden.
De Nederlandse Grondwet vormt sinds 1848 de grondslag van onze maatschappij. De uitslag is een verheugend bericht. Aan de grondwet is onverbrekelijk de naam Thorbecke verbonden. Want hij heeft zelf uiteraard ook les gehad. Hij heeft in Zwolle onderwijs gevolgd op de Latijnsche school. In het Historisch Centrum Overijssel is een indrukwekkend vuistdik boek, het Album Studiosorum, stampvol met handgeschreven notities van jaar tot jaar (bijlage). Daarin zien we in het jaar 1814 ook de naam Thorbecke tot tweemaal toe opduiken.
De Latijnse school in Zwolle is de eerbiedwaardige voorganger van het Gymnasium Celeanum, vernoemd naar de oorspronkelijke oprichter Johan Cele, de beroemde middeleeuwse rector van de Latijnse School. De staatsman Thorbecke is een icoon voor onze maatschappijvorm.
Hiërogliefen of graffiti.
Mijn aandacht voor dit onderwerp en de gang naar het Historisch Centrum Overijssel is gelegen in het feit dat in de Grote of Sint Michaëlskerk in Zwolle een blok kerkbanken staat waarin scholieren eeuwenlang hun aanwezigheid hebben geboekstaafd.Het blok staat thans uiterst rechts van de hoofdingang via de Melkmarkt. We zien een soort hiërogliefen of zoals we het nu zouden noemen graffiti. De naam van Johannes Rudolphus Thorbecke heb ik tot op heden niet kunnen vinden. Maar het zoeken is dan ook een heidens karwei. Het zou natuurlijk ook gewoon kunnen dat onze Thorbecke als scholier al zo braaf was dat hij zijn naam niet in de fraaie houten banken heeft gekrast. Of dat hij ‘een laag dieper zit’. Want het is graven naar details. Wie dat inkrassen wel overvloedig hebben gedaan zijn leden van de familie van Senden. In het bewuste boek treffen we de naam van Wigbolt Coens van Senden die als leerling in 1842-1849 wordt vermeld. Dus wel 30 jaar later dan vriend Thorbecke. Opmerkelijk is dan weer wel dat toch duidelijk de inscriptie het jaar 1841 vermeldt. Wie heeft gelijk? De vader van deze Wigbolt was de destijds zeer beroemde predikant G.H. van Senden, die veel stichtelijke werken op zijn naam heeft staan. Hij gold als een vertrouweling van de Oranjes. Wigbolt is overigens ook predikant geworden.
AutoReveal
De aandachtige lezer heeft misschien iets bijzonders opgemerkt aan de detailfoto van de kerkbank. Het krioelt van de namen, zoals Greven, Van Dedem, Van Rhyn enz. Maar ook opnieuw de naam van Senden, iets boven W(igbolt).C.van Senden en veel minder prominent zichtbaar. Welke belichting je ook toepast, het blijft lastig te ontcijferen. Maar de nieuwsgierigheid is gewekt en nu is het zaak om juist hier deze grafitti te doorgronden. Want wie is precies deze telg van Senden? Dat zie je veel beter als je een innovatieve online tool toepast met de naam AutoReveal, die gebruikt maakt van de eigenschappen van basiskleuren (RGB) in een opname. Rood, Groen en Blauw worden afzonderlijk gefilterd en weergegeven. Nu dus dezelfde foto na analyse en daaronder nog een detail (van de rechter bovenhoek).
Het lijkt dus te gaan om Everardus G. van Senden, die leerling was van 1832-1836. Ik ben daar niet absoluut zeker van, maar ik denk dat hij de afkorting Ev. van Senden hanteerde. Het zou wel degelijk kunnen kloppen dat hij ruim 10 jaar eerder dan Wigbolt op deze zelfde plek heeft gezeten (de achterste bank L, plaats 2), want de naam van Wigbolt is ook zichtbaar van recenter datum. Zijn krassen gaan door eerdere inscripties. Deze Everard is als jurist aan de rechtbank in Zwolle verbonden geweest. Nog genoeg te onderzoeken, want ook elders op dezelfde lessenaar staat nog een van Senden. Maar daar moet de lezer zelf maar eens naar gaan zoeken!
Met dank aan schrijver Wim Coster voor zijn zeer gewaardeerde adviezen.
https://www.rd.nl/de-krassende-jeugd-1.625827
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gymnasium_Celeanum
http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Marianne
http://resources.huygens.knaw.nl/egodocumenten/persoon_detail/1985
http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/Instituut/horizonreeks/Thorbecke.%20Een%20leven%20in%20brieven
https://www.historischcentrumoverijssel.nl
http://opiniepanel.eenvandaag.nl/uitslagen/76011/peiling_meerderheid_voor_verplichte_wilhelmus_les
