Een maand of twee geleden vond een grondstewardess van Air France/KLM op vliegveld Paris Charles de Gaulle dat ik een heleboel negatieve energie uitstraalde. Dat zei ze zo letterlijk en ik kon haar daar geen ongelijk in geven. Vanwege de stakingen had ik mijn vlucht twee dagen moeten uitstellen. En op de terugweg vanuit een Afrikaans land, bleek wat een soepele reis moest zijn, een hordeloop waarvan ik het laatste obstakel nu –doodmoe- aan het beslechten was. Dat obstakel -een verzuurd gratenpakhuis dat nooit over haar anorexia neigingen heen was gekomen- stond voor me en wapperde met mijn instapkaart waar iets mee scheen te zijn. Ik beklaagde me over alle vertragingen die achter mij lagen en vroeg haar –ongetwijfeld boos- of ik ooit Amsterdam nog zou halen. Ze keek naar haar computerscherm, tikte driftig wat in en herhaalde al hoofdschuddend het woord ‘incroyable’, wat blijkbaar op mij sloeg. ‘U kunt het ook positief benaderen,’ las ze mij de les. ‘Neem een voorbeeld aan de andere passagiers, die blij zijn om te vliegen.’ ‘Maar jullie zijn de hele tijd in staking,’ wierp ik tegen. Dat had ik niet moeten zeggen. Ze maakte zich los van haar balie en stond tegenover mij. ‘Staken?’voer ze uit. ‘Mevrouw, ik staak niet. Ziet u mij staken? Ik heb nog geen dag gestaakt in mijn leven.’
Voorbij
Misschien had ze wél moeten staken en was dat heel goed voor haar en het bedrijf geweest. Want als je je klanten zo benadert, moet je wel doodongelukkig zijn in je werk en dus alle redenen hebben om te staken. Het is daarom wat flauw van Air France om de omzetdaling van vijf procent in de laatste drie maanden te wijten aan de terreurdreiging in Frankrijk. Aan klantenbinding doen ze er tenslotte ook niet. In ieder geval moet Air France bezuinigen en is dus ook KLM, die juist in de laatste drie maanden meer passagiers ontving dan het jaar daarvoor, de sjaak. Het kan niet genoeg benadrukt worden: de glamourtijden, de zogenaamde Stuyvesant jaren, waarin bevallige langbenige stewardessen onder leiding van pursers met zilveren strepen op de mouwen nog status hadden en tegen prachtige salarissen de reizigers in de watten legden, zijn voorbij. Of de passagiers dat ook even goed in de oren willen knopen…
Beenruimte
Mijn laatste KLM vlucht vond een week geleden plaats. De duizend euro die ik neer had gelegd voor een rechtstreekse retourvlucht naar Oeganda, behoort tot de duurste in zijn soort. Het leek wel alsof ik de bus nam. Bij het online inchecken waren er allerlei stoelen waar je een meerprijs over moest betalen. De goedkoopste optie, extra beenruimte, kostte dertig euro. Ik wilde gewoon aan het raam zitten en koos 19A waar ik tot mijn verbazing 27 euro voor moest afrekenen. Dat eenmaal gedaan verscheen er een aanbieding voor een plek met extra beenruimte voor slechts 13 euro. Minder dan het bedrag dat ik net had afgerekend voor een plek zonder extra beenruimte.
Sleets
Aan het personeel lag het dit keer niet. Ze deden er, zoals in tijden van weleer, alles aan om de vlucht te veraangenamen. Helaas stamde de Boeiing uit een tijd dat de benen van de gemiddelde Nederlander korter waren dan nu. Zeker vergeleken met luchtvaartmaatschappijen uit Azië en Arabische landen, zoals Singapore Airlines en de Emiraten, zaten we op te kleine stoelen met harde rugleuningen gepropt, die in de achteruitstand de opklaptafeltjes zo ongeveer in de buik van de achterbuur duwden. De elleboog van mijn buurman, priemend in mijn zij. Niks geen touchscreen computer met oplaadpunt, maar kleine schermpjes met troebele kleuren, die moeilijk reageerden op de sleets geworden afstandbediening. Wel was er nog een echte purser aan boord, een laatste der Mohikanen, die ons persoonlijk op de hoogte hield van, ja van wat eigenlijk? Helaas hadden ze geen extra dekentje toen ik ’s nachts klaagde over de kou. Ook daar wordt blijkbaar op bezuinigd.
Kou
De kou is er voorlopig nog niet uit bij KLM. Met mijn duurbetaalde ticket voor een vlucht van nog geen acht uur in een bejaard toestel, voelde ik me ietwat bekocht. Het zegt wellicht iets over hoe het management met haar personeel omgaat. Waarom het moraal naar nul zakt, zoals ik dat in Parijs kon waarnemen. Of waarom de piloten gaan staken terwijl hun pensioen ook zonder de voorgestelde bijstelling, nog altijd riant is. Blijkbaar voelen de werknemers zich eveneens bekocht of niet serieus genomen en gaan ze daarom staken. En misschien is het een idee dat de passagiers mee gaan doen.
