Timofti, de Moldavische messias

Dat Nicolae Timofti afgelopen weekend is gekozen tot nieuwe president van Moldavië, was voor zijn vrouw Margarita een verrassing. Die wist niet dat manlief, een 63-jarige opperrechter, zich beschikbaar had gesteld.

Aan de vooravond van de verkiezing, toen Margarita gelukkig al was ingelicht, vertelde Nicolae Timofti op de Moldavische televisie had hij geen overleg met haar had gepleegd, omdat het in huize Timofti een ´traditie´ is dat iedereen zijn eigen beslissingen maakt. En dus heeft Moldavië nu een nieuw staatshoofd.

Voor het orthodoxe, Oost-Europese land, dat net iets groter is dan België en nogal sneu gesandwiched wordt door grote broer Roemenië en Oekraïne, is dat nogal een rare gewaarwording, zo´n president. Het duurde namelijk 917 dagen weleer er weer iemand met de scepter zwaaide. Een voordracht aan het Moldavische parlement heeft namelijk enkel kans van slagen wanneer 61 van de 101 stemgerechtigden voorstander is. Omdat prowesterse politici en communistische aanhangers elkaar de politieke arena uitvechten, is er bijna drie jaar lang een impasse geweest. Tot Timofti 62 stemmen kreeg, met dank aan drie onlangs overgelopen ex-communisten.

Biedt de komst van Timofti, die zelf behoort tot de prowesterse combinatie Alliantie voor Europese Integratie (AIE), meer perspectief? Is deze jurist de messias die Moldavië bijvoorbeeld van de rode lantaarn als armste land van Europa verlost?

Duwtje

Het is in ieder geval een goed gebaar dat Timofti een ´Europese  oriëntatie en toekomst´ wenst, en dat zo uitspreekt. Daarmee reikt hij verder zijn hand richting het Westen dan de afgelopen jaren kon worden gedaan. En het feit dát er een president is maakt het in ieder geval praktischer om het al twee decennialang durende conflict om Transdnjestrië – het eenzijdig onafhankelijk verklaard staatje op Moldavisch grondgebied – van een nieuw duwtje richting een oplossing te voorzien.

Maar de komst van Timofti heeft ook voor scepsis gezorgd. Niet alleen logischerwijs bij de communisten waar hij nauwelijks mee zal kunnen samenwerken, maar ook door enkele oud-collega´s bij de rechtbank. Ze juichen het toe dat Timofti wil hervormen, maar vragen zich af waarom hij als opperrechter dan nooit het corrupte juridische systeem heeft laten doorlichten of aangepast.

`Een zeker percentage van de rechters is inderdaad corrupt´, zo gaf Timofti gelijk al toe aan persdienst RFE/RL. Hij weet zelfs wie ze zijn. ´We zullen ze aanpakken, en ik zal helpen voor zover dat mogelijk is.´

Maar een duidelijk antwoord op de vraag kwam er niet. Moeten we daarvoor dan toch bij zijn vrouw zijn?

Verschenen in De Groene Amsterdammer, op 21-03-2012

Mijn gekozen waardering € -

Geert Jan Hahn is journalist en slavist. Werkte, woonde en studeerde in Kiev, Sint-Petersburg en Warschau. Voltooide Slavic Literary Studies cum laude aan de UvA. Reist, schrijft en spreekt als Oostblogger voor landelijke media. Is daarnaast bekend van zijn taalvirtuoze zege bij het tv-spel Lingo en zijn columns over de favoriete sterfleeftijd van 27 jaar.