Trifid is in eerste instantie de naam van een kleurrijke nevel in het sterrenbeeld Boogschutter; een jong energieveld in onze Melkweg, dat uit drie gedeelten lijkt te bestaan en constant in beweging is. Het werd in 2016 tevens de naam van een muziektrio, met astronomie als leidmotief in hun repertoire.
Het begon acht à negen jaar geleden, vertelt accordeonist en artistiek leider Rik Cornelissen. In 2013 openbaarde zich bij hem een fascinatie voor sterrenkunde, die van blijvende aard bleek. Weldra verslond hij de ene documentaire na de andere.
Videobox
“In eerste instantie wist ik er niks vanaf, dus kocht ik een videobox met zo’n tachtig uur aan materiaal. Ik raakte ontzettend geboeid, maar ja: het is best moeilijke stof. Dus na twee of drie docu’s zat m’n hoofd vol. En dan pakte ik mijn instrument, wat ik wel vaker doe als m’n hoofd vol zit, en begon wat te improviseren. Maar ik merkte dat ik opeens héél andere dingen ging spelen dan ik een paar uur eerder had nog had zitten doen. Die sterrenkunde inspireerde me, ze gaf me iets nieuws. En uit die improvisaties kwamen weer composities voort, die ik naar het onderwerp noemde waarover ik zojuist een docu had bekeken.”
Het vervolg diende zich als vanzelf aan: een jaar later kreeg Cornelissen een uitnodiging om op het jazzfestival in Bergen op Zoom te komen spelen, met een ad hoc-formatie. ”Mooie zaal, goeie akoestiek, dus ik had er meteen zin in. En ik dacht: dat zou ik graag samen met Vincent Houdijk doen. Want we hadden eerder samengespeeld en dat beviel heel goed. Vervolgens hebben we Maciej Domaradzki erbij gevraagd, met wie ik al jaren allerlei bezettingen werk; een heel fijne bassist, een goeie solist ook. We hebben wat repertoire bij elkaar gezocht, inclusief mijn vijf composities naar aanleiding van die docu’s.”
“En dat ‘ruimtelijke’ bleek op een of andere manier heel goed te werken in de bezetting van vibrafoon, accordeon en contrabas. Dus besloten we in 2016: hier moeten we wat mee doen! We koppelen het thema ruimtevaart definitief aan dit trio en gaan er nog repertoire bij schrijven. Op dat moment hebben we ons ook TRIFID genoemd, een naam die volgens mij goed past bij wat wij willen maken.”
Soundscapes
Hoe zou Cornelissen de TRIFID-muziek willen omschrijven? “Nou ja, we zijn alle drie muzikanten met een klassieke achtergrond, die zich voornamelijk in de jazzscene bewegen. Maar je hoort ook invloeden van tangomuziek terug. Sommige composities, zoals Earth, hebben veel weg van minimal music, daarin zitten patronen die zich acht minuten lang herhalen. Maar globaal gesproken spelen we als TRIFID vooral vanuit de jazztraditie. En doordat we zo ‘ruimtelijk’ werken, met soundscapes, kunnen we in deze eenvoudige bezetting toch het gewenste effect bereiken.”
In 2018 volgde de cd ‘Dreamscape’, met titels als Nebula, Gravity, Secrets of the Moon, Andromeda en Earth, plus een bijbehorende tournee.
“Tijdens optredens vertelde ik weleens wat over het verhaal achter de composities. Niet al te veel, natuurlijk. Ik kan daar persoonlijk eindeloos over uitweiden, maar daar zitten de mensen niet op te wachten, die komen voor de muziek. Toch leidde het na afloop vaak wel tot leuke gesprekken, met bezoekers die ook geïnteresseerd waren in astronomie. En zo ontstond het idee voor een voorstelling in 2019: ‘Sounds of Interstellar Space’, met concerten in diverse Nederlandse sterrenwachten, met sprekers die daar op professioneel niveau heel mooi over konden vertellen.”
Voyager
Op 9 oktober verschijnt de gelijknamige cd ‘Sounds of Interstellar Space’, naar het titelnummer dat Cornelissen deels baseerde op recent door de NASA en ESA opgevangen geluidsgolven in de buurt van Saturnus. “Die golven zitten vol ritmes en harmonieën. Maar ik verwerkte er ook geluiden in van de Voyager-missie in de jaren tachtig.”
Uit deze collage van buitenaardse klanken ontstond een aparte, geheimzinnige sfeer en uiteindelijk de compositie. In Earth, waarmee de cd afsluit, is een trage en gestage beweging gaande, waarboven de melodie zowel pure schoonheid als wrijving symboliseert. Een melodie die tegelijk vrij en gevangen is, die zowel rust en onrust in zich draagt en altijd zoekende blijft. Earth is een eerbetoon aan de aarde.
Releaseconcert: zondag 17 oktober 2021, 18.30 uur
Sounds of Interstellar Space | TRIFID
Locatie: Beauforthuis, Austerlitz. Tickets & Info: https://podium-beaufort.nl/evenementen/sounds-of-interstellar-space/
De cd is vanaf die dag verkrijgbaar via www.rikcornelissen.com.
Zie ook www.soundsofinterstellarspace.com
