Het stukje was geschreven door de mij onbekende Marion Pluskota, universitair docent geschiedenis in Leiden. In haar bijdrage in Trouw keert de docent zich tegen de verplaatsing van de dames achter het raam naar elders in de stad. Haar argument: ‘sekswerkers hebben altijd in het centrum gewoond en gewerkt.’ Het gemeentebeleid is er volgens haar altijd op gericht geweest de zichtbaarheid van het hoerendom te beperken. En ook nu onder Halsema is dat niet anders. ‘Na jaren van onderzoek naar de geschiedenis van sekswerkers is mij één ding heel duidelijk geworden: het is noch de gemeente noch de politie noch de landelijke overheid die bepaalt waar sekswerkers hun beroep uitoefenen.’
Om met het laatste te beginnen: dat dacht ik wel. Niet iedereen mag overal werken, dat geldt voor verzinkerijen, rondvaartbedrijven en stadsgidsen. Om maar eens een paar dwarsstraten te noemen. Er zijn regels waar deze bedrijven zich aan hebben te houden en op bepaalde plekken zijn ze niet welkom. Dat geldt ook voor de dames.
Dan wat die zichtbaarheid betreft: jazeker, de stad heeft in heden en verleden gepoogd de prostitutie te verplaatsen, te verbergen en te scheiden van de rest van de stad. Het bekendste voorbeeld: in de zeventiende eeuw was het hoerendom beperkt tot Damstraat en Pijlsteeg. Maar wat is er op tegen om ze in een beperkt gebied te huisvesten? En wat die zichtbaarheid betreft: de seksbusiness is nu niet het meest voor de hand liggende uithangbord van een gemeente.
Het ultieme argument dan: sekswerkers hebben altijd in het centrum gewoond en gewerkt. Vast, maar dat is geen reden om dat zo te laten. Dit argument wordt heel vaak gebruikt. Ten onrechte. Ook zeilmakerijen, melkboeren en leerlooierijen zaten eens in het centrum en de Jordaan was ooit een arbeidersbuurt. Maar de stad stad leeft en dingen veranderen. Er zijn zelfs, heus waar, autovrije straten.
Stapeldol
Wat echter het meest storend is aan het verhaal is dat er geen enkele aandacht is voor de randverschijnselen die bij de prostitutie horen. In het stukje wordt alleen tussen haakjes een keer het woord overlast, gezondheidsrisico’s en mensenhandel gebruikt en verder wordt er eigenlijk niks over gezegd. Er wordt bijvoorbeeld niet verteld dat er vrouwen gedwongen achter het raam staan. De schattingen lopen uiteen van tien tot negentig procent, maar ook al zou het maar tien procent zijn dan is dat nog altijd diep treurig.
De overlast die deze concentratie van lichtekooien samen met andere factoren hier op de Wallen veroorzaken is zo enorm dat bewoners er echt stapeldol van worden. Ook daarover geen woord. De oude romantische Wallen bestaan al lang niet meer; het is internationale business geworden compleet met mensonterende taferelen. En de dames wonen hier ook al lang niet meer zoals vroeger. Enfin, ik heb er geen enkel bewijs voor, maar vermoed toch echt dat Marion Pluskota niet hier in de buurt woont. Dan zou ze namelijk wel anders piepen.
Er valt nog wel meer op het stuk van de Leidse wetenschapper aan te merken maar één ding moet me wel van het hart. Ik ben niet per se een fan van dit college van B&W en de gemeenteraad, maar om het gemeentebestuur ‘onverschilligheid en afwijzing’ te verwijten lijkt me volstrekt ongepast, zeker waar het burgemeester Halsema betreft die nota bene een tijdje lang heeft geprobeerd het gemeentebordeel mede te besturen. En ook veel raadsleden zitten vol mededogen en empathie ten aanzien van de dames. Vaak is er zelfs zoveel begrip dat de belangen van de bewoners er ernstig door in het gedrang komen. Dus als ik ‘onverschilligheid en afwijzing’ ongepast noem, druk ik me nog voorzichtig uit. Je kunt ook gewoon zeggen: kletskoek.
Willem Oosterbeek, Wallenbewoner, doet in vijfhonderd woorden regelmatig verslag van het dagelijks leven vanuit de beroemdste buurt van Nederland.
