Hoewel er in verschillende landen maatregelen van kracht zijn die het veetransport bij warm weer regelen, worden bij ons varkens, kippen en koeien zonder pardon richting slachthuis gestuurd. “Onze mensen zijn op dit moment aan het filmen in enkele slachthuizen,” bevestigt Erwin Vermeulen van Animal Rights. “Zo stonden in Waregem kratten vol kippen te wachten op de slacht. Ook in Zele, in het varkensslachthuis Porc Meat en het runderslachthuis Flanders Meat Group, hebben we beelden gemaakt van dieren die duidelijk te lijden hebben onder de tropische temperaturen.”
Protocol
Niet alleen het warme weer bezorgt deze dieren meer stress. Ook het transport zelf is altijd een spannende ervaring voor het vee. “Daarom heeft de Nederlandse regering een protocol opgesteld, waarbij transporten niet langer toegestaan zijn boven 35 graden. Varkens hebben het echter al warm bij een temperatuur van 20 graden. Op tropische dagen als vandaag koken die dieren van binnenuit. Maar het is hoopvol om vast te stellen dat er mogelijkheden zijn om deze transporten te beperken. Toch, in België is er op dit moment geen enkele regel van kracht die het vervoer van dieren op warmere dagen verbiedt.”
“In de Nederlandse slachthuizen wordt de komende dagen de aanvoer van levende dieren voor de slacht vanaf 12 uur ‘s middags gestaakt. Voor de rest van de dag zullen er geen dieren toekomen, terwijl het transport en de slacht in België de hele dag op volle toeren blijft draaien”, bevestigt Erwin. “In België geldt enkel de Europese regel die zegt dat een dier niet onnodig mag lijden.”
Niet alleen Animal Rights houdt tijdens deze warme dagen het veetransport extra in de gaten. Ook de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) controleert bij hogere temperaturen meer op dierenwelzijn, zowel op de transporten als in de bedrijven zelf.
Povere maatregelen
In Vlaanderen is de dienst Dierenwelzijn verantwoordelijk voor de opvolging van de transporten richting slachthuis. Naar de vraag of er ook bij ons extra maatregelen en controles van kracht zijn, ontvingen we de volgende reactie van woordvoerder Mie Van den Kerchove: “Lang transport is geregeld bij Europese verordening. Dit vervoer, dat meer dan acht uur duurt, is verboden wanneer de temperatuur de 30 graden overstijgt. Hierbij geldt een tolerantie van 5 graden celcius. Het FAVV ziet toe op deze regelgeving. Zij voorzien deze transporten van een certificaat om te vertrekken. Als de voorwaarden niet voldaan zijn, dan wordt er niet uitgereden. Het gaat in dit geval over open transport. Gesloten transport, waarbij de temperatuur kan gegarandeerd blijven, valt hier niet onder. Hier is het niet zozeer de buitentemperatuur die een rol speelt, maar wel de temperatuur in de vrachtwagens waarin de dieren vervoerd worden. Die zijn in vele gevallen gekoeld, wat betekent dat tropische temperaturen in principe geen verschil maken.”
“Daarnaast is er ook het gewone transport”, gaat mevrouw Van de Kerchove verder. “Dit vervoer duurt minder lang. Alle meldingen die hieromtrent bij de inspectie binnenkomen krijgen momenteel prioriteit. We hebben ook preventief contact opgenomen met de slachthuissector, om hier specifiek op toe te zien. Wanneer ze wantoestanden vaststellen bij de aanlevering van dieren, dan kunnen zij dit bij ons melden. We plannen binnenkort trouwens een overleg met de sector, om na te gaan hoe we in de toekomst met zulke extreme temperaturen kunnen omgaan.”
Controle?
Hoe dan ook is het enigszins verbazingwekkend dat ons land nog steeds niet over een hitteplan beschikt om het welzijn van het vee tijdens het transport richting slachthuis te garanderen. Dat vindt ook prof. Sarne De Vliegher van de UGent. “Als de temperatuur stijgt, dan heeft dit uiteraard een impact op het lichaam. Dat is bij het vee niet anders. Sommige dieren hebben geen zweetklieren. Zij gaan via de ademhaling proberen om hun lichaam af te koelen, wat op tropische dagen een uitdaging is.”
“Er zijn wettelijke bepalingen die stellen dat de temperatuur gemonitord moet worden”, weet prof. De Vliegher. “Men moet erop toezien dat de temperaturen niet te extreem worden. Dus ik vraag me zeker af of deze zaken vandaag gecontroleerd worden en of men zich aan deze regels houdt. Het verbaast me alleszins dat we in België geen hitteplan hebben. Eigenlijk moet men nu volop naar de slachthuizen gaan, om de situatie ter plaatse te controleren. Ik kan me immers voorstellen dat varkens die twee uur op een transport gezeten hebben bij deze temperaturen allemaal op de een of andere manier last ondervinden. Dat kan gewoon niet anders.” Toch ontving de dienst Dierenwelzijn tot nu toe geen enkele melding.