Strips kunnen de angst verminderen vóór de operatie
Vóór de operatie moeten patiënten volledig op de hoogte zijn van de geplande procedure. Vaak voelen betrokkenen zich meer overvoerd dan goed geïnformeerd vanwege de complexiteit van de inhoud. Onderzoekers van de Charité – Universiteitskliniek in Berlijn hebben dat getoond met het voorbeeld van de hartkatheterisatie. Een cartoon kan helpen. Het draagt bij aan beter begrip en vermindert de angst van patiënten. De studie werd gepubliceerd in het tijdschrift Annals of Internal Medicine .
Zelfbeschikking
De medische toelichting is bedoeld om patiënten te helpen bij de zelfbeschikking. De keuze voor of tegen behandeling. Uitgelegd wordt hoe een procedure precies verloopt en werkt. Er wordt zowel stil gestaan bij de medische voordelen als mogelijke risico’s. Bij mensen met een aandoening van de kransslagader/ hartziekte is bijvoorbeeld aangetoond, dat zij ondanks de uitleg vaak niet volledig kan het basisprincipe van een voorgenomen hartkatheterisatie begrijpen. En dat zij daarmee de voordelen van deze interventie niet juist beoordelen.
Een beeld zegt meer dan duizend woorden
“Onder het principe, een beeld zegt meer dan duizend woorden wilden we deze patiënten met een grafische weergave helpen de informatie beter te begrijpen”, aldus Prof. Dr. Verena Stangl van de Cardiologie- en angiografie afdeling op Campus Charité Mitte. Samen met collega Dr. Anna Brand leidde zij de studie. Beide cardiologen ontwikkelden een stripverhaal van vijftien afbeeldingen, met de meest voorkomende procedure in de cardiologie. Namelijk de hartkatheterisatie en de eventuele aansluitende plaatsing van een stent. “Zoals we nu hebben laten zien in onze pilot-studie, is deze strip geschikter de patiënt voor te bereiden op de ingreep,” aldus prof Stangl.
Interview en kennisquiz
Het team onder leiding van de twee wetenschappers heeft in totaal 121 patiënten oftewel -zoals eerder gebruikelijk- in een gesprek op de hoogte gesteld van de hartkatheterisatie aan de hand van een informatiefolder. Of ze kregen aansluitend daarnaast ook de strip beschikbaar. Via verschillende vragenlijsten voor en na, hebben de onderzoekers geëvalueerd hoe goed betrokkene de procedure begreep, hoeveel bezorgdheid werd uitgesproken en hoe tevreden men was met de uitleg.
Meerwaarde
Hierbij bleek de strip op alle fronten superieur. Patiënten die ook de geïllustreerde brochure hadden ontvangen, konden gemiddeld bijna 12 van de 13 vragen over de procedure, de risico’s en belangrijke gedragsregels na de procedure correct beantwoorden. Na de klassieke voorlichting was dat slechts rond de 9 van de 13 vragen. Bovendien zeiden de respondenten na het lezen van de strip minder ongerust te zijn dan vóór het gesprek. Over het geheel genomen toonde ongeveer 72 procent van de deelnemers zich tevreden met de strip en goed voorbereid op de hartkatheterisatie. Bij de standaard aanpak was dat slechts 41 procent.
Dit smaakt naar meer
“Een cartoon slaagt er in om complexe inhoud zowel tekstueel als visueel begrijpelijk te maken. Dit verbetert aantoonbaar het begrip bij verschillende vormen van instrueren,” zo zegt Dr. Fire. “Bovendien gunt een cartoon – in tegenstelling tot een video – de individuele lezer zo veel tijd als nodig is om de inhoud te begrijpen,” voegt ze eraan toe. “Onze studie toont nu voor de eerste keer aan dat de medische cartoons zeer effectief zijn als aanvullend educatief materiaal. In de toekomst willen we onderzoeken of deze positieve effecten kunnen worden toegepast op andere medische ingrepen.
Samenvatting
Op basis van de medische expertise van Prof. Stangl en Dr. med. Brand, ontwikkelde communicatiewetenschapper Alexandra Hamann het concept en script van de strip. Illustrator Sophia Martineck werkte dit vervolgens grafisch uit. Het project werd gefinancierd door de Friede Springer Foundation. In de toekomst zal de strip worden gebruikt als aanvullend educatiemateriaal vóór hartkatheterisatie. * Brand A et al, *Brand A et al., Medical Graphic Narratives to Improve Patient Comprehension and Periprocedural Anxiety Before Coronary Angiography and Percutaneous Coronary Intervention: A Randomized Trial. Ann Intern Med. 2019 Apr 9. doi: 10.7326/M18-2976
Dit artikel las je gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je jouw waardering voor JT laten zien door een kleine bijdrage te doen.
