De foto’s die u op nieuwssites ziet, en in kranten, die lijken vaak verdacht veel op elkaar. Sterker nog: het zijn voor een flink deel dezelfde foto’s. Redacties bestellen die bij de onvolprezen fotodienst van het Algemeen Nederlands Persbureau of bij andere fotopersbureaus. De columnisten die u in Amerikaanse media leest, als u die leest tenminste, lijken ook verdacht veel op elkaar. Sterker nog: het zijn dezelfde columnisten. Of artikelen: Amerikaanse media nemen, net als media in veel andere landen, vaak artikelen van elkaar over. Onder het motto: de lezer leest al die media toch niet allemaal, doch hoogstens een of twee. Dus waarom zou je een goed artikel dan een tweede keer maken, als het de eerste keer al prima leesvoer was?
Wat voor fotografie al decennia volkomen normaal is, en in veel landen voor geschreven journalistiek ook, was in Nederland voor artikelen tot voor kort hoogst ongebruikelijk: zogeheten syndicatie, waarbij media eerder gepubliceerd materiaal overnemen en opnieuw publiceren. Of althans: onmogelijk op een zodanige manier dat makers ook daadwerkelijk profiteren van hun opnieuw gepubliceerde materiaal door er een eerlijke vergoeding voor te ontvangen. Een uitgeverij als DPG syndiceert zich een hoedje, door artikelen tussen kranten, bladen en sites te laten rouleren, in verschillende landen ook, maar betaalt makers daar een vergoeding voor die wij – als we in een zonnige bui zijn – als ‘enigszins aan de bescheiden kant’ zouden kwalificeren. De meeste makers hanteren voor die vergoedingen termen die we niet zo maar op mogen schrijven.
Reporters Online is opgericht om freelance journalisten nieuwe mogelijkheden te bieden om geld te verdienen met hun werk en hun producties. We doen dat door donaties en crowdfunding mogelijk te maken bij artikelen op hun eigen website (die we ook voor ze hosten, en als het nodig is zelfs maken). Voor inmiddels zo’n 200 journalisten. We doen het ook door voor inmiddels ongeveer 1000 journalisten artikelen in online kiosken als Blendle/Cafeyn te plaatsen. En we willen het al heel lang doen door hun artikelen onder nette voorwaarden en met een nette vergoeding aan derden door te leveren voor herpublicatie.
Dat laatste hebben we alleen nooit zelfstandig willen doen, met name omdat het nogal een werk is om zoiets in de markt te zetten en we onze handen vol hebben aan onze andere bezigheden. Vandaar dat we lang op zoek zijn geweest naar een partner waarmee we op dit punt kunnen samenwerken. We hebben er ook een aantal gevonden in het verleden, die we telkenmale hebben gewaarschuwd bij hun doorgaans hoopvol gestemde start: het lijkt zo voor de hand liggend, maar dat is het, althans in Nederland, toch niet helemaal. Niettemin veel succes, en we horen wel wat eruit komt.
Drie keer raden wat er uit kwam: niets. In al die jaren niet één artikel verkocht.
Een jaar geleden reageerden we dan ook mild sceptisch toen TCE zich bij ons meldde met het verzoek of ze onze stukken mochten syndicaten. ‘Tuurlijk mag dat’, was het antwoord, ‘als je de makers dan een redelijk bedrag betaalt en uitgevers uitlegt dat ze niet al te uitbundig mogen rondklooien met de stukken die ze overnemen.’ Want dat laatste wil nog wel eens gebeuren namelijk: dat een artikel waarin je een pleidooi voor zonne-energie houdt opeens een artikel met kritiek op windmolens is geworden – door alle bezuinigingen in de media van de afgelopen twintig jaar willen er op grotendeels wegbezuinigde eindredacties wel eens vreemde dingen gebeuren met artikelen, waar de makers dan op aangesproken worden. Dat hebben ze uiteraard liever niet.
‘Komt goed hoor’, zo verzekerde ons TCE-oprichter Joris van Lierop, een energieke veertiger die vroeger de nieuwssites uitgaf waarop u de afgelopen veertien maanden de coronascores zat te refreshen. Tegenwoordig is hij ondernemer. Zijn verzekering kwam – zo gaat dat met ondernemers – overigens op een moment dat TCE nog maar nauwelijks bestond.
Maar wat bleek: het kwam goed! TCE groeide in rap tempo uit tot een platform met vele afnemers en leveranciers van en voor video, audio, en artikelen dat inmiddels ook een beetje over de grens kijkt. En belangrijker: ze verkopen artikelen. Een platform bouwen is een ding tenslotte, daadwerkelijk materiaal voor herpublicatie verkopen is weer iets heel anders.
We zouden niet willen suggereren dat we het al over vele tientallen artikelen per week hebben (waar het om die van Reporters Online gaat tenminste), maar de kop is eraf en volgens Van Lierop komt het met de verdere groei van zijn platform ook wel goed.
We zijn inmiddels geneigd ‘m te geloven. Waarmee er voor freelance journalisten tijdens de ‘zomerslachting’ in met name bladenland toch ook enig goed nieuws is.
Of nou ja, dit is ook goed nieuws natuurlijk!
