Georg Ratzinger (89), de oudere broer van paus Benedictus XVI wist dat zijn broer Joseph met de gedachte speelde om terug te treden als paus. Volgens Georg, eveneens katholiek priester en tientallen jaren leider van het wereldberoemde Regensburger Dommspatzen-koor, hadden artsen zijn broer al enige tijd geleden afgeraden om nog translatlantische reizen te maken. ’De leeftijd drukt op hem.’
In Duitsland was het enthousiasme groot toen kardinaal Joseph Ratzinger, geboren in het Beierse Marktl am Inn als zoon van een politieagent en een kokkin, in 2005 aantrad als paus. ’Wir sind Papst!’ (’Wij zijn paus!’), jubelde massablad Bild destijds, alsof Duitsland wereldkampioen voetbal was geworden. ’Nu zijn we geen paus meer!’, reageerde maandag iemand op twitter.
Ontroering
In zijn geboorteland wordt, na de aanvankelijke verbazing over het onverwachte besluit, met respect en ook met ontroering afscheid genomen van de Duitse paus. Bondskanselier Angela Merkel (CDU) roemde paus Benedictus als de ’grootste theologische denker van deze tijd’.
Volgens de theoloog Max Seckler (85) van de Universiteit Tübingen, een oude vriend van Joseph Ratzinger, heeft de paus ’zeer geleden’ tijdens zijn ambtsperiode in het Vaticaan. ’Het is nauwelijks voor te stellen welke intriges zich daar in Rome afspelen. Hij had daar enorme last van omdat hij immers een theoloog is en een nobel mens.’
Benedictus krijgt ook in Duitsland lof voor de manier waarop hij het seksueel misbruik in zijn kerk aan de orde stelde. Maar er is ook kritiek. De conservatieve paus, die aanvankelijk nog veel geestdrift wist los te maken – vooral ook bij katholieke jongeren – verstarde in zijn ambt, oordeelt Spiegel Online. Langzaam verloren de opvattingen van de paus voor veel gelovigen aan betekenis. ’En nu eindigt een pontificaat dat uiteindelijk voor de wereldkerk van geen waarde is geweest.’