“De siësta is de Iberische yoga”, schreef de Spaanse Nobelprijswinnaar Camilo José Cela. Maar als het aan Ignacio Buqueras ligt, wordt de in Spanje zo gekoesterde lange middagpauze afgeschaft. Volgens de econoom uit Madrid is dat de oplossing voor alle problemen. Van de financiële crisis tot het lage geboortecijfer.
De voorzitter van Arhoe, associatie voor rationalisering van de Spaanse werktijden, is bezig met een kruistocht. Buqueras, strenge blik achter kleine bril, reist het hele land door om te pleiten voor zijn zaak. “Het is noodzakelijk en urgent”, zet hij met klappen op tafel zijn argumenten kracht bij. “Spanje moet eindelijk de 21ste eeuw binnen stappen.”
Lacherig
De voormalig hoogleraar vindt gehoor bij ministeries en multinationals. Maar door de Spanjaarden zelf wordt lacherig gedaan over zijn plannen. Met het afschaffen van de siësta slaat hij de bodem weg onder de Spaanse dagindeling. Die is gebaseerd op de lange lunch- en rustpauze, waardoor het openbare leven tussen twee en vijf uur compleet stil valt.
Spanjaarden gaan daarna weer door tot acht of negen uur in de avond en maken de langste werkdagen van heel Europa. Al zijn ze weinig productief. Op dat gebied presteren alleen Griekenland en Portugal nog slechter.
Tweede ontbijt
“We verwarren werken met op het werk zijn”, zegt Buqueras over het arbeidsethos in zijn land. “Op het drukste moment van de Europese werkdag zijn onze bedrijven niet bereikbaar. En dat in tijden van diepgaande crisis! Punctualiteit moet gewoon worden, geen uitzondering. Geen tweede ontbijt meer in de ochtend en ophouden met lange lunches met een goed glas wijn erbij. Dat zou de productiviteit zeer ten goede komen.”
De lange werkdagen veroorzaken daarnaast veel problemen, stelt Buqueras. Spanje is Europees koploper als het gaat om aantallen arbeidsongevallen, verzuim en echtscheidingen. “Echtgenoten hebben onvoldoende tijd en aandacht voor elkaar. Ze komen pas laat thuis van hun werk, moe en vol stress.”
Daarnaast kampt het land met een alarmerend laag geboortecijfer (1,4 kind per gezin), omdat werkende moeders geen tijd hebben voor een tweede kind. Bovendien blijft 40 procent van de kinderen, tijdens lagere of middelbare school, minstens één keer zitten. Ook dat is indirect de schuld van de siësta, stelt Buqueras. “Met name in de grote steden zijn er veel sleutelkinderen, die uren alleen thuis zijn. Zonder hulp bij huiswerk of studeren. Ze gaan pas rond middernacht naar bed en komen daardoor aandacht én slaap tekort.”
Ondanks weerstand in de publieke opinie heeft Arhoe al enkele successen geboekt. De associatie is ´dicht bij een akkoord´ met de publieke tv-zenders om veel bekeken programma´s vroeger uit te zenden. De voetbalbond is aangesproken op de late aanvangstijden van de wedstrijden. En energieleverancier Iberdrola introduceerde als eerste bedrijf in Spanje vaste Europese werktijden. Met succes. De productiviteit is omhoog gegaan, net als de tevredenheid van werknemers, en de overhead-kosten zijn gedaald.
“De crisis is het moment om intelligenter met onze tijd om te gaan, de cultuur te veranderen”, hamert Buqueras op zijn stokpaardje. “Het is de stille revolutie die Spanje nodig heeft.”
Verschenen in bij de persdienst GPD aangesloten kranten
