Voorts dreigde deze man haar huis in ‘de fik te steken’. Daarop deed ze aangifte. Ze was onaangenaam verrast door de naaktfoto en wist niet eens dat hij die had gemaakt. Zij voelde zich in haar dorp zo nagekeken en -gewezen dat zij inmiddels is verhuisd. Hij woont er nog wel. “Dit is toch niet te geloven”, aldus de officier van justitie. “Zij vertrekt noodgedwongen uit haar woonplaats en hij settelt zich.” Deze 40-jarige man is veroordeeld tot een werkstraf van 60 uur.
Omgedraaide schaamte
Het is een van de vele verhalen over zogenaamde wraakporno, die aan de orde van de dag zijn. Er is bijna altijd sprake van ‘omgedraaide schaamte’, ook wel ’toxische schaamte’ genoemd. Namelijk: het slachtoffer schaamt zich, de dader niet. Die is ‘gewoon’ boos en reageert zijn frustratie af. Ik schrijf ‘zijn’, want 9 van de 10x gaat het over afgewezen mannelijke partners en/of minnaars. Mannen zijn dan weer vaker het slachtoffer van sexortion. Hoewel er ook bij wraakporno geregeld afpersing in het spel is.
Digitale verkrachting
De impact is groot. Als er een naaktfoto of seksueel getinte afbeelding eenmaal circuleert op het internet, is het moeilijk om deze te verwijderen. Alleen al om het feit dat andere websites er als de kippen bij zijn om deze klakkeloos over te nemen. Het slachtoffer ondervindt veel schade van online seksueel geweld, bijna net zoveel als van aanranding of verkrachting. Wraakporno is de schandpaal van het internettijdperk. Daarbij is er de angst voor de reacties van bekenden en in bepaalde religieuze kringen is er zelfs het risico op verstoting.
Als de boel klapt
Sextingen (het naar elkaar versturen van pikante kiekjes) heeft vandaag de dag de functie van het voorspel gekregen tussen twee partners. Met name in deze coronatijd wordt er heel wat heen en weer verstuurd. Dat is en blijft altijd riskant. Iemand kan wel zeggen dat hij de beelden verwijdert of ze nimmer zal doorzenden, maar als een relatie strandt, krimpen de hersenen. Liefde (of liever gezegd lust) maakt plaats voor haat. ‘Ik mag niet meer aan jouw mooie lijf zitten, nou dan zal ik je wel pakken door je te kakken te zetten.’
Met alle privé gegevens
Naast het gewraakte beeldmateriaal worden soms ook weblinks naar online profielen van het slachtoffer en persoonsgegevens zoals naam, adres en telefoonnummers online gezet. Wraakporno wordt op grote schaal gedeeld op websites en binnen zogenoemde exposegroepen, besloten chat-groepen of websites waar uitgelekte privébeelden worden gedeeld. Juist de eenvoud waarmee dit kan, maakt het zo schadelijk voor het privéleven van het slachtoffer. Eén persoon kan de afbeelding of video weer delen met een heel netwerk.
Als een olievlek
Sinds 1 januari 2020 kunnen mensen die het slachtoffer zijn van wraakporno naar de rechter stappen. Dit betekent dat iedereen die eraan deelneemt, daarvoor volgens de wet gestraft kan worden. Voorheen was dit niet het geval. Toen konden straffen enkel worden uitgedeeld als een andere wet was overtreden: als het slachtoffer bijvoorbeeld onder de 18 was of er sprake was van chantage, smaad of laster. Echter: een advocaat is duur en een rechtszaak tijdrovend. En in afwachting van de behandeling verspreidt het materiaal zich als een olievlek over internet. Er valt niet te achterhalen hoeveel aangiften van wraakporno er worden gedaan. Ook omdat het OM een dergelijke zaak anders kan omschrijven als er tevens sprake is van andere strafbare feiten (zoals bijvoorbeeld stalking).
Naakte vrouw als trofee
De voornaamste reden voor wraakporno is dus de frustratie over de stukgelopen verhouding. Daarnaast zijn er echter nog andere zaken die bijdrage aan het veelvuldig plaatsen ervan. Zoals de status die je eraan ontleent. In eerdergenoemde exposegroepen wordt het als een winst of trofee gezien als je een seksueel getinte video of foto plaatst van een vrouw of meisje van wie je kunt beweren ‘haar gedaan te hebben’. (braak) Een andere factor is de eenvoud waarmee seksbeelden anoniem op internet gezet kunnen worden. Tot slot is er soms zelfs winst te behalen met het delen en plaatsen. Er zijn namelijk websites die geld betalen voor het uploaden van pornografische beelden. Hierbij checken deze websites (vaak bewust) niet of het gaat om legaal geproduceerde materiaal.
Handel snel
Naast het inschakelen van de politie, is het belangrijk te proberen zo snel mogelijk de foto’s of filmpjes van het internet te halen. Probeer de oorspronkelijke pagina waarop de beelden te zien zijn als eerste te verwijderen. Daartoe neem je contact op met het platform, of dit nu ‘statische’ websites zijn of sociale media. Probeer op een kalme manier de feiten uit te leggen en vraag het platform de beelden direct offline te halen, aangezien ze zonder jouw toestemming verspreid zijn. Sommige sites hebben speciale pagina’s met uitleg over hoe je hen kunt contacteren om de schade zo snel mogelijk te beperken. Bij Pornhub en Xvideos hebben ze een contactformulier dat je vrij gemakkelijk in kunt vullen.
Bart werd boos
Wraakporno treft zeker niet alleen jonge mensen. Ik las vandaag het relaas van Sandra (schuilnaam) op Franska.nl, een website voor 40+ vrouwen. Via een datingsite leerde zij Bart kennen. Toen ze elkaar na veel chatten en appen voor de eerste keer in het echt ontmoetten, voelde het goed. Het was voor Sandra een verademing om te merken dat deze Bart haar zo aantrekkelijk vond, na een huwelijk dat vervelend afliep. Omdat ze niet bij elkaar in de buurt woonden, appten ze door de week veel met elkaar Voor de grap stuurde ze hem eens een foto in lingerie. Bart vond dat fantastisch en spoorde aan om verder te gaan. Steeds vaker vroeg hij om sexy foto’s tot ze zich realiseerde dat ze gebruikt werd. Sandra liet weten hem niet meer te willen zien, maar toen was het te laat. Bart appt nu dagelijks dat hij haar pikante foto’s onder zijn vrienden gaat verspreiden en op internet gaat zetten als ze niet nog meer naaktbeelden van zichzelf gaat zenden. Deze vrouw is inmiddels radeloos en ze weet dat ze naar de politie moet gaan. Maar ze schaamt zich, durft het zelfs niet met vrienden te delen, laat staan dat ze aangifte durft te doen.
Deep Nudes
Wie denkt ‘eigen schuld, dikke bult’ en ‘moet je maar niet bloot gaan voor een camera’ is te voorbarig. Kwaadwillenden kunnen een volkomen onschuldige foto van internet plukken en die zo bewerken dat het een naaktfoto wordt. Daar zijn sommige programma’s zo goed in dat je dit niet of nauwelijks ziet. Op het openbaar maken van seksueel getinte afbeeldingen staat een maximale gevangenisstraf van één jaar of een geldboete van de vierde categorie (€21.750). Als publicatie het oogmerk had het slachtoffer te benadelen, dan kan er een gevangenisstraf van 2 jaar volgen.
Hulp nodig vanwege online seksueel misbruik? Ga naar HelpWanted.nl.
Beeld: Pxhere
