Er is een opleving te verwachten (en ook al gaande) van zelfdiagnostiek. Dat begrip moet dan wel ruim worden geïnterpreteerd. Een op je eigen initiatief vervaardigde Total Bodyscan valt daar dan misschien ook onder? Een opmerkelijke gebeurtenis deze week: In dezelfde week komen een sneltest voor SOA/HIV (met een APP op de smartphone) maar ook de lancering van de Online Persoonlijke Gezondheidscheck (ook voor de smartphone) van de 'huisartsen' in het nieuws. Een opvolger van een eerdere Preventieconsult. Bij dit fenomeen wil ik graag stilstaan.
Trend zelfdiagnostiek zet door
Monopoly
De Online test lijkt een goedbedoelde actie om burgers aan de hand te nemen om (liefst vroegtijdig gezondheidsrisico's te signaleren, benoemen en een gedragsverandering te bevorderen. Via deze tool trekt u -net als bij het gezelschapsspel Monopoly-een strafkaart of een kaart met een tekst als 'ga verder naar af (pardon, ga verder naar uw huisarts). Naar schatting geldt dat laatste voor 1 op de 10 deelnemers. Het initiatief is mogelijk door een handige, eigentijdse bewerking van samengebalde epidemiologische kennis. Kennis die ook in Richtlijnen is terug te vinden. Via een algoritme komt de burger op zijn bestemming. Het is een op preventie gericht initiatief en komt zeker niet te vroeg. Uw werkgever en zorgverzekeraar zullen ook blij zijn. Maar het is niet identiek aan een test. Er klinkt bovendien ook wel kritiek.
NIPED
Op de achtergrond speelt het NIPED een belangrijke rol. NIPED is een acronym dat staat voor Netherlands Institute for Prevention and E-health Development. Een Stichting en een BV. Op de website van NIPED heet het: 'In samenwerking met een wetenschappelijke raad bestaande uit (inter)nationale experts, een geïntegreerde aanpak voor persoonlijke preventie opgezet waarbij een persoonlijk risicoprofiel wordt opgesteld. Met deze aanpak wordt niet naar specifieke aandoeningen maar naar alle relevante aspecten van de gezondheid gekeken. Een persoonlijk gezondheidsaccount geeft deelnemers toegang tot het geavanceerde expertsysteem. Met dit concept biedt NIPED op een laagdremplige en massaindividuele wijze een verantwoorde, demedicaliserende aanpak. Het individu wordt gestimuleerd zelf meer verantwoordelijkheid voor een gezondere levensstijl te nemen'. Overigens kennen we de aanpak ook al langer (zie archieffoto uit 2005):
Een cyste
Je zou het ook kunnen zien als een poging – op de achtergrond – van beleidsmakers en stakeholders om de gang naar de (dure) tweedelijns zorg in te dammen. En om de eerste lijnszorg (de huisartsen) en de nuldelijns zorg (u zelf dus!!) te versterken. Want zoals een vriendelijke huisarts op televisie toelicht: 'dan komt zo'n patiënt met de uitslag van een CT-scan, waarop een cyste (vochtblaas) wordt beschreven. Dat moet het toch weer uitgezocht worden. Dat maakt de zorg juist duur'. Kortom: je kunt het ook zien als een versterking van de eerste lijn en onderdeel van de door de overheid beoogde bezuiniging. Voorlopige resultaten wijzen kennelijk ook op een gunstig effect, dus het sluit aan bij de gedachte ' Voorkomen is beter dan genezen' oftewel preventie. Maar het is ook bedoeld als versterking (empowerment) van diezelfde burger, die zijn zorg in eigen hand neemt. Een enigszins optimistisch wereldbeeld overigens.
Trend zelfdiagnostiek zet door
Dit neemt niet weg dat de trend van zelfdiagnostiek gegarandeerd doorzet. Ongetwijfeld met veranderingen van vorm en inhoud. We moeten daarbij ook steeds meer denken aan het automatisch meten van fysiologische parameters zoals analyse van de hartslagfrequentie of een elektrocardiogram, longfunctie, bloeddruk etc. We kennen al de Stappenteller. De smartwatch -in alle vormen, maten en prijsklassen- rukt op in de Mediamarkt. Je kunt verwachten dat ook de verdere introductie van eHealth en mHealth (' zorg op afstand'), Domotica (Thuistechnologie) en Robotica zal leiden tot meer 'zelfdiagnostiek' in de meest ruime zin. Bij de behandeling/begeleiding van Diabetes en Hartfalen is dat al gangbaar. De Big Data (massale gegevensstromen) revolutie gaat zeker niet aan de zorg voorbij en zal nog veel uitdagingen opleveren. Welke data (metadata) moeten -veilig- verstuurd en bewaard worden en waar dan precies Wie gaat ze interpreteren? Misschien heeft u de kreet 'Quantified Self' al eens voorbij zien komen.
Welkom in de wereld van de zelfdiagnostiek nieuwe stijl.
