Na de eerste schrik kijken enkele Thai glimlachend naar de tegen het asfalt gesmakte toerist. Hoe harder het slachtoffer kreunt van de pijn, hoe breder hun grijns. Een van de kijkers is de racende bromfietser, die de vakantieganger omver reed. Naast hem staat de chauffeur van een tuktuk. Die is eveneens schuldig aan het ongeval. Hij liet de toerist op twee meter van de stoep uit de bromfietstaxi stappen.
De slogan ‘Land van de Glimlach’ in de toeristenbrochures krijgt hier op vakantie-eiland Phuket opeens een pijnlijke betekenis. ‘My god, look at them, they are smiling’, klinkt het ontzet uit de mond van een buitenlandse voorbijganger. Dat levert hem tot zijn ergernis nog meer glimlachende Thaise omstanders op.
De toerist begrijpt de glimlach op de gezichten verkeerd. Het is geen vrolijkheid die de Thai doet glimlachen. Ook geen leedvermaak. De glimlach van bromfietser en tuktuk-rijder betekent achtereenvolgens ‘wat vreselijk triest’, ‘het was niet mijn schuld’ en ‘wat moeten we doen?’ De omstanders glimlachen naar de geërgerde buitenlander iets van ‘we begrijpen dat je het niet begrijpt en nemen het je niet kwalijk dat je boos bent’.
De glimlach zit bij de Thai in de genen
De Thaise glimlach – de jim – is wereldberoemd. Waar je ook kijkt zie je vriendelijke gezichten. De Thai lachen je toe. Het zit in de genen. In het westen is een glimlach een spontane en meestal blije uitzondering, maar voor de Thai is het een structurele manier van communiceren.
De glimlach is onderdeel van de Thaise wijze van met elkaar omgaan. Voorkom gezichtsverlies. Voor een ander, maar zeker ook voor jezelf. Zorg dus dat omstanders je commentaar niet horen. Ook als het positief is. De aangesprokene zou zich bezwaard kunnen voelen.
De glimlach heeft zelfs meer zeggingskracht dan het woord. Als een Thai ja zegt, is het alleen ja bij ondersteuning van een positieve glimlach. Wantrouw de ja met een glimlach in de trant van ‘weet het niet’ of ‘misschien’. Dat is waarschijnlijk een beleefde nee.
Bevallige grijns betekent ‘haal je niets in je hoofd!’
De glimlach betekent meestal iets anders dan ‘ik vind je aardig’ en ‘je maakt me blij’. Kijk je op straat een toevallig passerende Thai per ongeluk recht in de ogen, dan betekent de bevallige grijns die je krijgt toegeworpen waarschijnlijk niet meer dan ‘sorry dat ik naar je staarde’. Of ‘ik staarde niet, het is toeval dat we elkaar recht in de ogen kijken’. Of ‘ik zie wel dat je naar me kijkt, maar haal je vooral niets in je hoofd’.
Zelfs dat laatste is toch prettiger dan het Hollandse ‘heb ik iets van je aan soms?’. Of ‘zal ik die bril eens van je kop slaan?’
De ‘hoofd’-glimlachen hebben allemaal een eigen naam
Dat verschillende soorten glimlachen zijn zo’n onlosmakelijk onderdeel van de Thaise cultuur, dat de hoofd-grijnzen allemaal een eigen naam hebben.
1: De beleefde glimlach > jim tak tai
2: De bewonderende glimlach > Jim cheun chom
3: De sorry-maar-je-hebt-geen-gelijk glimlach > jim tak tan
4: De sorry-voor-deze-nare-situatie glimlach > Jim jair jair
5: De sorry-kan-er-echt-niets-aan-doen glimlach > Jim haerng
6: De ‘t-kan-niet-beroerder-dus-ik-lach-maar glimlach > Jim soo
7: De verdriet maskerende glimlach > Jim sao
8: De echt gelukkige glimlach > Jim tang nam tah
9: De glimlach als je wint van rivaal > Jim cheuat cheuan
10: De arrogante glimlach > Jim jor
11: De boosaardige glimlach > Jim mi laj nai
12: De ik-lach-maar-eigenlijk-wil-ik-‘t-niet glimlach > Feun jim
Thai zoekt de glimlach op gezicht buitenlander
De Thai weet, die buitenlanders zijn rare jongens. Maar niet alle inwoners van het Land van de Glimlach begrijpen dat farangs de taal van de glimlach niet meester zijn. Een gezicht zonder glimlach roept de vraag of je je wel amuseert. Een gezicht dat ernstig kijkt bij het lezen van boek of krant, kan leiden tot wanhoop bij de Thai.
THAILANDTIPS – Toon glimlach: Laat zien dat u zich vermaakt of in elk geval niet stoort aan iemand of aan een situatie – Bedonderd?: Onbestemd gevoel dat je bedonderd wordt? Kijk iemand aan en glimlach ‘veel betekenend’. Grote kans dat de ‘vergissing’ direct wordt hersteld -Glimlachende ja?: Vraag voor zekerheid ‘yes yes or yes maybe?’ – Bulder niet: Bulderen van het lachen is ongepast in het land van de glimlach – 555: De geschreven glimlach. De Thaise 5 spreek je uit als ha. Vandaar.
