Zo krijg je 10 miljoen jongeren aan het lezen. Het verhaal achter Hooked.

Iets is flink aan het veranderen in de wereld van de literatuur. Bibliotheken sluiten of veranderen in flexplekken voor arme zzp-ers. De verkochte oplage van een gemiddelde succesroman blijft in vier cijfers steken. Jongeren kijken geen tv meer, luisteren niet naar de radio, maar maken zelf hun eigen goed bekeken en ruim betaalde films op YouTube. Of ze zitten de hele dag op Snapchat. En daar zijn ze tamelijk onbereikbaar voor mensen die geld aan hen willen verdienen, of die hen nuttige informatie willen brengen. Maar wacht.

Ik weet serieus niet hoe groot het al is in Nederland, maar het lezen van verhalen die gebruik maken van chattechniek is wereldwijd een grote vlucht aan het nemen. De twee grootste zijn Hooked en Taptaptap, elk met miljoenen downloads in de appstores van android en apple. Vandaag las ik op Medium.com het fascinerende verhaal van twee app-ontwikkelaars die een boek wilden schrijven en eindigden met een app die miljoenen jongeren aan het lezen bracht. Wat ze onderweg ontdekten is tamelijk onthullend, en hoopgevend.

Verslavend

Allereerst even een korte uitleg: chat-reading wil eigenlijk zeggen dat je een verhaal voorgeschoteld krijgt in de vorm van een chat. Je hebt dus meteen al het gevoel dat je stiekem meeleest met iets wat op dat moment live gebeurt. Je krijgt dat per zin opgediend, een dialoogclaus per keer. Steeds op je scherm klikken en je krijgt een volgende zin mee.

Het werkt. Ik zat direct met rooie oortjes in het eerste verhaal, tot het onvermijdelijke verdienmodel zich aandiende. Wilde ik weten of die enge bebloede vrouw buiten erin zou slagen om de ruiten in te gooien, moest ik betalen of 30 minuten wachten. Clever.

Wat dat betreft werkt een chatreader als elk online game in de wereld: gratis krijg je een leuke basiservaring, maar als je betaalt wordt die ervaring beter (als het goed is).

Cliché-format

Na wat scrollen door de reacties en reviews kwam ik erachter dat veel, zo niet alle, verhalen een zelfde format hebben: iemand zit in een huis en wordt bedreigd, en appt met iemand anders die wil helpen, maar niet kan, want vast in een taxi, op een boot, in een vliegtuig, of zelf ontvoerd door een zombie. Veel verrijking van de fantasie levert het nog niet niet op, maar dat is een kwestie van tijd. Immers, toen het schrijven van brieven technisch mogelijk werd (betere pennen, goedkoper papier, een serieuze postbusiness) duurde het ook een tijdje voordat Les Liaisons Dangereuses werd geschreven, terwijl de vorm van de briefroman al mateloos populair was geworden.

Iemand zit in een huis en wordt bedreigd, en appt met iemand anders die wil helpen, maar niet kan, want vast in een taxi, op een boot, in een vliegtuig, of zelf ontvoerd door een zombie.

Wat de makers van de app het meest verraste bij het ontwikkelen van de app, is dat gender en ras-issues, die bij ‘echte’ boeken en films nogal eens opspelen, bij de chatnovel nauwelijks aanwezig zijn. Dan bedoel ik dus de huidskleur of het geslacht van de hoofdrolspelers. Dat moet een opsteker zijn voor ons, de mensen die zich zorgen maken over cultural appropriaton of discriminatie in het algemeen.

Nederlandse voorbeelden

Taptaptap en Hooked zijn nog niet in een Nederlandse versie verschenen. Wellicht omdat het Nederlands een kleine taal is. Het kan ook komen doordat de drempel om te betalen voor online content hier wat minder is ingeburgerd.

Hierbij dus een uitdaging aan uitgevers, maar vooral ook aan schrijvers van Young Adult literatuur: stort je op de chats. En zorg ervoor dat er daar ook nieuwe verhaalformats komen, die lezers ook hooked houden als ze eenmaal boven het ‘help er zit een eng beest onder mijn bed’-genre zijn uitgegroeid. Ik denk namelijk dat daar een geweldige markt voor is.

Zijn er al voorbeelden van Nederlandse chatromans? Deel ze met me, via de comments.

Mijn gekozen waardering € -

Coöperatie van journalisten én lezers. Sinds 2009.