Op 16 juni startte de kaartverkoop voor de NJO Muziekzomer. Intussen is een aantal evenementen al uitverkocht. Maar niet getreurd: er valt nog genoeg te beleven op dit provincie-brede festival. Van de komische familievoorstelling ‘De Toverfluit’ tot een exquise theatraal kamerconcert rondom Messiaen; van Louis Andriessens opera ‘De Stijl’ tot ‘Young Artist in Dance’ met een choreografie van Wubkje Kuindersma.
Dans
Met het laatstgenoemde onderdeel zijn we gelijk beland bij de young artist in residence: celliste Ella van Poucke (1994). Deze dansvoorstelling wordt voor haar een bijzonder familiemoment: “Mijn broertje is danser. Dit is de eerste keer dat we samen op het podium staan.”
Inderdaad, ‘broertje’ Timothy van Poucke zit sinds dit seizoen bij de Junior Company van Het Nationale Ballet. Met collega Floor Eimers danst hij op de Sonate van Alfred Schnittke, de Cellosuite nr. 4 van J.S. Bach en ‘Spiegel im Spiegel’ van Arvo Pärt.
Als young artist in residence heb je een flinke vinger in de pap wat de programmering betreft, vertelt Ella van Poucke: “Mijn rol was om een stuk of twaalf concerten naar keuze in te vullen.” Een kans die ze gretig aangreep om een langgekoesterde droom te laten uitkomen: de zogeheten ‘Brahms-marathon’ op 10 augustus, waarbij Brahms’ pianokwartetten alle drie worden uitgevoerd. Via deze muziek maken luisteraars een reis door het leven van de componist.
Driehoeksverhouding
En wie Brahms zegt, zegt Schumann. Want die twee waren niet alleen collega’s en tijdgenoten, maar ook vrienden. Daarbij deelden ze hun diepe genegenheid voor de vrouw van Robert, Clara. Een complexe driehoeksverhouding waarvan niemand het fijne weet.
Trouwe kijkers van Podium Witteman zullen Ella op 7 mei hebben gezien. In de studio vertelde ze over de plannen voor haar debuut-cd: cellosonates van Robert Schumann, de componist die een centrale rol speelt in haar muziekleven.
Die fascinatie voor Schumann hangt ook samen met het korte doch intense leven van de Duitse componist, pianist, muziekcriticus en dirigent. Robert kwam uit een weliswaar liefdevol, maar verre van zorgeloos nest. Zijn zusje Emilie pleegde zelfdoding toen hij vijftien was; kort daarna overleed zijn vader. Verder moest hij een juridisch gevecht leveren om met zijn grote liefde, pianiste Clara Wieck, te kunnen trouwen.
Hardvochtig
Daarnaast kampte hij levenslang met perioden van zwaarmoedigheid. Als pianist was hij zó obsessief bezig met zijn techniek, dat zijn hardvochtige exercities tot een blijvende blessure leidden. Later werd hij gekweld door gehoorshallucinaties en hevige angstaanvallen. En na een suïcidepoging in 1854 sleet hij zijn laatste jaren in eenzaamheid binnen de muren van een psychiatrische instelling.
“Hij had een psychische stoornis,” beseft Ella van Poucke. “Maar toch: als ik zie hoe hij zich in zijn muziek uit, vind ik hem eigenlijk helemaal niet zo gestoord. Je hoort wel extreme emoties, maar die weet hij heel knap af te wisselen. Soms gaat hij zelfs binnen één frase van licht en vrolijk naar droevig en donker. En tegelijk is zijn werk ook introvert, vaak moet je door meerdere lagen heen. Ik vind het heel menselijke en kwetsbare muziek.”
Spaanse schoentjes
Op haar debuut-cd wordt ze bijgestaan door een oude rot in het vak: pianist Jean-Claude Vanden Eynden (1948). Ella: “Ik ontmoette Jean-Claude toen ik dertien was. Bij die gelegenheid speelden we samen ook al Schumann. Ondanks het leeftijdsverschil was er meteen een muzikale klik.”
Ze herinnert ook zich nog goed doe ze als 10-jarige debuteerde in de Kleine Zaal van het Concertgebouw. “Dat was een lunchconcert. Op die leeftijd ben je je nog niet van alles bewust, maar ik voelde wel dat er iets bijzonders ging gebeuren. Van tevoren mocht ik samen met mijn moeder een nieuwe jurk gaan kopen. Ik wou daar toen graag van die Spaanse schoentjes bij, rood met witte stippen, die vond ik zó leuk! Ja, dat was een fijne dag.”
Stress
Nadenkend: “Het is belangrijk dat zo’n concert als iets positiefs, iets feestelijks wordt gebracht. Zeker voor kinderen. Mijn ouders hebben nooit onnodige spanning gecreëerd rondom mijn optredens. Dit vak is immers al stressvol genoeg. Of je nu in een huiskamer speelt of in de Kleine Zaal: laten we alsjeblieft blijven beseffen dat muziek bedoeld is om te delen en er samen van te genieten.”
Gelderland, 4 t/m 20 augustus.Zie www.muziekzomer.nl
