Laura: “Nu denk ik: had ik het maar meteen verteld! Dan had ik er niet zo lang mee rond hoeven lopen. Maar ik schaamde me zo. Een beetje urineverlies is niet zo erg, maar bij mij liep het langs mijn benen m’n schoenen in. Ik voelde me zo vies! Ik kon het gewoonweg niet accepteren, zo’n ‘ouwe vrouwtjes-kwaal’. De eerste maanden hoopte ik dat het vanzelf weer over zou gaan, als de boel genezen was ‘daaronder’. Ik was flink uitgescheurd tijdens de bevalling, maar alles was netjes gehecht. Een kwestie van tijd, hield ik mezelf voor. Ondertussen werd het alleen maar erger. Een onverwachte beweging, een spontane lach…zelfs achterom kijken was al voldoende voor een natte broek. Na een half jaar zat ik er helemaal doorheen. Toen de ggd-arts tijdens het enten vroeg hoe het ging, brak ik. Nog diezelfde avond heb ik het ook aan Hans verteld.
Hans schrok zich een hoedje. Incontinent sinds de bevalling? Waarom had ik dat niet eerder verteld? Hoe kon het dat hij niks gemerkt had? Gelukkig was hij heel begripvol. Hij snapte mijn schaamte. En ook allerlei andere dingen werden ineens duidelijk. Waarom ik nooit meer wilde vrijen bijvoorbeeld. Hij had zich heel erg afgewezen gevoeld. Maar het had niets met hem te maken! Ik voelde me al niet super sexy na de zwangerschap, maar de angst om tijdens het vrijen het bed onder te plassen, ontnam me echt alle zin. Hij snapte ook ineens waarom ik de laatste maanden zo boos en geïrriteerd kon worden als we in de file stonden of ergens lang moesten wachten. Zonder wc in de buurt, voelde ik me ontzettend opgesloten en onrustig. Terugkijkend op dat eerste jaar moederschap, leefde ik eigenlijk continue in angst.
Het begon meteen na de geboorte van Milo. De bevalling was een hel. Het duurde in totaal bijna twintig uur en eindigde met een tangverlossing. Ik ben verschrikkelijk uitgescheurd. Geen totaalruptuur, maar wel een heleboel hechtingen. De eerste weken was mijn vagina één grote wond. Ik kon amper lopen en plaste heel voorzichtig door een warm washandje heen voor minimaal branden. De verloskundige had gezegd dat alles vanzelf weer goed zou komen en daar klampte ik me aan vast. Alle aandacht ging verder uit naar de baby: voeden, badderen, verzorgen. Dat ik urine verloor bij alles wat ik deed – tillen, hoesten, opstaan, aan- en uitkleden, lachen- zag ik als vervelende bijkomstigheid. Maar ik moest niet zeuren, het hoorde erbij…
Ergens in mijn achterhoofd wist ik natuurlijk dat het niet normaal was. Maar ik negeerde de alarmbellen in mijn hoofd en deed alsof er niets aan de hand was. Ik leerde allerlei truckjes aan om het te verbergen. Heel vaak naar de wc gaan bijvoorbeeld. En heel weinig drinken. Ik heb nog nooit zoveel hoofdpijn gehad als het jaar na de bevalling! Ook had ik altijd en overal inlegkruizen en maandverbanden bij me, voor het geval dat. Afspreken met vriendinnen deed ik ook steeds minder. Sowieso alleen nog bij mij thuis. Als het dan mis zou gaan, kon ik me snel en discreet verkleden. Sporten heb ik een maand of vier na de bevalling heel voorzichtig geprobeerd. Ik dacht: als ik mijn lichaam weer fit en conditie krijg, komt het met mijn vagina ook wel weer goed. Ik had een groot maandverband ingedaan en was twee keer gaan plassen voor de les, een rustige low impact bodypump zonder hollen of springen. Binnen vijf minuten was ik doorweekt. Ik schaamde me rot. Ik had een trui om mijn middel gebonden voor het geval dat, maar ik voelde me als een kind dat in bed geplast heeft. Ik dacht dat iedereen het kon zien en ruiken! Het was verschrikkelijk. Dus dat kon ook al niet meer. Op het werk ging het redelijk. Zolang ik achter mijn bureau zat met de benen stijf over elkaar, was het te doen. Ik had een voorraad schone onderbroeken en kleding op kantoor en ging ieder uur plassen. Alleen de file naar huis… daar maakte ik me iedere dag zorgen over!
Ondanks het plas-probleem, heb ik gelukkig wel kunnen genieten van Milo. Hij is heel makkelijk en blij en heeft nooit veel gehuild. Wat dat betreft was het een topjaar. Maar er was altijd die schaduw op de achtergrond, de angst om in mijn broek te plassen. Die werd groter en groter, tot ik met Milo op naar de ggd moest. De arts was heel vriendelijk en betrokken en ik denk dat ze iets aanvoelde, want ze vroeg heel erg door. Hoe het met mij ging, of ik ergens moeite mee had, of ik wel goed sliep, dat soort dingen. Ineens voelde ik de tranen over mijn wangen lopen en kwam alles eruit, als een woordenwaterval. Dat ik elke dag in mijn broek plaste en ik de hele dag bang was dat iemand het zou merken, zien of ruiken. Ze nam het heel serieus en stelde me gerust. Ik was niet de enige vrouw die hier last van had en er waren opties. Ze gaf me een kaartje mee van een bekkenbodemspecialist, een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in problemen met de bekkenbodem, en drukte me op het hart zo snel mogelijk een afspraak te maken. Die avond heb ik alles aan Hans opgebiecht. De volgende dag hebben we samen de fysio gebeld.
De fysio stelde vast dat ik last had van stressincontinentie omdat mijn blaas verzakt was. Dit schijnt vaker voor te komen na een zware bevalling als het weefsel en de spieren onderin het bekken teveel beschadigd zijn. Ik kreeg oefeningen om de spieren te trainen en vooral: ik leerde erover praten. De schaamte werd minder. Het was niet mijn schuld, ik had niks fout gedaan. Het was gewoon dikke vette pech. Door op die manier naar mijn incontinentie te kijken leerde ik het relativeren. Na een paar weken kon ik er zelfs grapjes over maken met Hans. Ik zit lekker hoog en droog, ik voel nattigheid, ik ben nog een beetje nat achter de oren… Het werd bijna een sport om de grappigste nat-droog-gezegdes te gebruiken in huis. De oefeningen van de fysio hielpen ook iets, maar niet voldoende. Na ongeveer tien behandelingen werd ik doorgestuurd naar de gynaecoloog. Die kwam met de optie van een operatie.
Er is uiteindelijk een voorwandcorrectie gedaan, om verdere verzakken tegen te gaan. En een TVT bandje geplaatst, een kunststof bandje om de urinebuis dat vergroeit met het bindweefsel en zo de bekkenbodem verstevigt. Ik heb een kleine drie dagen in het ziekenhuis gelegen. Leuk was het niet, maar ik heb geen pijn gehad. Het vervelendste was dat ik na de operatie acht weken lang rust moest houden: niet tillen, niet fietsen, geen zware klussen in huis. Hans heeft alles op zich genomen. Hij deed de boodschappen, het huishouden, Milo… Met liefde, zei hij steeds. Omdat ik de rust verdiende na alles waar ik doorheen gegaan was. Op een bepaalde manier heeft de incontinentie – hoe vreselijk het ook was- ons op een heel bijzondere manier dichter bij elkaar gebracht. Ik heb zo’n lieve zorgzame kant van Hans gezien. Hij was mijn steun en toeverlaat en zorgde ervoor dat mijn herstel op de eerste plaats kwam. Ik heb een waardevolle les geleerd, namelijk dat onze liefde groter is dan de angst en schaamte die ik had.
Inmiddels ben ik helemaal hersteld. Ik heb geen last meer van urineverlies en hoef niet meer rond te lopen met luiers in mijn broek. Ik voel me licht en vrij en heb bij ieder bezoek aan de wc een klein geluksmomentje: ik plas weer gewoon en ik heb geen geheim meer! Het enige nadeel is dat ik niet meer natuurlijk kan bevallen omdat ik zo’n bandje in mn bekkenbodem hebt. Nu hebben wij geen directe kinderwens meer, maar mocht het ervan komen dan wordt het een keizersnee. Ik maak me er niet druk om. Komt tijd komt raad. Vooralsnog ben ik helemaal gelukkig met mijn nieuw hervonden vrijheid! Ik kan weer springen, dansen, lachen en vrijen. Om dit heugelijke feit te vieren kreeg ik laatst van Hans een mooi Victoria Secret-setje. Op het kaartje stond: voor de mooiste, liefste en lekkerste droge billetjes van allemaal!’.
Incontinentie cijfers
-50-70% van de vrouwen heeft aan het eind van de zwangerschap last van ongewild urineverlies
-19% van de vrouwen heeft een jaar na de bevalling nog steeds last van onvrijwillig urineverlies
-25 % van de vrouwen krijgt te maken met de gevolgen van een vaginale verzakking
-15% van de vrouwen die ooit bevallen is, en geen totaalruptuur had, heeft last van onvoldoende controle over de ontlasting
-De cijfers liggen veel hoger bij vrouwen die tijdens de bevalling een totaal ruptuur hadden.
(bron NVOG en PGN)
De bekkenbodem
De spieren en banden die de blaas ondersteunen, vormen een stevig ‘hangmatje’ onderin het bekken. Deze bekkenbodemspieren ondersteunen de buikinhoud waaronder de blaas. Normaal wordt de urinebuis dicht gedrukt tegen de bekkenbodem. Als de bekkenbodem verslapt is door bijvoorbeeld een bevalling of operatie, is er geen stevige ondergrond meer en loopt de urine naar buiten.
Stress incontinentie
Ook wel inspanningsincontinentie: urineverlies bij hoesten, rennen lachen, niezen, vrijen, etc. Met ‘stress’ wordt bedoeld druk in de buik. Het is normaal als je na de bevalling af en toe wat urine verliest. Heb je na een aantal maanden nog steeds last? Blijf er niet mee lopen! Hoe eerder je hulp zoekt, hoe eerder je van je klachten af kunt komen.
Bekkenfysiotherapie
Een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in bekkenbodemproblemen kan je helpen je bekkenbodemspieren beter te voelen en te trainen. Een speciale vorm van bekkenbodemtherapie is bio-feedback. Hierbij wordt de spieractiviteit gemeten en getraind via elektrodes. Bij urineverlies wordt bekkenfysiotherapie vergoed uit de basisverzekering.
Tips tegen incontinentie na de bevalling:
-Doe het rustig aan, geef je bekkenbodem de tijd om te herstellen
-Breng je gewicht weer op peil. Overgewicht kan de klachten verergeren
-Train je bekkenbodem met kegeloefeningen
-Kegeloefeningen: span je bekkenbodemspier afwisselend 5 tellen aan (dit voelt hetzelfde als je plas in houden) en laat dan 5 tellen los, 5 tellen aanspannen, 5 telen los, enzovoort. Een sessie is 10 keer aan- en ontspannen. Doe 3 sessies achter elkaar. Je kunt de oefeningen staand of zittend doen, bij voorkeur met een lege blaas.
Meer weten over incontinentie?
www.incontinentie.net
