Vocht teveel of te weing
Themanummer water
Bij een artikel voor een themanummer ‘water’ kan ik veel kanten op. Medisch gezien dan. Water als schoonmaakmiddel, infuusvloeistof, drank en als lichaamsbestanddeel. Meer dan de helft van ons lichaam bestaat uit vocht. Situaties met teveel water (oedeem) of te weing water (uitdroging, dehydratie). Het registreren en monitoren van uitdroging is niet eenvoudig. Het belang is groot. Niet alleen in de gezondheidszorg, maar ook in sport, defensie, ruimtevaart en bij evenementen. Ik denk meteen aan…
De beruchte Vierdaagse waarbij een van mijn contacten(met diabetes) ernstig bedreigd is geweest.
Uitdroging
Water drinken (en dus bij de hand hebben) heeft de laatste jaren een cultstatus gekregen. Veel jongeren lopen met een flesje water rond. Onvoldoende water binnen krijgen zou nadelige efecten hebben. In de geneeskunde hebben we het lang moeten doen met uiterlijke kenmerken als een droge tong, de verminderde huidturgor, de samenstelling van de urine. Maar ook de anamnese (het verhaal van de patient en diens naasten). Met dure woorden ‘de fysische diagnostiek’. Het meest simpele en betrouwbare bewijs blijkt een snelle gewichtsafname. Dat geldt niet alleen voor risicogroepen als kinderen en bejaarden. En ook nog eens als deze gewichtsafname weer snel te corrigeren is met water (bewijs achteraf).
Traumatologie
Renato Romani, sportfysioloog en onderzoeker heeft met een slimme weegschaal kunnen vaststellen dat bij sporters over de dag gerekend, het gewicht wel 3 kilogram kan varieren. Deels is dat gekoppeld aan de vochtstatus. Hij stelt dat uitdroging sporters gevoelig maakt voor trauma’s. Hij heeft dat ook kunnen aantonen.
Gary Wolf
Bestaat er een sensor of een indicator, die daadwerkelijk uitdroging kan constateren en monitoren. Impedantiemeting is een techniek die wel wordt toegepast, maar bewerkelijk, onpraktisch en minder betrouwbaar zou zijn. Dat werkt via analyse van zwakke stroom die door het lichaam wordt gevoerd. Is zo’n sensor te maken? Ik leg de vraag voor aan een de Quantified Self expert Gary Wolf. Quantified Self (het woord zegt het al) betreft het meten van alles wat je interesseert. Eigen lichaamsgewicht, hartslag of stemming. In Nederland denk ik meteen aan Peter Joosten, die ik destijds interviewde over biohacking. Gary Wolf speelt de vraag in feite terug. Wat zou ik als indicator willen meten! Ik hoorde inmiddels dat er sensoren zijn die meten of iemand een drinkbeweging maakt. Erg betrouwbaar is dat niet om uitdroging te meten. Kortom, ik loop hier vast. Heeft iemand een oplossing?
Sam Ballak
Onderzoeker en Inspanningsfysioloog Sam Ballak, verbonden aan het Sportcentrum Papendal reageert door te stellen dat hij iets doet met meerdere metingen en inschattingen. Zo wordt van de ochtendurine het soortelijk gewicht bepaald (usg). Hoe geconcentreerd is de urine. Daar kun je wat mee.
Hein Daanen
Ik vraag verder (zoals gesuggereerd door Sam). Onderzoeker Hein Daanen, Professor in (environmental) exercise physiology at Vrije Universiteit Amsterdam reageert als volgt. ‘We werken hieraan in Eurostars-Eureka Project’. Een project waarbij de Xpatch (bedrijf Xsensio, Lausanne, Zwitserland) centraal staat. Van dit bedrijf kreeg ik de foto van de chip toegestuurd. De chip die centraal staat bij het ontwerp van de Xpatch, een slimme pleister. Rond de Xpatch is een internationaal consortium actief. De Xpatch die -op het lichaam aangebracht- een aantal parameters registreert. Zoals electrolyten, hormonen en sommige eiwitten. Het is ‘work in progress’. Ik word op de hoogte gehouden. Er zijn meer wearables in ontwikkeling die zich hierop richten. Meten van de samenstelling van zweet kan vast behulpzaam zijn. Maar dit is mijns inziens nog ver verwijderd van een gouden standaard.
Individu
Mijn voorlopige conclusie is dat op individueel niveau wel een patroon herkenbaar kan zijn door gebruik van eenvoudige meetinstrumenten. Aangevuld met sensoren. Daarbij kan kunstmatige intelligentie op de achtergrond een belangrijke rol gaan spelen. Een oplossing in de sfeer ‘one size fits all’ , een universele sensor, zie ik nog niet voor mij. Een enkele sensor die betrouwbaar jouw en mijn ‘milieu interne’ volgt en signalen afgeeft. Maar ik laat mij graag op andere gedachten brengen. Opmerkelijk dit bericht hieronder van enkele jaren geleden, waarbij dehydratie een doel op zich zou zijn. Daarbij dien je vanuit medisch-ethisch perspectief vraagtekens te stellen.
Websites
https://www.americaninno.com/boston/boston-startup/this-smart-biosensor-for-athletes-is-def
https://www.icthealth.nl/nieuws/een-armband-die-vertelt-wanneer-je-water-moet-drinken/eating-dehydration
https://www.smarthealth.nl/trendition/2015/06/11/innovaties-voor-chronisch-zieken-voldoende-drinken-door-obli//
https://skepsis.nl/dehydratie/
https://www.allesoversport.nl/artikel/urine-slechte-indicator-voor-uitdroging/
https://www.ahealthylife.nl/10-signalen-en-symptomen-van-uitdroging-dehydratie/
https://innovationorigins.com/nl/tattoo-sensor-helpt-uitdroging-te-voorkomen/
https://www.medgadget.com/2017/08/dehydration-monitoring-system-help-prevent-common-cause-death-young-children.html
https://www.medgadget.com/2017/03/disposable-sensor-measures-sweat-volume-salinity-help-prevent-dehydration.html
linkedin.com/in/sam-ballak)
https://reportersonline.nl/biohacking-niet-alleen-voor-nerds/
Dit artikel las je gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je jouw waardering voor Jan Taco te Gussinklo laten zien door een kleine bijdrage te doen.
