I Am Greta: opmerkelijke documentaire

Een van de meest opmerkelijke mensen van de afgelopen jaren is de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg. De Zweedse filmmaker Nathan Grossman maakte over haar een meeslepende documentaire. "I Am Greta".

De documentaire in direct cinema stijl, zonder voice-over en zonder interviews, opent met Greta Thunberg zittend tegen een muur bij het parlementsgebouw in Stockholm. Ze heeft een zelfgemaakt bord voor zich met de tekst: schoolstaking voor het klimaat.

We leren Greta kennen als een intelligente, onafhankelijke denker, die het zo belangrijk vindt dat er echt ingegrepen wordt wat de klimaatsverandering betreft. We zien haar berichten sturen en ontvangen op haar telefoon van andere klimaat betrokkenen. Meestal jongeren. Regisseur Nathan Grossman raakt geïntrigeerd door haar strijd voor klimaatsbewustzijn .

De ‘climatejustice’ beweging groeit explosief. We zien haar naar onder meer Katowice, Kopenhagen, Londen en Straatsburg reizen om bevlogen speeches recht uit het hart te houden. Haar populariteit groeit snel. Ze reist  met haar onafscheidelijk vader met auto, trein of boot, omdat ze vliegen slecht vindt voor het milieu. Zo jong als zij is, toont zij zich bijzonder principieel.

Fenomeen

Wereldleiders buitelen over haar heen om dit fenomeen zelf te ontmoeten. We zien haar met president Macron, die vraagt wat zij het belangrijkste vindt in de klimaatdiscussie. De CO-2 uitstoot verlagen, zegt zij. Juncker van de Verenigde Naties nodigt haar uit voor een discussie in de VN Senaat. Greta zit te luisteren naar hem met een koptelefoon op met vertaling. Na een tijdje zet zij die af, omdat zij het gevoel heeft dat er niet echt naar haar geluisterd wordt. ”Loze woorden, weinig verandering’ horen wij haar tegen de pers zeggen.

Paard

Het aantrekkelijke van deze boeiende en soms ontroerende documentaire is dat grote klimaatcongressen worden afgewisseld met meer intieme momenten uit haar privéleven. We zien haar dansen in haar pyjama in de slaaptrein. Greta is dol op haar twee honden en houdt ook van paarden. In een prachtig scène zien we haar innig verstrengeld met een paard. Als zij op reis is, mist zij haar honden het meest. Grossman filmt haar dikwijls van dichtbij, zodat je als kijker meer bij haar betrokken raakt.

Asperger

Bij een bezoek van Greta aan de Paus moedigt hij haar aan: ‘ga door met je werk’. Niet alle wereldleiders zijn gecharmeerd van Thunberg. Zo doet Trump erg denigrerend over haar en zegt dat zij iets aan haar ‘anger management’ moet doen. Na zijn verloren presidentschap in november 2020, pakt zij hem via Twitter terug met de woorden dat hij hetzelfde moet doen wat hij haar verweet. 1-0 voor Greta. Zij zegt op een ander moment in de film dat de ‘natuur niet een snoepzak is waar je maar alles uit kunt pakken’. Die woorden kan Trump in zijn zak steken.  De Braziliaanse president Bolsonaro, ook al geen toonbeeld van nuance, zegt over Greta dat zij slecht geïnformeerd is en dat het Asperger syndroom zelden in je voordeel werkt.

Tegen een journalist die het er over heeft dat zij lijdt aan Asperger, zegt zij fijntjes: ik lijd niet aan Asperger, maar heb het. En later: ‘alle mensen zouden een beetje Asperger moeten hebben, vooral als het gaat om klimaatsverandering.’

Verenigde Naties

De film werkt toe naar haar inmiddels legendarisch gehouden speech voor de Verenigde Naties in New York. Zij vaart daar heen in een zeilboot. Een reis van twee weken, omdat vliegen een daad van milieuvervuiling is. De golven zijn metershoog en we zien dat Greta te kampen heeft met zeeziekte en heimwee. Door haar telefoon zegt zij: ‘dit is te zwaar voor me, maar er staat zo veel op het spel!’ De ruwe zee is symbolisch voor de klimaatstrijd die zij aangaat.

Extinctie

In New York staan haar aanhangers haar toe te juichen aan de kant van de haven. In een emotionele toespraak zegt zij dat de wereldleiders zich moeten schamen, dat zij als meisje van 16 jaar moet vrij nemen van school om de klimaatsverandering aan de kaak te stellen. Greta: ‘when you fail, we never forgive you!’

De Verenigde Naties kwamen vorig jaar met alarmerende cijfers: 8 miljoen planten- en dierensoorten staan op uitsterven. Dat is de eerste massale extinctie sinds het uitsterven van de dinosaurussen.

Het is indrukwekkend te zien hoe betrokken en gedreven Greta Thunberg is om klimaatsverandering vooraan de agenda te zetten.

– trailer I Am Greta https://youtu.be/i74n4BUYgHI

Mijn gekozen waardering € -

Jaap Mees is filmmaker en freelance journalist. Voltooide de School voor de Journalistiek in Tilburg en de Filmacademie in Londen (regie/scenario). Maakte diverse korte en lange films, met name documentaires. Sommigen zijn vertoond in internationale filmfestivals in o.a Dublin, Londen, New York, Washington, Vancouver, Sitges, Utrecht en Manchester. Schreef voor diverse filmsites zoals Talking Pictures, NFTVM site en het filmblad Skrien. Nu Reporters Online, Cultuurpers.nl en Blendle/Cafeyn. Hij maakt ook opdrachtfilms voor musea en culturele instellingen. Zie website www.free-spirits-film.eu