Het is februari. De meeste van onze goede voornemens voor het nieuwe jaar zijn alweer verdampt, het wachten op een vaccinatie duurt voort en hoewel de dagen langzaam langer worden, is de lente nog niet in zicht. Boeken over persoonlijke ontwikkeling zijn daarentegen in overvloed voorhanden. Wat deze verhalen met elkaar gemeen hebben, is dat ze je als lezer aanspreken op je eigen doen en laten. Ze zijn zodanig geschreven dat je niet anders kunt dan je afvragen hoe het met jou gesteld is op de punten die de schrijvers aankaarten. Reflectie is best toepasselijk in een periode waarin door lockdowns de dagen zich aaneen rijgen en het leven minder groots en meeslepend is dan we gewend zijn. Deze vier boeken zijn daarbij bijzonder praktisch van aard. Je krijgt handvatten om de tips en lessen direct toe te passen zonder dat je daar een coach of cursus bij nodig hebt.
Helweek, 7 dagen die je leven veranderen
Helweek klinkt afschrikwekkend. Als je dan ook nog ontdekt dat Erik Bertrand Larssen, de streng ogende Noorse schrijver op het omslag, een ex-commando is, weet je als lezer dat je een beproeving te wachten staat. Maar een week is te overzien. En de beschrijving van zo’n helweek is gek genoeg ook aanlokkelijk, want je gaat een week lang op avontuur in je eigen leven. Het is een week die je voorbereidt – wellicht in plaats van een vakantie die we in deze tijd niet kunnen plannen. Elke dag heeft een thema dat je onder de loep neemt, bijvoorbeeld timemanagement of vaste gewoontes. Je stelt vooraf doelen, die je in die week ook daadwerkelijk allemaal realiseert. Tenminste, als je de gouden regels van deze mental coach toepast. Je staat in de helweek elke ochtend om 5.00 uur op en je gaat om 22.00 uur naar bed. Je blijft trouw aan je plan. Je werkt de hele week extreem hard, je sport elke dag, je eet uitsluitend gezond. Je bent gefocust, bewust en plichtsgetrouw. Je doet geen concessies en je beloont jezelf niet. Want het is verbazingwekkend hoe vaak we onszelf belonen. Hard gewerkt? Lekker tv kijken. Gesport? Lekker eten. Klusje gedaan? Social media checken. Als je deze mechanismes een week lang uitschakelt en verruilt voor een andere modus en focus, komt een vat van tijd en energie vrij waarvan je niet wist dat je die in je had. Ik spreek uit ervaring: jaren geleden toen het boek in Nederland verscheen, deed ik zelf een helweek. Nu ik erover schrijf, merk ik dat ik er weer enthousiast over word.
Op de helweek.nl kun je ervaringen lezen van mensen die een helweek gedaan hebben.
Brrr, het is zo koud als je het zelf maakt
Wim Hof werd bekend door het trotseren van extreem lage temperaturen. Zoals dat soms gaat met excentrieke tot de verbeelding sprekende prestaties, bleef het daar niet bij: de man werd omgedoopt tot The Ice Man en zijn buitenissigheden werden een methode. Daar kun je cynisch over zijn, maar feit is dat zijn roem inmiddels reikt tot ver buiten de landsgrenzen en dat zijn methode wetenschappelijke pretenties heeft gekregen. De belofte in een notendop is dat je leert hoe je kou, ademhaling en mindset kunt benutten om leiding te nemen over je geest en stofwisseling. Het boek doet de methode uit de doeken. Het WHM-protocol begint met blootstelling aan kou voor beginners: je warme douchebeurt afsluiten met een koude straal van 30 seconden. Het idee is dat je dit opbouwt en uitbouwt totdat je ijsbaden trotseert. Het boek vertelt niet alleen hoe je dit aanpakt, maar gaat ook uitgebreid in op het waarom. Het zou onder andere je sportprestaties verbeteren en helpen tegen chronische pijn. De titel van het laatste hoofdstuk is Het innerlijke licht binnengaan. Of deze belofte ingelost wordt met iets ogenschijnlijk eenvoudigs als het nemen van ijsbaden, durf ik niet te zeggen. Het is misschien het overwegen waard – als je gezond bent. Iets nieuws aangaan in eentonige tijden brengt ongetwijfeld iéts op gang.
No-nonsense tips & tricks
Ondernemerscoach Kelly Weekers pakt het anders aan dan de heren Larssen en Hof. Haar boek heeft een optimistische titel en de toon waarop ze schrijft is opgewekt. Het is bedoeld voor dagelijks gebruik: ‘365 dagen per jaar de regie pakken over hoe je omgaat met hetgeen op je pad komt. De ups én de downs.’ Dat doe je door daadwerkelijk aan de slag te gaan. Het boek is opgedeeld in honderd lifehacks. Lifehack is het hippe, uit de ICT overgewaaide, containerbegrip voor een eenvoudige ingreep (in de categorie waarvan je je afvraagt waarom je er zelf niet opgekomen bent) die je leven verbetert. Per lifehack volgt een korte uitleg met daarbij een (schrijf)oefening of een opdracht. Met zachte doch besliste hand wil Weekers je als lezer aan het denken zetten over je eigen leven. De centrale lijn is dat je gedachten daarover – je mindset – bepalend zijn voor hoe gelukkig je je voelt. Bekende lessen uit de positieve psychologie passeren de revue. Thema’s zijn onder meer leren loslaten of soms juist vasthouden, perfectie, controle, sturing, piekeren en focus. Geen baanbrekende inzichten, maar voor wie het allemaal niet meer zo rooskleurig ziet of op sociale media denkt dat het gras bij anderen altijd groener is, kan ik me voorstellen dat elke dag een ‘dosis Kelly’ zoals ze het zelf noemt, best een opsteker kan zijn. Ze prijst haar tips aan als no-nonsense en nuchter. Je moet wel de discipline hebben om het boek dagelijks open te slaan en een oefening te doen. En bij het zetten van die dagelijkse (kleine) stap kan het volgende boek van pas komen…
Minimale inspanning, maximaal resultaat
De fundering waarop de Amerikaanse Stephen Guise zijn idee vestigt, is dat het niet makkelijk is een nieuwe gewoonte aan te leren en om daarna het nieuwe gedrag vol te houden. Wie bij het lezen hiervan direct denkt aan zijn verwaterde goede voornemens voor het nieuwe jaar, weet waar ik het over heb. Want ongewild terugvallen in de oude gewoonte die je af wilde leren, leidt onherroepelijk tot teleurstelling in jezelf. Terwijl, zo betoogt Guise, het niet je eigen schuld is, omdat er wilskracht bij komt kijken. Wilskracht is als een spier en als we die te veel of te snel uitputten, werkt die niet meer. Heel klein beginnen is het devies. ‘Micro-gewoontes voorkomen wilskrachtuitputting. Je hebt geen excuus om ze niet te doen – je hoeft dus niet bang te zijn dat je faalt en je hoeft je nooit schuldig te voelen. Zelfs als je wilskracht opraakt, kun je je micro-gewoonte nog steeds uitvoeren omdat de inspanning zo minimaal is.’ Denk bijvoorbeeld aan één keer per dag opdrukken, elke dag één bezitting weggooien of vijftig woorden per dag schrijven. Het boek vat het leren van micro-gewoontes samen in acht regels die houvast moeten bieden. De eerste is: ‘Speel nooit vals’. Ja, zo kan ik het ook!, ben ik geneigd uit te roepen. Maar misschien is het inderdaad zo simpel als je het maar heel klein maakt. Of misschien juist heel groot, zoals met een helweek. Of neem je toch liever een bad in het steenkoude water buiten? Wat kies jij als kickstart?