‘De heftigste periode duurde ongeveer een jaar. Vaak was aan het begin van de maand het geld al op. Ik werd heel creatief. Ik verkocht spullen op marktplaats, plantte groenten in de tuin en als mijn zoontje kleding nodig had, ging ik naar rommelhoeken waar je gratis spullen mocht ophalen. Soms kreeg ik eten van mensen die wisten wat er aan de hand was en eens in de zes weken kreeg ik een tas met boodschappen van een dame die producten op de datum inzamelde bij supermarkten. Het was survivallen, heel heftig…
Eén van de belangrijkste lessen die ik geleerd heb en die ik nu doorgeef aan andere moeders is dat je veel sterker bent dan je zelf denkt of ziet. Vaak ben je zelf je grootste criticus. Je denkt dat het vooral andere mensen zijn die over je oordelen, maar in de opmerkingen van anderen hoor je terug wat je zelf over jezelf denkt…
Bij mij was het een goede vriendin die me hierop wees. Ik zat middenin de ellende en had het gevoel dat ik aan alle kanten faalde. Ik vond mezelf een slechte moeders en dacht dat ik het niet in mijn eentje kon. Mijn vriendin zei letterlijk: ‘Lien, jij ziet niet wat ik zie. Jij ziet niet hoe sterk je bent. Je voelt je niet sterk, maar je staat nog steeds en zoekt naar oplossingen dus je bent het wel!’ Dat inzicht was voor mij een belangrijk keerpunt om weer in mijn kracht te komen.’
Eén van de belangrijkste lessen die ik geleerd heb is dat je veel sterker bent dan je zelf denkt of ziet
‘Mijn zelfvertrouwen was in de jaren ervoor beetje bij beetje afgebrokkeld. Al voor ik zwanger werd, zat mijn relatie niet goed. Mijn ex was erg dominant en uiteindelijk liep het uit op fysiek geweld. Ik werd zo opgeslokt door de relatie dat mijn sociale leven steeds kleiner werd. Dat ging met kleine stapjes. Het eindstation had een heel traject dat eraan vooraf ging. Ik zag dat pas achteraf. Toen ik erin zat, dacht ik steeds: het komt goed, ik moet hier doorheen, het komt door de stress van de zwangerschap, door het verhuizen… Ik gooide het steeds op iets anders.
Toen ik zwanger werd, waren we twee jaar bij elkaar en kwam onze relatie ineens in stroomversnelling. Van mijn kleine appartementje in een volksbuurt verhuisden we naar een eengezinswoning in een nieuwbouwwijk ver weg van mijn familie en vrienden. Omdat mijn ex een dubbele baan had, durfde ik de sprong te wagen naar volledig ondernemerschap. Ik werkte als planoloog bij een groot ingenieursbureau, maar mijn passie lag bij de reikibehandelingen en opleidingen die ik verzorgde vanuit mijn eigen bedrijf.
De eerste zes maanden na de bevalling heb ik niet gewerkt. Mijn zoontje huilde veel en de zorg lag grotendeels op mijn schouders. Ik wist dat ik een risico nam met mijn reiki-praktijk, maar we hadden zijn inkomen dus ik dacht: we komen eruit. Tot mijn ex ineens verdween en niemand wist waar hij was. Hij reageerde niet op telefoontjes, mails of appjes. Tweeënhalf jaar lang was hij spoorlos. Heel af en toe stond hij ineens voor de deur om zijn zoon te zien, daarna verdween hij weer voor weken, soms maanden. Van de ene op de andere dag stond ik er alleen voor. Zonder werk en zonder inkomen…
In het begin deed ik of er niets aan de hand was. Als buren vroegen waar mijn vriend was, verzon ik smoesjes. Ik schaamde me ontzettend en wilde het plaatje hooghouden voor de buitenwereld. Zelfs vrienden en familie vertelde ik in het begin niet alles. In de wijk kende ik nog maar weinig mensen en ik raakte steeds meer geïsoleerd. Ik kreeg een kleine uitkering omdat ik zelfstandig was met zwangerschapsverlof, maar daar kon ik lang niet alles van betalen. Ik teerde in op mijn spaargeld en werd steeds radelozer.
Mensen denken vaak dat je in armoede belandt door schulden of verslaving, dat armoede iets is van mensen in achterstandsbuurten of mensen zonder opleiding. Maar armoede kan iedereen overkomen. Je kan als een sneeuwbal naar beneden donderen. Zo ging het bij mij. Ik dacht te kunnen rekenen op het inkomen van mijn partner, maar toen de relatie uitging, verdween dat en zat ik zonder geld. Ondertussen moest wel de hypotheek betaald worden, de boodschappen en de luiers…’
Armoede kan iedereen overkomen…
‘Het lastige was dat ik op papier nog samenwoonde. We hadden ons huis samen gekocht, het stond op naam van ons allebei. Daardoor viel ik buiten de regelingen. Kortingen voor mensen met een minimaal inkomen, kindgebonden budget, zorgtoeslag… Ik kwam nergens voor in aanmerking. Ik viel letterlijk tussen wal en schip.
Ik heb substantiële bedragen geleend bij vrienden en familie. Niet fijn, maar beter dan lenen van instanties. Van dat geld betaalde ik de hypotheek en de andere rekeningen. Ik heb geen schulden gemaakt. Maar ik had altijd geld te kort. De stress was slopend. Ik sliep slecht en lag nachtenlang te piekeren. Ik heb mezelf in die periode vaak in slaap gehuild…
Als ik terugkijk, snap ik bijna niet hoe ik het vol hield. Ik gaf mezelf dagelijks reikibehandelingen, zo bracht ik mijn energie in balans. Ik zette ook affirmaties in. Nog steeds begin ik elke dag met een intentie. Mindset is heel belangrijk. Ik besteed daar ook veel aandacht aan in mijn coaching. Bewust worden van je emotionele triggers. Waar loop je op leeg? Als iemand een vrouw kan triggeren, dan is het haar ex-man. Hij weet precies waar de zenuwplekken zitten!
Ondertussen werkte ik zoveel mogelijk. Ik kon mijn zoontje niet naar een gastouder of opvang brengen, want daarvoor heb je twee handtekeningen nodig, van allebeide de gezaghebbende ouders. Dus werkte ik om mijn zoontje heen. Als hij zijn slaapjes deed, had ik een klant. En ’s avonds, als hij op bed lag, werkte ik tot half elf door. Het hielp iets, maar niet genoeg. Daarbij draaide ik een soort dubbelshifts. Het brak me op.
Rond die tijd had ik dat gesprek met die vriendin. Ik realiseerde me dat mijn ex er eigenlijk nooit écht was geweest. Ook toen hij er nog was, deed ik het al alleen. Ik kon doorgaan met me kapot schamen dat ik single moeder was, omdat ik met een ander idee aan het moederschap was begonnen. Maar ik kon die nieuwe realiteit ook accepteren en denken: als het dan zo is, dan ga ik het vormgeven zoals ik het wil. Ik draaide het om.’
Toen ik opener werd over mijn situatie, opende dat de deuren naar hulp
‘Omdenken is een belangrijke tool om weer in je kracht te komen. Dat je erkent: ja ik zit in een k*t situatie, hoe kan ik het beter maken? Als je de realiteit wegduwt, krijg je een snelkookpan-effect. De spanning wordt alleen maar groter. Je moet ernaar durven kijken en creatief gaan denken. Lukt het niet rechtsom, dan moet het linksom. Leren denken in mogelijkheden. Heel belangrijk is ook om boven de schaamte uit te groeien. Eerlijk uitkomen voor je problemen. Het is wat het is.
Toen ik opener werd over mijn situatie, opende dat de deuren naar hulp. Iemand wees me op het wijkteam en de wijkcoaches vertelden me dat ik een woononderzoek kon aanvragen bij de gemeente als iemand een half jaar niet meer op een adres woont. Zo’n onderzoek duurt drie maanden en ze kwamen een aantal keer ongevraagd in burger aan de deur om te kijken of mijn ex er was.
Tien maanden nadat mijn ex was verdwenen, werd hij uitgeschreven op het adres. Toen kwam er lucht. Eindelijk kwam ik in aanmerking voor toeslagen, éénouderkortingen, de voedselbank… Dat gaf rust. Maar met die rust kwam ook een stuk rouw. Ik vond het vreselijk om naar de voedselbank te moeten gaan. Hoe was ik in deze situatie terecht gekomen? Waarom had ik mezelf afhankelijk gemaakt van een man? Ik nam mezelf voor nooit meer in zo’n situatie te komen. Vanaf dat moment nam ik de regie terug over mijn leven.
Terugkijkend waren er twee belangrijke keerpunten. Het inzicht dat ik het in mijn eentje kon. En het omdraaien. Niet langer overleven, maar bewust richting. Hoe wil ik het? Ik wist: hoe ik nu bezig ben, werkt het niet. Ik gaf mezelf op deze manier een enkeltje richting burn-out. Ik moest mijn bedrijf anders inrichten en ik wilde uit het sociale isolement. Toen ik dat helder had, ben ik bewust stappen gaan zetten. Via google vond ik mama koffie ochtenden in de buurt en ik gin actief business coaches volgen op sociale media.
De coach die mij het meest inspireerde was Veronique Prins. Ze noemt zichzelf de kick ass business coach en dat is ze ook echt! Ik heb alles wat ik te koop had op marktplaats gezet: wiegje, box, kleertjes die te klein waren… Met de opbrengst een kaartje gekocht voor een live training. Het eerste wat ik leerde was dat ik mijn ‘blauwe banaan’ moest vinden. Veronique zei: je hebt 20.000 mensen die reikicoach zijn en ze vertellen allemaal wat reiki voor je doet. De focus ligt op wat je aanbiedt, op de techniek. Maar dat is bij iedereen hetzelfde, dat is een gele banaan.
Je blauwe banaan is wat jou onderscheid van alle anderen. Datgene wat jou uniek maakt en waarom mensen bij jou komen. Dat zette mij aan het deken: ik had Eline de vrouw, Eline de moeder, Eline de vriendin en Eline de dochter. Maar wie was Eline de werkende? Ik keek naar wat reiki voor mij betekende, hoe ik op een burn-out was afgestevend maar er niet in terecht was gekomen… Ik was door een moeilijke periode gekomen omdat ik mezelf elke keer weer tot rust kon brengen en mezelf kon motiveren. Dat was mijn kracht.
Ik wilde dolgraag een driedaagse vervolgcursus doen maar het geld was op. Ik heb Veronique een mail gestuurd en uitgelegd dat ik van haar geleerd had dat ik mijn eigen waarde mocht zien en buiten de box moest denken, dat ik dolgraag bij die vervolgdagen wilde – nee móést zijn – maar dat het geld op was. Ik heb mezelf aangeboden als personal assistent tijdens die dagen en ik mocht komen. I worked my ass off drie dagen lang maar ik was overal bij en heb haar lessen opgeslurpt! Het was een enorme boost voor mijn zelfvertrouwen.
In de cursus leerde ik onder andere dat ik mijn werk en mijn klanten serieus moest nemen. Geen uurtje factuurtje dingen meer doen, maar gedegen trajecten aanbieden waarbij je een commitment vraagt van je klanten. Uiteindelijk kwam alles samen. Ik was vast niet de enige die een scheiding en armoede had meegemaakt. Waar ik andere moeders mee kon helpen, was laten zien hoe je er sterker uit kunt komen, dichter bij jezelf met meer zelfliefde en zelfvertrouwen. Ik had mijn blauwe banaan gevonden!
Sindsdien coach ik single moeders in trajecten van drie maanden, met veel aandacht voor mindset en reiki. Ik snap precies waar single moeders doorheen gaan. Ze hebben het gevoel dat ze aan ‘t overleven zijn. Hun hoofd ontploft met kopzorgen, dingen die ze moeten doen en moeten onthouden. Ze zijn moe! Daaronder zitten zorgen over financiën, de kinderen, frustraties met de ex… Ik moedig ze aan om erover te praten en écht eerlijk naar de situatie te kijken. Veel vrouwen leggen een heleboel bullshit buiten zichzelf, die eigenlijk van binnen zit. De eerste stap is leren dealen met de realiteit.
Single moeders – vooral vrouwen die niet zelf besloten hebben om weg te gaan – zijn vaak een stuk van zichzelf kwijt geraakt. Ze zijn zo in de zorg-rol gaan zitten dat ze zichzelf daarmee identificeren. Ze zien niet meer wie ze nog meer zijn en waar ze allemaal toe in staat zijn. Dat is de ontdekkingstocht die ik gemaakt heb, de groei waar ik doorheen gegaan ben. Financieel zelfstandig worden is ook belangrijk. Maar de insteek is breder. Het gaat erom dat je weer van jezelf gaat houden en in je kracht komt. Bewust richting geven aan je leven: wat voor single moeder wil je zijn?
Is het makkelijk om een single moeder te zijn? Echt niet altijd. Maar het is het mooiste wat me ooit is overkomen. Ik ben er enorm door gegroeid. Ik ben sterk geworden en dicht bij mezelf gekomen. Ik kan nu een voorbeeld zijn voor mijn kind: dit is hoe je je leven vormgeeft vanuit verbinding met jezelf. Mijn ex is inmiddels weer boven water en mijn zoon gaat om het weekend naar hem toe. Het contact is fragiel maar ik maak me er niet meer druk om. Wat mijn ex doet, ligt bij hem. Ik richt me op mijn leven.
Financieel gaat het steeds beter. Ik hoef niet meer naar de voedselbank en we kunnen op vakantie in Nederland. Maar ik moet nog steeds budgetteren en zuinig doen. De vrouwen die ik coach zijn over het algemeen niet rijk en ik vind het belangrijk om toegankelijk te zijn, ook qua prijzen. Natuurlijk is geld belangrijk, ik wil graag een leuk leven leiden. Maar door mijn periode in armoede heb ik geleerd dat geluk ook in andere dingen zit, in kippenvel momenten bijvoorbeeld en dankbaarheid. Dat voel ik elke keer als ik een vrouw vooruit help.
Op mijn bucketlist staat een seminar voor single moeders. Ik was er al mee bezig toen corona roet in het eten gooide. Zodra het weer kan, ga ik ermee verder. Privé wil ik heel graag met mijn zoon naar Disneyland Parijs, met kerst. Het roze Disneykasteel hangt al jaren bij ons op de koelkast. Ik zeg vaak tegen mijn zoon: eens gaan we slapen in dat hotel! Ik ben heel blij dat we uit het dal zijn opgeklommen en hartstikke gelukkig met mijn leven. Maar dat ik ooit zonder schroom zo’n vakantie kan afrekenen… Dat is mijn droom!’
Meer info over de coaching van Eline vind je op hartekracht.net
Foto van Tabitha van Picture Perfect Living
