Dochter Jasmijn Blom (10) diende als inspiratiebron voor Stichting Falderie. Jasmijn heeft een meervoudige beperking; gemiddeld functioneert ze op het niveau van een kind van tien maanden. ‘Praten en lopen doet ze niet, maar ze is heel handig in het bedienen van haar rolstoel,’ vertelt moeder Hanna Blom-Yoo. ‘Daarbij is ze is bovengemiddeld muzikaal.’
En dan hebben we het niet over kinderliedjes: op alle video’s zien we Jasmijn intens genieten van ‘moeilijke’ klassieke muziek. Ze straalt, klapt in haar handen en slaakt zangerige kreetjes. Dat bracht Hanna Blom, zelf werkzaam in het muziekmanagement, op het idee van ‘Verwenconcerten’.
Doelgroep: kinderen met een meervoudige beperking én hun familie. Dit laatste met nadruk: ‘Juist als mantelzorger snak je vaak naar een moment van schoonheid en ontspanning. Maar wie een kind heeft met een meervoudige beperking, komt nauwelijks aan uitgaan toe. Het vergt zóveel voorbereiding: “Waar kan ik de rolstoelbus parkeren? Is er gelegenheid om mijn kind te verschonen?” Neem nu het Rijksmuseum; daar is pas sinds kort een ruimte om niet alleen baby’s, maar ook grotere kinderen en volwassenen te verschonen.’
Kip en ei
Tegelijk is dit een kip-en-ei-verhaal: ‘Doordat deze groep zoveel moeite moeten doen voor een cultureel uitje, merken theaters en musea niet dat er wel degelijk behoefte aan is. Want mensen met een ernstige beperking komen daar nauwelijks. Dus de urgentie van aanpassingen wordt onvoldoende gesignaleerd.’
Wat kinderen betreft: hun spontane reacties worden bij concerten ook niet altijd gewaardeerd. Weldra klinkt er dan een vermanend ‘Sssst…!’ Hanna Blom: ‘Tja, als Jasmijn tijdens de muziek opgetogen in haar handen klapt of een keer diep zucht vlak voor het slotakkoord, vind ík dat niet erg.’ Lachend: ‘Eigenlijk begin ik het steeds vreemder te vinden dat mensen tijdens een concert zwijgend en bewegingloos voor zich uit zitten te staren. En toch is dat nog steeds wat er van je wordt verwacht.’
Zo niet bij de Verwenconcerten. Daar mag je meeklappen, hummen, whatever. En je maakt contact met de musici. Op de video van 9 februari 2019 zien we jazzsaxofonist Paul van der Feen (Metropole Orkest) en panfluitist Matthijs Koene al spelend naar de kinderen lopen en guitig oogcontact maken.
Gerenommeerde namen inderdaad, beaamt Hanna Blom: ‘Wij gaan voor topkwaliteit!’ Het succes van dit eerste Verwenconcert was het startsein van Stichting Falderie: ‘We wilden een vrolijke, zwierige naam, die makkelijk te spellen is en waarbij je meteen aan muziek denkt.’ Locatie is Omega in Amsterdam, de opvang waar Jasmijn dagelijks komt.
Wie een kind heeft met een meervoudige beperking, komt nauwelijks aan uitgaan toe. (Hanna Blom-Yoo)
Maar ja, het coronavirus. Niet alleen de opvang ging dicht, maar ook de concertzalen. Gevolg: zowel kinderen als musici zaten gedwongen thuis. Wat nu?
Hanna Blom bedacht een nieuw concept: ‘Verwenconcerten via de livestream uitzenden via YouTube. Met verborgen link, want je wilt het wel een beetje exclusief houden hè? Normaliter zouden we het nooit in ons hoofd halen om iets via een scherm te doen voor deze doelgroep. Want juist die interactie is zó belangrijk! Dus dat was wel een aandachtspunt bij de optredens. Maar de musici reageerden heel enthousiast. Ze vonden het fijn om te kunnen optreden en tegelijk iets betekenen voor anderen.’
Topkwaliteit
Streven naar topkwaliteit is mooi. Wel rijst onverbiddelijk de vraag: waar haal je het geld vandaan? ‘Gelukkig heb ik toegewijde bestuursleden om me heen, inclusief een muziektherapeut en mensen die zich inzetten voor fondsenwerving,’ zegt Hanna Blom-Yoo dankbaar.
Voorlopig voltrekken de Verwenconcerten zich nog in Amsterdam. Of beter gezegd: op YouTube. ‘Maar,’ zegt Hanna Blom, ‘het is denkbaar dat er een landelijk netwerk ontstaat, van ouders of andere betrokkenen, die bereid zijn om Verwenconcerten te organiseren. Al is dat nog even toekomstmuziek.’