“Het leven in Portugal is totaal anders dan in Nederland. Het ritme is rustiger, de zon schijnt bijna altijd en we zijn er omringd door ruige natuur. We wonen in een wijkje waar steeds meer gezinnen met verschillende nationaliteiten permanent komen wonen, vlak bij de mooiste surfstranden van de Zuidwestkust. Als ik ’s ochtends koffiedrink op ons terras met uitzicht op de oceaan, voel ik me enorm dankbaar! Het is zo gaaf, dat we de sprong in het diepe hebben gewaagd en hier nu zijn.”
Surfplank onder de arm
“De droom om uit Nederland weg te gaan was er al lang, eigenlijk altijd al. Maar een paar jaar geleden, in 2016, werd die concreter toen ik tijdens een moest schetsen van mijn ideale toekomst. Ik zag een finca voor me in een zonnig land, een plek waar ik yoga-retreats kon organiseren, waar de jongens met surfplanken onder hun arm naar de oceaan liepen en er een jeep naast het huis stond.
Ik deelde dit idee met een vriend en die zag het meteen helemaal zitten. Hij wilde wel investeren in zo’n retreat-locatie. Hij liet er geen gras over groeien en had in no time een mooie plek voor ons op het oog bij Barcelona. Onze droom kwam in een stroomversnelling. We gingen naar Spanje om de locatie te bekijken en spraken met makelaars en aannemers.
ZO GAAF, DAT WE DE SPRONG IN HET DIEPE HEBBEN GEWAAGD
Het was echt een prachtige plek en de plannen waren geweldig, maar toch voelde het niet goed. Het ging té snel, het was de tijd nog niet. Vlak nadat we het Barcelona-project hadden afgeslagen, kwam in Nederland een ander project op mijn pad: Buitenplaats De Hoorneboeg, een inspiratie- en retreatcentrum in de bossen bij Hilversum. Alsof het zo moest zijn! Ik heb me met een groep bevlogen ondernemers op dit project gestort en de droom om te emigreren verdween naar de achtergrond.
Maar helemaal weg was die nooit. Dat het buitenlandavontuur er ooit van zou komen, wisten we zeker. Maar wanneer precies en waarheen? Gijs wilde graag wachten totdat zijn dochter Zaina (nu 20) wat ouder was. Ideaal gezien zouden we de stap maken als de oudste naar de middelbare school zou gaan. Ondertussen gingen we regelmatig naar Zuidwest-Portugal op vakantie en raakten we steeds meer betoverd door de bijzondere energie van het gebied. De prachtige ruige kliffen, de rustige uitgestrekte stranden, de internationale (surf)community…”
De kinderen vertellen
“Portugal had alles wat we wilden en is ook nog relatief dicht bij Nederland. Maar hoe zat het met scholen? Om dat te onderzoeken ben ik in juni 2019 eenweek in mijn eentje naar Portugal gegaan om scholen te bekijken. Ik vond er een superleuke, kleine internationale school. Een beetje alternatief, maar met een goed curriculum. Een rommeltje in goede zin! Ik zette de jongens op de wachtlijst en daarmee was de eerste grote stap gezet. Nu was het afwachten…
In de herfst van datzelfde jaar kregen we bericht dat er plek was. In 2020 konden we instromen. Het was zover, dit was het startschot voor ons avontuur! Maar hoe vertelden we het aan de jongens? Het is nogal wat voor kinderen: emigreren naar een ander land. Hoe konden we dit op zo’n manier brengen dat zij net zo enthousiast zouden worden als wij?
WE RAAKTEN STEEDS MEER BETOVERD DOOR ZUIDWEST-PORTUGAL: DE RUIGE KLIFFEN EN RUSTIGE STRANDEN, DE INTERNATIONALE (SURF)COMMUNITY..
We namen de jongens mee op kerstvakantie naar Portugal om ze het grote nieuws aldaar te vertellen. Ik vond het superspannend! Elke keer als we dachten: nu gaan we het zeggen, waren ze moe, of hadden ze net ruzie… En toen lazen ze een app van de zus van Gijs: of we het al verteld hadden? Na wat raadwerk vroeg de oudste: ‘We gaan hier toch niet wonen!?’ Toen moesten we het vertellen. Vooral Manu was helemaal in zak en as, hij was ontroostbaar! Hij had zich enorm verheugd op zijn laatste jaar op de lagere school. ‘Jullie verpesten mijn hele leven!’ snikte hij.
Het was één groot drama, het langste uur van mijn leven. Hun verdriet ging door merg en been. Maar zoals vaker bij kinderen, duurde het gelukkig niet lang. Een uur nadat de bom was gebarsten, kwamen ze met de armen om elkaar heen geslagen uit de slaapkamer naar ons toe. Ze hadden zich erbij neergelegd en maakten meteen een grap dat ze ‘dronkie’ zouden gaan missen, een dronkaard bij ons in de wijk in Amsterdam. Als pleister op de wonde mochten ze iets uitkiezen om het makkelijker te maken. Dat werd de felbegeerde mobiele telefoon.”
Eerste vliegtuig richting Faro
“Terug in Nederland begon het steeds meer te leven. Ook de jongens raakten gewend aan het idee: het was eigenlijk best bijzonder om op avontuur te gaan naar Portugal! Ze kregen er steeds meer zin in. In de zomer van 2020 zou het gaan gebeuren. Maar toen brak corona uit en ging de hele wereld op slot! Ineens was alles onzeker. Hoe zou het zich gaan ontwikkelen? Konden we überhaupt nog wel gaan? We hadden geen idee. Het grappige was dat de jongens inmiddels helemaal waren omgeslagen. We gaan wél hoor, was nu de instelling.
Toen in juni 2020 de grenzen weer opengingen, zat ik in het eerste vliegtuig naar Faro om nog snel een huis te zoeken. Dat was niet makkelijk in deze omgeving, maar ik vond iets in een afgelegen vallei, een prima startpunt. In augustus vertrokken we écht. De jongens vonden het toch best moeilijk. Dat was begrijpelijk, want ze moesten afscheid nemen van hun fijne en bekende leventje in de Watergraafsmeer met vriendjes, hockey en voetbal.
IK VOND EEN LEUKE INTERNATIONALE SCHOOL. EEN BEETJE ALTERNATIEF, MAAR MET EEN GOED CURRICULUM. EEN ROMMELTJE IN GOEDE ZIN!
Het afgelegen farmhouse in Portugal was in theorie perfect – omgeven door groen, rustig en ver weg van alles en iedereen – maar om er te wonen was het niet ideaal en best primitief. Als de zon niet scheen konden we geen was draaien (sowieso maximaal op 20 graden) en hadden we geen wifi. Ik kon ook niet even op de fiets springen om een boodschap te doen, want het huis lag op tien minuten met de auto van de doorgaande weg aan het eind van een superhobbelige dirt road. Ik voelde me opgesloten en miste een gevoel van community.
Na vier maanden lieten we de vallei achter ons en vertrokken richting de kust, waar we een aantal maanden een surfguesthouse konden huren in een kleine villawijk. Het was geen luxe wijk, maar een verzameling vakantiehuizen met steeds meer vaste bewoners en waar veel meer te doen was: yoga, een paar leuke cafeetjes, surfen. Het leven dicht bij de kust vonden we meteen fijn: de oceaan, de kliffen, de mensen… Hier konden we onderdeel worden van een community met leuke mensen en jonge gezinnen.”
‘Front row’ bij de oceaan
“Beetje bij beetje begonnen we onze draai te vinden. Maar het zou nog even duren voor we onze eigen plek gevonden hadden. Nog ruim een jaar, om precies te zijn, een woelige periode waarin we meer dan dertig huizen hebben bekeken en regelmatig zijn verhuisd. We wisten inmiddels wel zeker dat we hier wilden wonen, dicht bij de oceaan en de school van de jongens.
Op een gegeven moment hoorden we via via over een huis dat te koop zou komen. We reden er spontaan naartoe en het was meteen raak. Dit was precies wat we zochten. Een fijn huis met uitzicht op de oceaan, ‘front row’ zoals ze dat hier noemen, wat buren om ons heen en op een kwartiertje rijden van school. Dit was ons droomhuis! Maar de Britse eigenaren hielden de boot af. Ze hadden geen haast, hadden de papieren nog niet bij elkaar en wisten nog niet eens zeker of ze wel wilden verkopen…
HET IS NOGAL WAT VOOR KINDEREN: EMIGREREN NAAR EEN ANDER LAND. HOE KONDEN WE DIT BRENGEN ZODAT ZIJ NET ZO ENTHOUSIAST ZOUDEN ZIJN ALS WIJ?
Lang verhaal kort: we hebben acht maanden op eieren gelopen. Met heel veel geduld en vertrouwen zijn we het proces aangegaan en hebben we het contact onderhouden. Andere huizen lieten we voorbijgaan, want we voelden het allebei heel sterk: dit was onze toekomstige woning. De hele zomer en herfst hebben we rondgezworven van vakantieadres naar vakantieadres. Maar uiteindelijk was het zover: op 1 november 2021 hebben we het contract getekend!”
Gegrepen door de golven
“Sinds een paar maanden wonen we nu op onze eigen plek! Ik kan mijn geluk niet op. We wonen prachtig en hoeven hier niet meer weg. We maken veel nieuwe vrienden en contact leggen gaat makkelijk. Er wonen hier veel expats en we hebben allemaal dezelfde stap gemaakt in het leven. Dat geeft herkenning en een fijne, open manier van met elkaar omgaan. De sfeer is positief: we gaan er iets leuks van maken! Ook wil ik graag Portugees leren en lokale vrienden maken, maar in deze beginfase klikt het makkelijker met andere gezinnen op avontuur.
Ook met de jongens gaat het goed. Ik merk dat hun focus steeds meer hier in Portugal ligt en minder in Nederland. De overgang naar Engels op school verliep moeiteloos; binnen twee maanden konden ze alles verstaan. Het Portugees gaat nog niet zo, maar dat komt vanzelf. Voetbal en hockey hebben ze verruild voor surfen. Ze zijn helemaal gegrepen door de golven! Precies zoals ik ooit tekende in die toekomstschets!
Natuurlijk vinden ze het soms ook moeilijk. Ze missen hun vriendjes in Amsterdam en het gemak waarmee ze konden afspreken. In de Watergraafsmeer renden de kinderen de hele dag in en uit. In Portugal moet je alles afspreken en zijn de afstanden groter. Vooral als we in Nederland op vakantie zijn, valt het afscheid ze moeilijk. Maar het verdriet duurt gelukkig nooit lang. Eenmaal thuis rennen ze al weer met hun surfboard onder de arm naar de oceaan.”
Meer tijd voor elkaar
“Zelf heb ik ook af en toe heimwee. Ik mis simpele dingen, zoals op de fiets boodschappen doen en snel en efficiënt werken. Ik mis ook vrienden en familie in Nederland. Tegelijkertijd geniet ik hier enorm van de rust en de ruimte, ik leer geduldiger te zijn en dingen op hun beloop te laten: alles op zijn tijd! Ik geniet ook van het avontuurlijke leven. Sinds we hier wonen hebben we al zo veel meegemaakt! In Nederland had ik het gevoel dat de jaren in elkaar overgingen.
Door naar Portugal te verhuizen hebben we heel bewust ons leven een nieuwe draai gegeven. Alles is hier anders, wat onze blik verruimt. We kunnen ons bestaan opnieuw vormgeven. Dat maakt dat ik hier heel intens en bewust in het leven sta. Ik merk dat ook aan de jongens: we leven hier allemaal meer in het moment. Ook mijn werkleven is totaal veranderd sinds we in Portugal wonen. Waar ik vroeger hele dagen werkte en de jongens ’s middags werden opgevangen door een oppas, werk ik nu alleen onder schooltijd. In de middag zijn Gijs en ik altijd thuis. We zijn veel meer op elkaar aangewezen en brengen veel tijd door met het gezin. Er is meer tijd om samen leuke dingen te doen. In de middag gaan we surfen, voetballen, wandelen…
Eerlijk is eerlijk: ik vind het heerlijk om elke twee maanden naar Nederland te gaan voor werk. Ik heb minder heimwee als er een tripje naar Nederland gepland staat, maar terug naar mijn Amsterdamse leven wil ik niet. In Nederland was ik altijd druk druk druk, de jaren vlogen voorbij. De kinderen worden zo snel groot. In Amsterdam voelde het alsof hun jeugd door mijn vingers glipte. Hier voelt het anders. Hier bepaalt rust het ritme van de tijd. Hier kan ik de jeugd van mijn jongens vastgrijpen en intens genieten van elk moment.”
Kader
Monique Jansse is eigenaar van retreatorganisatie Happy Soul Travel en mede-initiatiefnemer van inspiratieplek de Hoorneboeg. Meer informatie vind je op happysoultravel.nl, dehoorneboeg.nl en monique_jansse op Instagram.
