De ‘feminisering’ van Spanje: macho’s niet langer welkom

Tussen al het geweeklaag over de Nederlandse, radicaal-rechtse coalitie valt er gelukkig nog steeds wat te lachen in Den Haag. Kort geleden zag ik in een video Thierry Baudet namens Forum voor Democratie in de Tweede Kamer brallen dat we vooral méér vlees moeten eten, want dierlijke producten zijn essentieel voor een goed dieet. En die vervelende "vegetarisering" gepaard met de "feminisering van de Europese mens" daar is Forum van Democratie faliekant tegen. Lang leve het machismo!

“Wij zijn de partij van de vleeseters, de viseters, de partij van het traditionele oerdieet van de mens,” aldus de FvD-voorman. In het bericht promoot hij op kosten van de Nederlandse belastingbetaler nog even zijn bedrijf dat vlees-maaltijdboxen verkoopt, gevuld met onder meer ‘eerlijk vlees, vis en zuivel’.

In het filmpje zie je Baudet tevens in de weer met dumbbells om spierbundels te kweken. En die spieren ontwikkel je natuurlijk alleen op een dieet vol dierlijke eiwitten, één van de bekendste misvattingen over dieet en (kracht)sport. De combinatie van mannelijke spierkracht en vleesconsumptie zien we trouwens wel vaker. ‘Echte’ mannen eten immers vlees; het liefst rood en bloederig.

Wat Baudet eigenlijk wil zeggen als hij het heeft over de ‘vegetarisering’ en ‘feminisering’ van de Europese mens, is dat het streven naar meer plantaardig voedsel iets voor kneuzen is. En mannen mogen geen ‘echte mannen’ meer  zijn, maar verworden in slaafse, sla-etende watjes.

Feministisch Spanje

Spanje is een land dat aardig op weg is met de ‘feminisering’ en staat er op voor feministisch te willen zijn. De socialistische premier Sanchez en links-progressieve politici hebben het regelmatig over een ‘feministisch Spanje’ in hun toespraken. Tegelijkertijd zijn dierlijke producten (sobrasada, sepia a la plancha, jamón ibérico, manchego) niet weg te denken uit de Spaanse keuken en is de ‘vegetarisering’ van de Spanjaard mijlenver.  Die twee gaan dus niet per se hand in hand. En toch heeft een feministisch Spanje, dankzij de vasthoudendheid van de voormalig links-progressieve minister van gelijkheid, Irene Montero, in het land van de bloederige stierengevechten een aardig begin weten te maken.

Feminisme dat afrekent met de Spaanse macho-cultuur, waarin de man centraal staat en de traditionele rolverdeling tussen man en vrouw niet langer vanzelfsprekend is. Feminisme dat zich zoal manifesteert door aandacht naar geweld tegen vrouwen ofwel violencia machista, want macho-cultuur uit zich vaak genoeg in ongewenst, agressief gedrag jegens vrouwen.

Punto Violeta

Sinds een tijdje zie ik paarse borden op het Spaanse eiland Mallorca. Bij scholen, cafés, restaurants, op allerlei openbare plekken. Elk dorp heeft deze paarse borden die vermelden dat er geen plaats is voor ‘machismo’ (‘masclisme’ in het Catalaans, de voertaal op Mallorca). 

Hier een voorbeeld van zo’n paars bord in een plaatselijk café (een ‘Punto Violeta’):

Op dit paarse bord staat een link naar informatie over wat violencia machista inhoudt, hoe je het kunt herkennen en wat je als slachtoffer moet doen. 

Mannelijk geweld

‘Violencia machista’ is iedere actie tegen vrouwen die resulteert in schade of lijden en manifesteert zich in verschillende vormen van geweld: fysiek, psychologisch, seksueel, digitaal en economisch. Het vindt plaats binnen het huwelijk/relaties, binnen families, op de werkvloer, sociaal of binnen een gemeenschap.

Bepaalde gedragingen, houdingen of opmerkingen zijn uitingen van gender-gerelateerd geweld door partners of ex-partners, zoals: genegeerd worden, vrouwen minachten en belachelijk maken, privé of in het openbaar vernederd worden, uitschelden en beledigen, (fysieke) dreigementen, isoleren van familie en/of vrienden, dwingen tot gemeenschap en het uitoefenen van controle. Het gaat van subtiele, vrij onzichtbare naar meer expliciete en zichtbare acties. Bijvoorbeeld: seksistische humor en taal, naar negeren en emotionele chantage, eindigend in agressief fysiek gedrag tot doodslag. 

Femicide

Vorig jaar werden 58 vrouwen door dit soort geweld gedood. In de afgelopen maanden zijn er 11 vrouwen om het leven gekomen door geweld omdat ze vrouw zijn, ook wel femicide genoemd, meestal door (ex)-partners. Zes (slachtoffers en daders) afkomstig uit Spanje. Vijf uit andere landen; welke dat zijn wordt niet genoemd op de website over gender-gerelateerd geweld van de Spaanse overheid. Een week geleden nog, op 19 mei j.l. in Barcelona, werd een 29-jarige vrouw gedood door partner-geweld. Sinds 2003, het jaar waarin men femicides begon te registreren, zijn er in totaal 1.255 dodelijke slachtoffers. 

Violencia machista gaat dus van subtiel, onzichtbaar, naar meer expliciet en zichtbaar geweld. Dit is de zogenaamde piramide van geweld tegen vrouwen, dat diep verankerd ligt in een patriarchale samenleving. Andere ernstige vormen van geweld tegen vrouwen zijn vrouwenhandel en genetische mutilatie.

Eén op de twee vrouwen in Spanje zou met mannelijk geweld te maken hebben in haar leven. Wanneer je met gender-gerelateerd geweld in aanraking komt, is een speciaal telefoonnummer beschikbaar voor informatie en om hulp in te schakelen. Ook als je getuige bent van dergelijk geweld. De paarse bordjes die je wegwijs maken op dit thema komen op allerlei plaatsen terug op het Spaanse eiland.

Een ander voorbeeld van de ‘feminisering’ van Spanje is dat vrouwelijke werknemers tegenwoordig aanspraak kunnen maken op verlof vanwege ernstige menstruatie-klachten. Spanje is daarmee het eerste land in Europa dat een dergelijk verlof heeft ingevoerd.

En natuurlijk bestaat zeker de helft van het Spaanse kabinet uit vrouwen. 

Dwangkus

Dit zijn zo maar wat feiten van de ‘feminisering’ van Spanje. Voor de één een gruwel, voor de ander een vooruitgang. Sowieso niet gewenst door sommige rechts-conservatieve politici die klagen dat mannen momenteel gediscrimineerd worden met de benadrukking van gelijkheid tussen man en vrouw en de politieke aandacht van geweld tegen vrouwen. Het zou te ver doorslaan. Denk bijvoorbeeld aan alle ophef die de dwangkus vorig jaar veroorzaakte. De intieme kus die de voormalige voorzitter van de Koninklijke Spaanse Voetbalbond, Luis Rubiales, gaf aan voetbalster Jennifer Hermoso toen het Spaanse vrouwenvoetbalteam de wereldtitel binnensleepte. Voor die dwangkus is inmiddels twee jaar en zes maanden gevangenisstraf geëist. 

Oorverdovend stil

Irene Montero, de Spaanse ex-minister van gelijkheid (nu verkiesbaar voor het Europees Parlement), was dezelfde politica die met een Keffiyeh-sjaal om in het Spaanse congres plaatsnam en samen met haar collega, Ione Belarra, hamerde op de boycot van Israël. Toen op 7 oktober vorig jaar Israëlische vrouwen op klaarlichte dag met bruut geweld werden gekidnapt, gemarteld en verkracht door de terroristen van Hamas in Gaza, waren beide vrouwen oorverdovend stil. De strijd tegen geweld tegen vrouwen was en is blijkbaar voor hen minder relevant als joodse en/of Israëlische vrouwen het slachtoffer zijn. Die pijnlijke stilte is opvallend, maar past wel binnen het extreem-linkse gedachtengoed van hun partij, Podemos.

Stierengevechten

Ondertussen is het machismo nog lang niet weggevaagd in Spanje. Zo vinden er nog steeds stierengevechten plaats en op Mallorca breidt het stierenvechten zich -onder invloed van rechts- conservatief gemeentebeleid – zelfs uit, in plaats van dat het afneemt. Dit machismo is vooral een volksvermaak van de oudere garde en ook van toeristen. Een meerderheid van de Spanjaarden wil juist af van deze sadistische ‘traditie’.

Maar ook andere ‘stierenfeesten’ vinden plaats in Spanje. San Fermin in Pamplona is wellicht het beroemdste, jaarlijks terugkerende festival. Hierbij rennen stieren door smalle straatjes, opgejaagd door waaghalzen (allemaal jonge mannen) naar uiteindelijk de arena, waar de getergde dieren later op de dag gruwelijk gedood worden. U en ik betalen hieraan mee middels riante EU-subsidies. Tijdens het San Fermin festival dat stijf staat van de testosteron en machismo worden nogal eens jonge vrouwen lastig gevallen.

Er valt dus nog een hoop werk te verrichten om deze kwalijke Spaanse tradities, die in wezen doordrenkt zijn van machismo, te doen verdwijnen. Conservatieve krachten met hun zogenaamde tradities en cultuur als wapens zullen dat altijd proberen te bestrijden. Het laatste beetje Spaanse machismo zullen zij zich niet zo snel laten afpakken.

Beeld: freepik.com

Mijn gekozen waardering € -

Schrijft op Mallorca over groen en eenvoudig leven, klimaat, natuur, (Spaanse) politiek, mensen- en dierenrechten. Voorheen jurist in Nederland. Ook te volgen op haar blog www.evalunes.com