Mensen willen ‘gewoon’ doorgaan met hun leven. Dat snap ik. Juist daarom hebben de Nederlandse media, bijvoorbeeld de Volkskrant, De Telegraaf, NOS en RTL, de verantwoordelijkheid om mensen goed te informeren. Maar dat doen ze niet. Het internationale nieuws wordt nu gedomineerd door de oorlog tussen Hamas en Israël. Ondertussen woedt de grootste grondoorlog sinds de Tweede Wereldoorlog nog altijd op Europees grondgebied en eist dagelijks talloze levens. De exacte cijfers zijn onbekend, maar sommige schattingen gaan uit van bijna een miljoen slachtoffers onder burgers en militairen.
En ja, u hoorde het goed: de Nederlandse media informeren hun publiek onvoldoende. Natuurlijk haken mensen af door al het slechte nieuws op televisie. Maar een medium als bijvoorbeeld de NOS heeft de plicht om te vertellen wat er gebeurt in Oekraïne. Rusland executeert Oekraïense krijgsgevangenen op grote schaal. Dat zou voorpaginanieuws moeten zijn, toch? Als zelfs goed geïnformeerde vrienden van mij, die bovengemiddeld geïnteresseerd zijn in politiek, hier geen weet van hebben, dan gaat er iets fundamenteels mis met de berichtgeving over Oekraïne.
Oorlogsmisdaden in Oekraine krijgen nauwelijks nog aandacht
Hoe kan zo’n grove oorlogsmisdaad, een soort Putten in het klein, nauwelijks aandacht krijgen? In de Tweede Wereldoorlog executeerden de nazi’s 659 Puttense mannen. In 2024 executeert Rusland vele krijgsgevangenen, en toch haalt dat niet langer de voorpagina’s van de Nederlandse media.
Dat is toch absurd? Er woedt een oorlog aan de poorten van de Europese Unie, en die krijgt slechts een fractie van de aandacht die het conflict in Gaza krijgt. Als de executie van Oekraïense krijgsgevangenen niet eens het nieuws haalt, op z’n best een terloopse vermelding, wat zegt dat over ons? Moeten we ons niet afvragen hoe wordt bepaald waarover, en vooral waarover níét, wordt bericht bij media als de NOS en RTL? We zien dagelijks de verschrikkelijke beelden in Gaza, maar zien nog zelden beelden van de Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne.
We dreigen de informatieoorlog te verliezen
Op deze manier dreigen we in Nederland en op Europees niveau, de informatieoorlog te verliezen. Zo krijgen Russische influencers en Nederpoetinisten, zoals Joost Niemöller en Ongehoord Nederland, de ruimte om te blijven beweren dat deze oorlog om de NAVO gaat. Terwijl dit haaks staat op de werkelijkheid. Het gaat Rusland niet om de NAVO, maar om de “de-Oekraïnisering” van Oost-Oekraïne, wat Rusland eufemistisch denazificatie noemt.
Rusland kent geen morele grens
En als u dacht dat het executeren van krijgsgevangenen de ondergrens was, dan heb ik helaas slecht nieuws voor u. Rusland zet drones in achter de frontlinie om in steden als Cherson zoveel mogelijk burgerslachtoffers te maken. Mensen die boodschappen doen, of spelende kinderen zijn allemaal doelwitten voor deze killerdrones. Op pro-Russische Telegramkanalen wordt dit zelfs ‘human safari’ genoemd. Het laat nog eens zien hoe meedogenloos het Russische regime is.
Ik vind dat de gehele Nederlandse media deze gruwelijke oorlogsmisdaden moeten laten zien. Want zoals Volkskrant-buitenlandcorrespondent Arnout Brouwers terecht opmerkte: het hierover niet of nauwelijks berichten is een journalistieke keuze. Onze aandacht en steun voor Oekraïne ebt zo langzaam weg en daarmee wint Rusland de informatieoorlog. Het Russische narratief krijgt dan de overhand: dat deze oorlog zogenaamd om de NAVO gaat, of dat Rusland werd gedwongen tot deze invasie.
Human Safari moet je tonen
Daarom moeten de Nederlandse media juist de wrede werkelijkheid in Oekraïne ook op beeld laten zien. De NOS en RTL moeten deze schokkende beelden toch laten zien. Rusland executeert krijgsgevangenen in koelen bloede en zet drones in om doelbewust moeders die boodschappen doen en spelende kinderen te liquideren; een human safari. Dit is het verhaal dat ontbreekt in de Nederlandse media en dat verteld moet worden. Het weglaten is een journalistieke keuze, zoals Arnout Brouwers terecht opmerkte. Een keuze die de Russische propaganda en informatieoorlog tegen het Westen in de kaart speelt.
Hidde Bouwmeester
Ik ben Hidde Bouwmeester, historicus in de internationale betrekkingen en gespecialiseerd op postcommunistisch centraal én Oost-Europa. Met een (vaste) donatie draag je bij aan mijn werk en zorg je dat ik Oekraïne onder de aandacht kan houden en desinformatie kan bestrijden en bovendien geheel onafhankelijk kan blijven. Wil je elke keer als er nieuw artikel online staat, een mail ontvangen? Mail dan naar jhbbouwmeester@gmail.com
