Traditiegetrouw zijn er nu de jaarlijstjes met volgens de makers de beste boeken, de beste concerten en de beste oliebollen. Hieronder volgt zo’n lijstje: dertien muziekalbums waar ik het afgelopen jaar veel naar heb geluisterd. Dit betekent niet per se dat dit de beste albums zijn of dat de artiesten tot de beste van het jaar behoren. Alles is namelijk relatief, ook mijn persoonlijke muziekkeuze. Dat gezegd hebbend zijn Froukje, Eefje de Visser en Beyoncé gewoon echt niet mijn ding.

13. Malcolm Pardon – The Abyss

Voor Malcolm Pardon schuilt er schoonheid in het universele, onvermijdelijke einde dat ons allen op zeker moment wacht. Op zijn tweede soloalbum ‘The Abyss’ kijkt hij naar de dood als een meervoudig gelaagde, levenslange metgezel, waarmee je maar beter vertrouwd kunt raken en vrienden worden. Waar het solodebuut ‘Hello Death’ uit 2021 een intiem album was, met de piano als centraal instrument, laat Malcolm Pardon op ‘The Abyss’ zijn instrument meer samensmelten met en opgaan in andere geluidsbronnen, wat zorgt voor een groter gevoel van ruimte. De verfijnde instrumentale haarlijnen en geluidsmanipulaties fungeren als een abstract leidend uitgangspunt dat de vloeiende beweging van de muziek vormgeeft en benadrukt.

12. Efterklang – Things We Have in Common

Met de release van ‘Things We Have In Common’ sluit Efterklang een reis af die begon met ‘Altid Sammen’ (2019) en werd voortgezet met ‘Windflowers’ (2021). Deze drie albums vormen voor het Deense trio een pad naar een eenvoudigere en toegankelijkere vorm van expressie, waarin thema’s als menselijke verbondenheid, de relatie tussen mens en natuur, en collectieve spiritualiteit en saamhorigheid worden verkend. Er is dit keer veel ruimte gecreëerd voor het sonische universum van de (tijdelijk) teruggekeerde Rune Mølgaard. Mads Brauer, Casper Clausen en Rasmus Stolberg hebben hier bewust een stap teruggenomen, maar het album toont aan dat een stap terug ook een stap vooruit kan zijn. Dit wordt krachtig geïllustreerd in de afsluiter ‘To A New Day’, waarin Casper Clausen zingt: “what if we tried to be gentle”. Wat als we probeerden om zachtaardig te zijn? Het is misschien wel de belangrijkste vraag van deze tijd.

11. Lei Liang – Six Seasons (2022) for violin and viola d’amor

‘Six Seasons’ van de Chinees-Amerikaanse componist Lei Liang verkent de ontoegankelijke onderwaterwereld van de Arctische Oceaan. Het combineert wetenschappelijke data met artistieke expressie, waarbij geluidsopnames van 300 meter onder het zeeoppervlak worden getransformeerd tot een fascinerende muzikale ervaring. In de onderwaterwereld van ‘Six Seasons’ is er een rijke veelzijdigheid van knarsen, schuren, klikgeluiden, sireneachtige roepen, gefluit en diepe klankgolven te horen. Soms zijn deze geluiden herkenbaar, vaker lijken ze boodschappen uit een verre, onbekende ruimte. Marco Fusi voegt zijn viool toe, laat zijn instrument subtiel opgaan in het zeeleven en weeft lange lijnen als natuurlijke draden door de steeds wisselende klankstructuren.

10. Geordie Greep – The New Sound

‘The New Sound’ is het solodebuut van Geordie Greep, de voormalige frontman van de experimentele rockband Black Midi. Het album combineert een scala aan muzikale genres, waaronder jazz fusion, progressieve rock, funk en soul uit de jaren ’70. Daarnaast zijn er invloeden van samba, flamenco en bossa nova te horen, evenals verwijzingen naar de Franse zanger Léo Ferré en Frank Sinatra. Greep werkte samen met meer dan dertig sessiemuzikanten, wat resulteerde in een rijk en divers ‘bigband’ geluid met complexe composities en virtuoze gitaarpartijen. De poëtische en soms absurdistische stijl combineert groteske beelden met verfijnde beschrijvingen in theatrale vertellingen en croons over thema’s als falen en onbetrouwbare vertellers.

9. Bizhiki – Unbound

Het debuutalbum ‘Unbound’ van het trio Bizhiki combineert moeiteloos de powwowzangen van Noord-Amerikaanse inheemse volken met elektronische elementen, en levert zo een unieke vorm van muzikale expressie. Op ‘Unbound’ is de powwow stijl van zingen verweven met gesynthetiseerde vocale modulatie, en het handdrummen wordt geaccentueerd met elektronische samples en beats. Dit alles zorgt ervoor dat de harmonieën en resonanties, cultureel en muzikaal, rijk en met elkaar in evenwicht zijn.

8. Caroline Shaw – LEONARDO da VINCI (a film by Ken Burns)

De Amerikaanse violiste Caroline Shaw is de jongste componist die ooit de Pulitzer Prize voor muziek ontving. Na haar tweede soloalbum ‘Rectangles and Circumstance’ afgelopen zomer, kwam de componiste opmerkelijk snel met nieuw werk, de score voor Ken Burns’ nieuwe tweedelige documentaire ‘LEONARDO da VINCI’. Caroline Shaw componeerde voor ‘LEONARDO da VINCI’ geheel nieuw werk, dat zij opnam samen met het Attacca Quartet, de ensembles Sō Percussion en Roomful of Teeth, en contrabassist John Patitucci. ‘LEONARDO da VINCI’ biedt momenten van instrumentale en vocale ontdekking, introspectie en hoorbaar speelplezier. Er zijn muzikale verwijzingen naar verschillende tijdperken, maar met een focus op hedendaagse stijlen.

7. Amaro Freitas – Y’Y

Bij het beluisteren van ‘Viva Nana’ van de Braziliaanse jazzpianist Amaro Freitas, hoor je meteen de invloed van percussionist Naná Vasconcelos, die in 2016 op 71-jarige leeftijd overleed. Het nummer lijkt sterk geïnspireerd door diens ‘Um Dia No Amazonas’ , met dezelfde sfeer en klankkleuren die de spirituele wereld van de Amazone oproepen.’Viva Nana’ is een eerbetoon aan de legendarische percussionist, net als hijzelf afkomstig uit Recife, Brazilië. Naná Vasconcelos vond inspiratie in de natuur, de inheemse bevolking en Afrika voor zijn historische albums ‘Amazonas’ en ‘Africadeus’. Amaro Freitas voegt nu met ‘Y’Y’ een derde titel toe aan deze erfenis. Hij toont zich daarop een waardige opvolger van de legendarische percussionist én als de stem van een nieuwe generatie die gehoord moet worden.

6. Michel Banabila – The Unreal Realm

Michel Banabila verbindt in zijn muziek culturen van Oost naar West en van Noord naar Zuid. Album ‘The Unreal Realm’ combineert neoklassieke elementen met experimentele klanken en bevat bijdragen van artiesten als saxofonist Dave Liebman en Pierre Bastien. De muziek is onder meer geïnspireerd op choreografieën van de Chinees-Amerikaanse choreograaf, danser en artistiek directeur van YY Dance Company (YYDC) Yin Yue en verkent thema’s van leven en creativiteit. Ondanks de zwaarte van sommige klankbeelden, blijft na het beluisteren van ‘The Unreal Realm’ vooral de lust for life hangen.

5. Maya Shenfeld – Under the Sun

Maya Shenfeld, een in Berlijn gevestigde componist geboren in Jeruzalem, vermengt populaire, elektronische en experimentele muziek in haar werk. De titel van haar album ‘Under the Sun’ verwijst naar een Bijbels gezegde, waarbij Shenfeld de spanning tussen stoïcijnse filosofie en hedendaagse klimaatproblematiek verkent. Milieu is een centraal thema, letterlijk verweven in de muziek via opnames uit een Portugese marmergroeve. Het nummer ‘Tehom’ integreert industriële geluiden met synthesizers en akoestische instrumenten, terwijl ‘Sedek’, een samenwerking met James Ginzburg, punk- en elektronische invloeden incorporeert.

4. Mining – Chimet

In oktober 2017 teisterden orkaan ‘Ophelia’ en storm ‘Brian’ Groot-Brittannië, met windsnelheden die soms meer dan 100km/u bereikten. Tegelijkertijd waaide er een enorme hoeveelheid Sahara zand die kant op, de lucht oranje kleurend. Het is te midden van deze turbulente omstandigheden dat ‘Chimet’ van Mining, initiatief van de Britse pianist extra-ordinaire Matthew Bourne, tot stand kwam. De ontwikkeling van beide stormen werd gedurende een week geregistreerd met behulp van weerstation Chichester West Pole Beacon in de Solent. Mining heeft vervolgens de gegevens van deze stormen omgezet naar diverse muzikale waarden en parameters, zoals harmonisch bereik, toonhoogte, dichtheid en volume, wat resulteert in een doorlopend geluidsontwerp dat de contouren van de twee stormsystemen nauwgezet volgt. Na meerdere herzieningen zijn er spontaan geïmproviseerde instrumentale uitvoeringen toegevoegd op piano, cello en synthesizer.

3. Teho Teardo and Blixa Bargeld – Christian & Mauro

Teho Teardo en Blixa Bargeld zijn terug, bijna acht jaar na ‘Nerissimo’. De tijd leek in deze periode te krimpen en uit te zetten, vooral door de twee “gestolen” jaren tijdens de pandemie. De titel van hun nieuwe album, ‘Christian & Mauro’, verwijst naar hun bij geboorte gegeven namen, wat wijst op een persoonlijker perspectief in de songs. Hierin verkennen ze, met elementen uit rock, kamermuziek en avant-garde, niet alleen het heden, de toekomst en het universum, maar ook elementen uit het verleden, zoals in het aanstekelijke ‘Bisogna Morire’, een hedendaagse herinterpretatie van een 17e-eeuwse dodendans.

2. Laurence Pike – The Undreamt-of Centre

Laurence Pike’s ‘The Undreamt-of Centre’ biedt een moderne interpretatie van de requiemmis, waarin hij drums, elektronica en koor combineert. Het idee om met stemmen te experimenteren ontstond jaren geleden, maar kreeg vorm na het overlijden van zijn schoonvader en de COVID-lockdowns in Sydney. Deze ervaringen inspireerden Pike om de traditionele religieuze elementen van het requiem te herzien en hedendaagse geluiden en taal te integreren. Het album reflecteert op de constante transitie van leven naar dood en benadrukt de verbinding tussen mens en natuur. Door het gebruik van veldopnamen en zijn unieke muzikale stijl, die tijd en ruimte vervormt, creëert Pike een intieme en krachtige luisterervaring.

1. Einstürzende Neubauten – Rampen (apm: alien pop music)

“Waar voorheen geen deur was, daar maak ik er nu een voor je open.” Over Einstürzende Neubauten is gezegd dat de band, vanuit de duistere hoeken van het verleden, kritisch maar tegelijkertijd alles overziend, naar heden en toekomst kijkt. Einstürzende Neubauten laat met ‘Rampen’ horen dat die toekomst er is en altijd zal zijn. Zoals ze zelf zeggen op hun website: “De voormalige ziekte van de Berlijnse Muur (Berliner Mauerkrankheit) is volledig overwonnen en de apocalyptische visioenen en doodsverlangens van vroeger behoren allang tot het verleden.” ‘Rampen’ is van dat alles het vitale bewijs, een lokroep vol beloften voor een nog lange toekomst.

Op naar 2025

Tip: Tunng – love you all over again