Ondanks licht herstel van de uitvoer en van het producentenvertrouwen houdt de laagconjunctuur onverminderd aan. Ondernemers die een faillissement aan zien komen doen er goed aan hun boekhouding op orde te houden en zo min mogelijk geld uit te geven, om als het mis gaat de verdenking van fraude te vermijden. Minister Opstelten van Justitie wil daar namelijk strenger op gaan letten en er harder tegen gaan optreden.
Ondertussen verruimt minister Kamp van EZ de mogelijkheden voor zelfstandigen van buiten de EU om actief te worden op de Nederlandse markt. VNO-NCW en MKB-Nederland juichen de komst van meer buitenlandse kenniswerkers toe.
Onze eigen hoogopgeleide zzp’ers trekken zich daar vooralsnog niets van aan. Zij gaan massaal met zomervakantie, crisis of geen crisis. Volgens de ZZP Barometer zorgen zij er daarbij wel voor dat zij bereikbaar blijven voor hun opdrachtgevers.
De laagconjunctuur houdt aan
Het beeld van de conjunctuur is bij het begin van de maand augustus iets minder somber dan het begin juli was, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hoewel er de afgelopen maand meer verbeteringen dan verslechteringen waren op de indicatoren die het CBS hanteert, presteren die stuk voor stuk nog steeds onder hun langjarig gemiddelde. Daarmee zitten we dus nog stevig vast in de laagconjunctuur die is ingetreden met de crisis op de financiële markten.
Ook de uitvoer presteert nog steeds onder het langjarig gemiddelde
Het herstel van het producentenvertrouwen was ondertussen niet zodanig dat die indicator op de conjunctuurklok van het CBS uit de gevarenzone kwam. Hij staat nog steeds in het kwadrant met indicatoren die weliswaar stijgen maar nog steeds onder hun langjarig gemiddeld presteren.
Met de uitvoer was dat anders. Die indicator schoof juist voor het eerst sinds tijden naar dat kwadrant op, omdat er sprake was van trendbreuk. De gestage daling van de verwachtingen met betrekking tot de uitvoer is omgebogen in een voorzichtige stijging. Maar ook de uitvoer presteert nog steeds onder het langjarig gemiddelde.
Van de vijftien indicatoren staan er tien in het gevaarlijkste, rode kwadrant. Daaronder zijn de investeringen, het arbeidsvolume, het bruto binnenlands product en de werkloosheid. De andere vijf staan nu in het iets gunstigere gele kwadrant. Naast het producentenvertrouwen en de uitvoer zijn dat de rente, de consumptie en de orders. Het veiligere oranje kwadrant en het groene kwadrant waar je eigenlijk in zou willen zitten blijven vooralsnog galmend leeg.
Wetsvoorstel faillissementsfraude “papieren tijger”
Vorige week gaf Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie het wetsvoorstel in consultatie waarmee hij de strafrechtelijke mogelijkheden wil vergroten om op te treden tegen frauduleuze faillissementen.
Ik schreef daar toen over dat het vooral een samenvattende herformulering is van allerlei bepalinkjes die nu nog op onnavolgbare wijze geformuleerd in verspreide wetten staan. Met hier een daar een aanscherpinkje in de strafmaat – zodat het lijkt alsof er met harde hand wordt opgetreden.
Of dat er in de praktijk echt van gaat komen, trok ik al meteen in twijfel. De opsporingsdiensten krijgen er namelijk – ondanks herhaaldelijk aandringen vanuit de Tweede Kamer – geen capaciteit bij. Zonder extra menskracht en zonder gespecialiseerde kennis dat blijft het stoere plan van de minister een papieren tijger.
Niet bijhouden van administratie strafbaar
Ondertussen komen er meer reacties los. MKB-Nederland en VNO-NCW juichen het toe dat Opstelten de mogelijkheden wil uitbreiden om faillissementsfraude aan te pakken. Wat hen vooral aanspreekt is dat het niet bijhouden van een administratie in geval van faillissement strafbaar wordt, en dat bestuurders ook kunnen worden vervolgd als zij voorafgaand aan een faillissement ongebruikelijk veel activa aan het bedrijf hebben onttrokken.
Minder te spreken zijn de ondernemersorganisaties over de invoering van een civielrechtelijk bestuursverbod voor bestuurders die eerder faillissementsfraude hebben gepleegd. Zij vinden dat de minister eerst maar eens moet zorgen dat de huidige middelen beter worden toegepast.
Strengere voorwaarden aan doorstart door de schuldenaar
Ook staan de ondernemersorganisaties kritisch tegenover het stimuleren van een doorstart door de schuldenaar met hulp van een bewindvoerder. Aan zo'n doorstart moeten strenge voorwaarden zijn verbonden, vinden MKB-Nederland en VNO-NCW. Anders komen er te veel schuldeisers met lege handen te staan.
Een stuk sceptischer is de reactie van de voorzitter van de vereniging van faillissementsadvocaten, Robert van Gaalen. Op BNR wijst hij er op dat de celstraffen waar de Opstelten de faillissementsfraudeurs mee dreigt niet nieuw zijn. De huidige wet bevalt ook bepalingen waarin vormen van faillissementsfraude strafbaar worden gesteld, waarbij ook gevangenisstraf kan worden opgelegd.
En dan is er weer iets stoers gebeurd
Het belangrijkste nieuwe element in het wetsvoorstel is volgens Van Gaalen dat het niet goed bijhouden van de administratie en het niet overleggen van de administratie strafbaar worden gesteld. Dat opent volgens hem meer mogelijkheden voor onderzoek door de strafrechtelijke autoriteiten.
Van de voorgestelde bepalingen over opvallende uitgaven die voor het faillissement zijn gedaan, is Van Gaalen minder onder de indruk. Ook daarvan staat het meeste eigenlijk al in de wet. Belangrijker vindt hij de vraag hoeveel capaciteit de minister beschikbaar gaat stellen om al die fraudes te vervolgen.
De ervaring van de voorzitter van de vereniging van faillissementsadvocaten is dat er in de praktijk van vervolging maar weinig terechtkomt. “Vergeeft u mij dat ik het zeg, maar vaak is het zo dat ministers dan maar wetsontwerpen produceren, want papier is geduldig. En dan is er weer iets stoers gebeurd. Maar echt interessant is natuurlijk de vraag of de politie en het OM nou worden ingezet om hier iets aan te doen.”
Wie mee wil doen aan de consultatie over het wetsvoorstel, kan nog tot 1 oktober reageren via de website.
Zelfstandigen van buiten de EU makkelijker aan de slag
Economische Zaken versoepelt de regels voor ondernemers van buiten de Europese Unie die zich hier willen vestigen. Minister Kamp denkt dan vooral aan innovatieve zelfstandigen die met hun specialisme een extra bijdrage kunnen leveren aan de Nederlandse economie.
Naast de gebruikelijke aanvraag bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst moeten deze kenniswerkers een aanvullend verzoek indienen om in Nederland te mogen werken.
Volgens EZ sluit de aangepaste zelfstandigenregeling beter aan op de behoeften van met name de creatieve, medische en ICT-sector. Daar werken steeds meer zelfstandige ondernemers. Bedrijven zoeken zelfstandige kenniswerkers met creatieve, innovatieve ideeën en nieuwe oplossingen. Het aantrekken van meer buitenlandse ondernemers zorgt daarmee ook voor een toename van de totale werkgelegenheid binnen deze sectoren.
Voor verdringing zijn MKB-Nederland en VNO-NCW niet bang
Aan de hand van een puntenlijst wordt getoetst of aanvragers een bijdrage leveren die van “wezenlijk economisch belang” is. Daarbij worden criteria meegewogen zoals ondernemerservaring, financiering en innovativiteit. Het minimale geldbedrag dat kennismigranten aan bedrijfsinvesteringen moeten doen, wordt per 1 augustus 2013 verlaagd van 25.000 naar 5.000 euro.
MKB-Nederland en VNO-NCW zijn positief over de maatregel. Die versoepeling van de regels sluit volgens de ondernemersorganisaties aan bij de ontwikkelingen in diverse sectoren waar toptalent met zeer specifieke kennis schaars is. Voor verdringing zijn MKB-Nederland en VNO-NCW niet bang.
ZZP’ers massaal met vakantie
Het lijkt er op dat de zelfstandigen zich vakantiegewijs minder aantrekken van de crisis dan de gemiddelde Nederlander. Negen van de tien zzp’ers gaan dit jaar minstens eenmaal op vakantie. Slechts een op de tien blijft thuis. Onder de totale Nederlandse bevolking is dat maar liefst een op de drie. Dit blijkt uit het themarapport Vakantie en vrije tijd van ZZP Barometer.
Tachtig procent van de zelfstandigen zonder personeel zorgt ervoor ook tijdens de zomervakantie bereikbaar te zijn voor zaken. Zestig procent wordt daar zelfs toe verplicht door hun opdrachtgever.
Van de zelfstandigen die op vakantie gaan, doet de helft dat tijdens een lopende opdracht. Een derde speelt opdrachten door aan collega-ondernemers als ze die door een geplande vakantie niet kunnen doen.
Besteding: gemiddeld ruim 2.900 euro
Zelfstandigen die deze zomer op vakantie gaan, geven gemiddeld ruim 2.900 euro uit voor henzelf plus hun reisgenoten (gemiddeld 2,8 personen).
