Was Goat Mountain moeilijk te vertalen?
“Dat wisselde nogal. David Vann heeft een stijl die soms erg barok is, met uitwaaierende zinnen, maar zijn dialogen houdt hij juist heel eenvoudig, wat ook past bij zijn aardse, soms wat botte karakters. Met name die barokke stukken kunnen moeilijk zijn. Wanneer je zo’n tekst al te letterlijk vertaalt, gaat het in het Nederlands al gauw overdreven of raar klinken. Bovendien is de diepere betekenis vaak voor verschillende interpretaties vatbaar, en ook die moet je zoveel mogelijk in de vertaling zien te verwerken. Het is dus als het ware interpreterend vertalen, waarbij je wel enorm moet oppassen dat je niet te vrij wordt – en ook niet te letterlijk.”
Hoe ben je met het werk van David Vann in aanraking gekomen?
“Mijn vader, Arjaan van Nimwegen, heeft zijn eerste drie boeken vertaald, en ik heb daar aan meegeholpen; ik heb een aantal hoofdstukken ‘officieus’ vertaald. Ook heb ik samen met mijn vader de roman De zoon van Philipp Meyer vertaald. Zo heb ik deels ook het vak geleerd. Ik had er toen al veel plezier in. Mijn vader was nu druk om samen met twee co-vertalers het nieuwe boek van Donna Tartt te vertalen, dus toen De Bezige Bij vroeg of ik dit boek van Vann solo zou willen vertalen, was ik meteen enthousiast.”
Wat is er speciaal aan zijn romans?
“De combinatie van die aardse, wrede, keiharde personages met een zeer heftige religiositeit, of beter gezegd spiritualiteit. Vann laat karakters van wie je dat niet direct zou verwachten aan uitgebreide introspectie doen. Dat levert een bewust primitieve, rechtlijnige, directe filosofie op. En natuurlijk is er die stijl; niet iedereens smaak, maar onmiskenbaar.”
Is er een bepaalde passage of zin die je met name is bijgebleven?
“David Vann en ikzelf hebben op een bijeenkomst bij De Bezige Bij een passage voorgedragen waar we allebei tevreden over waren, hij over het origineel en ik over de vertaling. De hoofdpersoon stelt zich voor wat een starende, dode man nog voor zich ziet. Dit is de vertaling:
Een open plek van rots, lichte steen die in luchtige aderen om de zwaardere steen was gewikkeld, en misschien keek de dode die wereld in. In het midden een groot meer, gesmolten en bewegend, en langs de hele oever van dat brandende meer liggen stranden en eilanden, laagvlakten en bergen die zich een dag of een moment lang vormen en dan weer wegsmelten, onmogelijk schitterende landschappen die je nooit direct ziet maar enkel door de wisselende druk, de ijle luchtspiegelingen, en in hun nesten wachten de demonen tot ze uit de spleten en kanalen omhoog kunnen rijzen, naar de oppervlakte geperst, ze glippen tussen de gesmolten scheuren door tot ze dichterbij zijn gekomen en vaart minderen en ten slotte gekooid worden in harde steen, voor altijd klem net buiten het bereik van wat ze begeren, uit de wil van Satan geboren, die zelf van steen gemaakt is, half onder de aarde, hij die weer zou keren, zou heroveren, niet langer zou ontkennen. Hem gehoorzamen alle vormen. Hij kent geen angst en kan iedere gedaante aannemen. Hij kijkt enkel omlaag. Hij weet dat wat er boven gebeurt, er niet toe doet.
Dit is meteen een goed voorbeeld van die barokke stijl, en van een lastig te vertalen passage. Ook de manier waarop de personages met elkaar praten was een vraagstuk: hoe praten ruige, Amerikaanse jagers onderling in het Nederlands? Er wordt bovendien nogal gevloekt, dan moet je op weer een heel andere manier creatief zijn. ‘Fucking’ als adjectief bijvoorbeeld; vaak berucht lastig om in een zin te verwerken.”
Heb je veel contact met de schrijver gehad?
“Tijdens het vertalen niet, wel tijdens het persklaarmaken per e-mail, en toen was hij heel behulpzaam en vriendelijk. Ondertussen hebben we elkaar dus ontmoet, en dat contact verliep zo goed dat ik hem op 16 september samen met mijn vader ga interviewen bij boekhandel Van Rossum in Amsterdam.”
Lees ook de recensie van Goat Mountain: http://reportersonline.nl/goat-mountain-geen-ontsnappen-aan/ en een eerder interview met David Vann: http://reportersonline.nl/david-vann-eindelijk-verlost-van-de-doem/
Waardeer dit artikel!
Dit artikel las je gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je jouw waardering laten zien door de auteur een kleine bijdrage te geven. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand te houden.