‘Ik vermoed dat ik een van de vele Indiana Jones ben op IJsland. Veel van de inwoners hebben een sterke hang naar avontuur en expeditie, het zit waarschijnlijk in ons bloed. Toen ik begin jaren negentig de fotografieopleiding volgde en het digitale tijdperk nog niet was aangebroken, bestond er een grotere behoefte aan fotografen dan tegenwoordig het geval is, en ik had werk genoeg. Bovendien waren er in die tijd slechts vier of vijf professionele fotografen, naast drie of vier amateurfotografen, in de weer met landschapsfotografie op IJsland. Buitenlanders hielden zich er destijds nauwelijks mee bezig, dus hoewel het niet altijd gemakkelijk was kon ik ermee in mijn levensonderhoud voorzien. Met het inluiden van het digitale tijdperk werd het lastiger om met enkel de fotografie mijn brood te verdienen en om die reden ben ik in 2006 gestart met het organiseren van fototours. Vanaf de bankencrash in 2008 is dit zelfs mijn voornaamste werk, hoewel ik er af en toe nog fotoklussen bij doe wanneer ze zich aandienen, maar ik hoef daar niet op te kunnen leunen. Naast de foto expedities run ik samen met mijn echtgenote een guesthouse in Hrífunes, dus we hebben genoeg om handen.’
‘Dankzij het constant veranderlijke weer en de seizoenen op IJsland en de vele afgelegen gebieden is er nog altijd veel nieuws te ontdekken. Bovendien is het goed om sommige plekken meer dan eens te bezoeken. De beste momenten voor de foto’s duren maar kort; het weer en de seizoenen geven een plek steeds weer een andere sfeer. Bovendien maakt je ontwikkeling als fotograaf ook dat je anders kijkt dan de vorige keer dat je een plek bezocht. Geen plek blijft jaar na jaar hetzelfde, maar de grote toeristische trekpleisters oefenen geen grote aantrekkingskracht meer uit op mij.’
Ik ervaar een gevoel van volkomen één-zijn met de natuur
‘Ik wil mensen graag laten delen in de plekken die ik heb gefotografeerd en ze laten ervaren wat ik zelf heb mogen ervaren. Uiteraard ontkom ik er niet aan om met hen de bekendere plaatsen te bezoeken die ze allemaal kennen van internet, maar gedurende de zomermaanden bereiken we die dan via allerlei moeilijk begaanbare wegen in de hooglanden. Je vindt daar allerlei prachtige plekken die voor veel mensen verborgen blijven aangezien de wegen zo slecht zijn en er regelmatig rivieren moeten worden overgestoken. Autoverhuur bedrijven staan niet toe dat hun Jeeps daar komen, en een bus rijdt er zeker niet, dus we zijn vaak helemaal alleen.'
'Ik ervaar een gevoel van volkomen één-zijn met de natuur. Daardoor word je als het ware in het onderwerp gezogen dat je fotografeert. Ik beschouw die rust als een wezenlijk bestanddeel van mijn expedities. Mijn truck beschikt over elf zitplaatsen, maar ik reis doorgaans met een gezelschap van zo’n vier tot zeven personen. Ik wil nadrukkelijk geen sfeer van een commerciële tour; zowel binnen als buiten de truck moet het gelegenheid bieden om de natuur te ondergaan zoals die bedoeld is, met ruimte en rust. Gedurende de winter kunnen we de hooglanden niet meer bereiken, maar de gebieden langs de hoofdweg rondom het eiland, die ik in de zomer liever mijdt, zijn in het koude seizoen juist weer erg interessant. Het is er dan uitgestorven, de watervallen zijn bevroren, het licht en de luchten zijn adembenemend mooi en als we geluk hebben zien we het Noorderlicht. Over het algemeen zijn ook alle gletsjers boeiender in de winter, schoner en met een specifieke heldere blauwe kleur.’
‘Ik bloei op als ik buiten ben. Wellicht verschaft de fotografie mij wel gewoon het perfecte excuus om verhoudingsgewijs meer buiten dan binnenshuis te verblijven. De flexibele werktijden passen bovendien ook goed bij me. Godzijdank ken ik nog niet iedere steen of grashalm op IJsland! Gaandeweg heb ik wel veel van IJsland leren kennen natuurlijk. Aanvankelijk trok ik veel rond met mijn familie en toen ik ouder werd trok ik er steeds meer alleen opuit. Toen ik tweeëntwintig jaar was, schafte ik mijn eerste Jeep aan, in hetzelfde jaar dat ik mijn vliegbrevet haalde. Sinds die tijd ben ik ook voor een deel eigenaar van een vliegtuig. Ik vlieg, rij, wandel, kajak en zeil al meer dan twintig jaar door mijn land en dan leer je het natuurlijk wel goed kennen. Toch zijn er de nodige plekken waar ik zelden of nooit kom, die zijn extreem afgelegen en moeilijk bereikbaar, en ook dat hoort erg bij dit land. Het fijne van IJsland is dan ook dat het voor het grootste deel nog ongerept is, puur en onbedorven. Er wonen zo weinig mensen dat je maar een klein stuk van de hoofdwegen hoeft af te gaan om volkomen alleen te zijn. IJsland is 103.000 vierkante kilometer groot en slechts tien procent daarvan is bewoonbaar, dus er blijft een grote speelplaats over.’
‘Ik ben niet zo’n dromer, maar als het gaat om het maken van foto’s zou ik wel naar Azië willen, met name Bhutan zou dan hoog op mijn lijstje staan. Als ik over andere landen nadenk, gaat dat in de eerste plaats over mensen en hun cultuur – landschap komt dan eerlijk gezegd op de tweede plaats. Als ik in Europa grote steden bezoek, kan ik er erg van genieten om foto’s te maken, gewoon van de mensen in hun omgeving. Veel van wat ik daar tegenkom is zo anders dan waar we hier vertrouwd mee zijn.’
‘De ultieme foto heb ik nog niet gemaakt. Volgens mij maak je als fotograaf van tijd tot tijd een fantastische foto – totdat je een betere maakt. Dat is maar goed ook. Stel dat je echt de foto van je leven zou maken en je zou weten dat het nooit meer kon gebeuren, dan houdt je bestaan toch een beetje op.
Ik heb altijd als zelfstandig fotograaf gewerkt en een tijd een eigen studio gehad. Bruidsreportages, maar ook reclame- en en industriële fotografie – de markt in IJsland is natuurlijk erg klein, dus je moet van alle markten thuis zijn. Ik ben in die tijd ook voorzichtig begonnen om landschappen te fotograferen, met mijn eerste apparatuur: een Nikon FM2 en Kodachrome 25ASA. Mijn vader heeft mij oorspronkelijk besmet met het fotografievirus. Hij was een serieuze amateurfotograaf, die mij regelmatig meenam op trektochten en van wie ik erg veel geleerd heb. Van daaruit ben ik uiteindelijk verder gegaan op mijn eigen pad, op zoek naar mijn eigen stijl. Het domweg ervaring opdoen in het vak door je met vallen en opstaan de techniek eigen te maken is een inspiratie in zichzelf.'
'Daarnaast waren ook de steeds veranderende technische mogelijkheden, en zeker niet in de laatste plaats het werk van anderen van invloed op mijn ontwikkeling. Ik heb foto’s in mijn archief van zo’n vijftien jaar geleden waar ik nu nauwelijks nog naar durf te kijken, maar dat is een goed teken – het betekent dat ik groei doormaak in mijn leerproces. En dat is tevens de schoonheid van het vak: dat je nooit ophoudt om te leren, in ieder geval ik niet!’
Boeken:
Land of Light: ISBN 9979-9238-3-0
Experience Iceland: ISBN 9979-9238-8-1
Jaarkalenders:
www.snerra.is
Foto-expedities:
www.phototours.is
www.looknorth.is
www.snorrason.is
Guesthouse:
www.hrifunesguesthouse.is
