"Een Palestijn probeerde het wapen van een soldaat te grijpen," rapporteerde het Israëlische leger droog. "De strijdkrachten ter plaatse openden het vuur op de verdachte. ‘A hit was identified'."
De meeste Israëlische media vertaalden het vreselijk anonieme 'een Palestijn' naar het nog veel ergere 'een terrorist'. Het verhaal zou al lang vergeten zijn, ware het niet dat Zeiter een 38-jarige Jordaanse rechter met een doctoraat in internationaal recht bleek te zijn. Hij was op weg naar zijn dochtertje in het ziekenhuis van Nablus.
In het militaire wereldje heerst nog overal een heuse doofpotcultuur
Hij zou een soldaat op de zwaar bewaakte Allenbybrug hebben aangevallen? Dat is je reinste zelfmoord! In Jordanië geloofde men dan ook niets van het verhaal en al snel voelde zelfs Benjamin Netanyahu zich geroepen zijn 'spijt' te betuigen.
'Bibi' beloofde ook een officieel onderzoek. Maar een ieder die enigszins bekend is met de wijze waarop het Israëlische leger de eigen gelederen en vermeende wandaden onderzoekt, zal daar niet veel van verwachten. Overigens verschilt het Israëlische leger daarin niets van andere legers elders ter wereld. In het militaire wereldje heerst nog overal een heuse doofpotcultuur.
Getuigen
Zeiters dood haalde nauwelijks de internationale media. Hetzelfde geldt voor de getuigenverklaringen die al snel duidelijk maakten dat de ware gang van zaken een heel andere was.
Zeiter arriveerde om 8.30 ’s ochtends aan de grens. Zoals gewoonlijk moesten de 50 passagiers aldaar de bus uit, zodat de Israëlische militairen het voertuig konden controleren. Na de controle kon iedereen de bus weer in, maar Zeiter deed dat volgens een soldaat blijkbaar niet snel genoeg. Hij stond buiten de bus een sigaret te roken. Mohamed Zain stond naast hem.
De soldaat gaf Zeiter een flinke duw, aldus Zain in The Jordan Times, hetgeen leidde tot een woordenwisseling, waarna twee andere militairen kwamen toegesneld. Een van hen duwde Zeiter zodanig hard dat hij op de grond viel. Toen hij boos en beledigd op stond, werd hij tweemaal in de borst geschoten.
Volgens Zain bevond de ongewapende Zeiter zich op 3 à 4 meter afstand van de drie soldaten. Zain benadrukte dat Zeiter op geen enkel moment heeft geprobeerd een wapen af te pakken. Zijn relaas werd bevestigd door de Palestijnse mensenrechtenorganisatie Al Haq die (bijna) alle buspassagiers interviewde.
Het gezicht van de bezetting
Een Palestijnse vrouw, die in de bus zat op het moment van de dodelijke schietpartij, schreef een brief die op op 21 maart jongstleden in Mondoweiss werd gepubliceerd. Zij beschrijft daarin niet alleen het incident, maar verwoordt bovendien de onmacht van de omstander in het licht van de bezetting.
"(The) Israeli guard pointing his gun against poor Palestinian man & his only guilt to be killed was just because he told the Israeli soldier ‘do not insult me.’ He was just smoking out the bus & the soldier pushed him cruelly. So once he said ‘no,’ for that he killed him, as if he is killing an animal. I saw his hand. It didn’t shake at all (…). They ignored him for more than half an hour. They left him bleeding (…) till he left the life."
"What is killing me is that we all were not capable of doing nothing. He was breathing but, we were not allowed to (even) cry. (Later) they covered his body as if nothing happened. They forced us to leave our belongings in the bus & suddenly we found dogs & hundreds of male guards surrounded us with their guns."
"After 4 hours of being arrested under the sun they asked us to move our bags from that bus to another. Finally, they moved us to the investigating hall where we spent more (than) 5 hours."
Schietgraag
Zeiters dood was geen incident. Volgens een recent Amnesty International (AI) rapport 'Trigger Happy: Irsael’s Use of Excessive Force on the West Bank' werden in de laatste drie jaar 45 Palestijnen op soortgelijke wijze dood geschoten. In alle gevallen was er geen sprake van direct levensgevaar voor de betrokken militairen.
Vorig jaar kwamen op die manier 22 jonge Palestijnse mannen om het leven. Maar liefst 14 veertien van hen namen deel aan demonstraties en protesten. Enkelen werden zelfs in de rug geschoten. Zo’n 261 Palestijnen raakten ernstig gewond.
"The frequency and persistence of arbitrary and abusive force against peaceful protesters in the West Bank by Israeli soldiers and police officers – and the impunity enjoyed by perpetrators – suggests that it is carried out as a matter of policy," zei Philip Luther, Amnesty’s verantwoordelijke man voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
Samir Awad
Een typisch voorbeeld is de dood van de 16-jarige Samir Awad in Bodrus bij Ramallah. Hij was vorig jaar januari met wat vrienden van plan te protesteren tegen de veiligheidsmuur die dwars door zijn dorp loopt. Israëlische soldaten openden het vuur. Hij werd eerst in zijn been geraakt en probeerde nog weg te rennen. Een kogel achter in zijn hoofd voorkwam dat.
Hij werd eerst in zijn been geraakt en probeerde nog weg te rennen. Een kogel achter in zijn hoofd voorkwam dat.
Met het oog op de vele voorbeelden die in het AI rapport worden aangehaald kun je welhaast niet anders concluderen dan dat het Israëlische leger bij tijd en wijle bewust schiet om te doden. Met welk doel? Het intimideren en ontmoedigen van demonstranten en mogelijke onruststokers? Het is makkelijker heersen over een onwillige bevolking in een klimaat van angst.
Overigens, kun je je ook af vragen wat de militaire bezetting betekent voor jonge Israeliërs. Immers, na de middelbare school moeten zij allemaal, zowel jongens als meisjes en spoedig ook de orthodoxen, drie jaar lang in dienst. Een aantal van hen zal zo geïndoctrineerd zijn dat de dood van 'een Palestijn' hen in het geheel niet raakt. Maar anderen zullen zich na het zien van de dood van Raed Zeiter of Samir Awad ongetwijfeld vragen gaan stellen.
Althans, dat hoop je dan maar.
