Positief scheiden? Hoezo?

Dat een vechtscheiding een buitengewoon slecht idee is, zou iedereen moeten kunnen begrijpen. Maar om dan positief te gaan scheiden… is dat niet meer iets voor van die weloverwogen softies? Nee, je bewijst er vooral jezelf een enorme dienst mee.

‘Die schaal hebben we van jouw tante gekregen, dus die mag jij hebben.’ ‘Als ik het gele servies neem, is het blauwe voor jou.’ Met een fles wijn en een stuk papier zaten we op zondagavond aan tafel. Mijn man en ik. We gingen uit elkaar en moesten ons huis ontmantelen. Een triest moment, maar het verdelen van de spullen verliep zonder slag of stoot. De rest van de scheiding eigenlijk ook. Met zo nu en dan een gezonde oprisping. Inmiddels is onze kleuter van toen bijna puber af. Harmonieus co-ouderschap was de insteek en dat is goed gelukt. Al zeg ik het zelf.

Van een jarenlange verbeten strijd met je ex begrijp ik niets. Daar was in ons geval ook geen reden toe. Ik was niet boos maar vooral verdrietig omdat het zo gelopen was. Trouwens, ik heb ook geen idee waar ik de kracht vandaan had moeten halen om ruzie te maken, ik herinner me vooral hoe moe ik was. Uitgeput. Ik heb me serieus weleens afgevraagd of het raar zou zijn als ik even op straat zou gaan liggen om een paar minuten te slapen.

Bij mij moet je ook niet zijn als je over je ex wilt blijven mekkeren en alle details van jullie ruzies wilt doornemen. Ik heb er geen geduld voor. Of begrip. Zeker niet als je kinderen er last van hebben. En dat hebben ze altijd, ook al maak je jezelf wijs dat dat niet zo is. Ja, ik weet het, wat die ex van jou geflikt heeft slaat alles, en dat rechtvaardigt je gedrag. Tuurlijk. Maar dan nog. Ga wat doen met je leven.

‘Je ex proberen te manipuleren kost alleen maar energie’

Gelukkig zijn er ook mensen waar je wel iets aan hebt. Eveline Jurry is veel vriendelijker dan ik. En een stuk genuanceerder. Ze schreef het boek ‘Je wordt weer gelukkig’, over positief scheiden en het weer op de rit krijgen van je leven. Wat iedereen zou moeten willen, maar wat nog steeds te weinig mensen lukt. Ik stelde haar een paar vragen.

Positief scheiden, leg uit…

‘Van de meeste voorbeelden in je omgeving en in de media word je natuurlijk nog altijd niet vrolijk. Veel volwassenen gedragen zich als ze gaan scheiden als overgevoelige pubers, ze gaan hartstikke leip doen. Best begrijpelijk, want het is een dramatische gebeurtenis, voor alle betrokkenen, maar niet aan te raden, hoe je het ook bekijkt. Tijdens mijn eigen scheiding, jaren geleden, zocht ik naar een praktisch boek dat me zou kunnen helpen om me staande te houden in het geweld van alledag, Ik kon niets vinden. Ongelooflijk vond ik dat. De benadering is nog altijd meestal negatief, hoewel een op de drie huwelijken en samenwoonrelaties stukloopt en iedereen direct of indirect weleens bij een scheiding betrokken is. Veel mensen weten niet hoe ze ermee om moeten gaan als het hen overkomt of als het in hun omgeving gebeurt. Soms lijken ze zelfs bang dat het ‘besmettelijk’ is. Volgens mij kan de aanpak van een scheiding anders, positiever, dan nu het geval is. Daarom heb ik het boek waar ik jaren geleden behoefte aan had zelf geschreven.’

Veel volwassenen gedragen zich als ze gaan scheiden als overgevoelige pubers, ze gaan hartstikke leip doen

Want jij weet hoe je het goed aan kunt pakken?

‘Ja, want hoewel het voor iedereen een zware tijd is, is dat helemaal niet zo ingewikkeld. Wat je nodig hebt is een heldere route binnen de chaos van je emoties. Daarvoor is het belangrijkste dat je de situatie waar je in zit snel begrijpt, dat je weet wat er zowel in praktisch als emotioneel opzicht met je gebeurt. En óók dat je beseft waar je wel en geen invloed op hebt. Het is bijvoorbeeld een misverstand om te denken dat je nog invloed op je ex hebt. Tegenwerken of manipuleren heeft totaal geen zin, daar bewijs je jezelf absoluut geen dienst mee. Voor je het weet word je meegezogen in een negatieve spiraal. Stop dus geen onnodige energie in je ex. Stop de energie in jezelf!’

Klinkt logisch, maar hoe zet je de knop om als de bodem net onder je bestaan is weggevallen?

‘Het lastige is natuurlijk dat de emoties door je heen gieren en dat je je echt naar voelt. Daar wil je het liefst geen aandacht aan besteden. We zitten nu eenmaal zo in elkaar dat we pijn en verdriet willen vermijden. Daarom moet je een bewuste keuze maken. Wil je weer gelukkig worden of niet? Is het antwoord ja, dan moet je de knop omzetten en zo snel mogelijk vijf afspraken met jezelf maken en je positieve kwaliteiten aanboren. Spreek met jezelf af dat je 1. Je verantwoordelijkheid neemt; 2. Geen slachtoffer-state-of-mind wilt hebben; 3. Grote veerkracht hebt; 4. Met zorg met jezelf en je scheidingsproces zult omgaan; 5. In actie komt op die gebieden waar je je ex niet voor nodig hebt.’

Als je écht woedend bent en vol wraakgevoelens zit, komt de vraag ‘wil ik weer gelukkig worden’ toch niet in je hoofd op? Laat staan dat je ernaar kunt handelen.

‘Als je verstrikt raakt in je woede of in de gedachte dat je het niet redt en nooit meer gelukkig zult worden, spoel je energie door het afvoerputje. Dat is zonde. Dan kan het een goed idee zijn om professionele hulp van een psycholoog of coach in te schakelen, zodat je begrijpt hoe je met die gevoelens van woede en wraak om kunt gaan. Dat geldt trouwens voor iedereen, dus ook als je minder boos bent of zelf het initiatief tot de scheiding genomen hebt. Dat hoeft geen langdurige therapie te zijn, maar iemand moet je zo snel mogelijk kort uitleggen door welke emoties je heen moet. Met een paar keer praten met een professional leer je het bewustwordings- en verwerkingsproces goed opstarten.’

Is dat echt nodig? Je kunt toch ook stoom afblazen bij een goede vriend(in)?

‘Objectieve hulp is belangrijk. Familie, vriend(inn)en en zelfs collega’s hebben vaak een subjectieve ‘ingekleurde’ mening en projecteren onbewust ook nog eens hun eigen ongemak of frustraties op jouw situatie.’

Als er telkens dingen gebeuren waardoor je van slag raakt, is het toch heel lastig afspraken maken met jezelf? Hoe doe je dat?

‘Onder meer door mensen om je heen te verzamelen die je positief begeleiden, ik noem dat je Winning Team. Dat hoeven niet je beste vriend(in) of je zus, vader of moeder te zijn, die zijn namelijk soms te emotioneel bij je betrokken. Een goed Winning Team bestaat uit zo’n vier tot zes personen. Denk bijvoorbeeld aan een ‘zakelijke’ vriend die alles weet van financiën, of aan een broodnuchtere vriend, die je uit je moeras vist als je door emoties overmand bent, of een ‘luchtige’ vriend(in) met wie je naar de bioscoop gaat en met wie je afspreekt juist niet over de scheiding te praten. En natuurlijk heb je een mediator/advocaat nodig die je vertrouwt.’

Waar haal je de energie vandaan om dit allemaal te doen?

‘Door in de eerste plaats heel goed voor jezelf te zorgen, ook al staat je hoofd daar niet naar. Beweeg, wandel, sport op vaste momenten, dat brengt ook structuur aan in je leven, zeker als je (tijdelijk) niet werkt. Eet gezond. Blijf naar de kapper gaan. Wees je bewust van de valkuil om te veel te gaan drinken, omdat dat nu eenmaal lekker verdooft, want met een kater de volgende dag is alles vele malen erger, je wordt er labiel en na een tijdje misschien zelfs depressief van. Ruim tijd in voor rust. Het is verleidelijk om je dagen vol te plannen met hard werken en andere dingen die voor afleiding zorgen, maar dan ben je dikwijls aan het vermijden of uitstellen. Je zult alles wat niet prettig is toch een keer onder ogen moeten zien, hoe eerder je dat doet, hoe sneller je écht verder kunt met je leven. Besteed uitgebreid aandacht en tijd aan het verwerkingsproces door een keer per week een ‘power hour’ in te plannen. Vraag je op dat moment af hoe alles ervoor staat, wat je wel/niet overziet en van wie je de komende week hulp nodig hebt.’

Waarom besteed je in je boek een heel hoofdstuk aan opruimen? 

Opruimen is heel belangrijk, niet alleen als je (gedwongen) moet verhuizen. Je ontdoet je van negatieve ballast en geeft jezelf weer ruimte, rust en energie. Als je bijvoorbeeld spullen van je ex om welke reden dan ook niet teruggeeft, zadel je jezelf op met negatieve energie. Laat dat los.’

Als je jouw methode hanteert, hoe lang duurt het dan voor je weer licht aan het einde van de tunnel ziet?

‘Vanaf de scheidingsbeslissing kost het je gemiddeld een jaar, dan heb je een goede start gemaakt voor een nieuwe fase in je leven. Het verwerken kan langer duren, maar dan beschik je inmiddels wel over vaardigheden om weer gelukkig te worden. En als de mensen in je omgeving zien dat je je scheiding positief aanpakt, brengt dat automatisch veel goeds en positiefs, dat motiveert ook.’

Je wordt weer gelukkig – Eveline Jurry – Bruna

Mijn gekozen waardering € -

Caroline Griep is freelance journalist. Ze schreef o.a. boek 'Lieve Facebook-vrienden, ik heb borstkanker'.