Minister Asscher vindt dat zzp'ers zich moeten verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid maar weigert de collectieve verzekering van het UWV voor hen open te stellen. Verder in week 11 van 2015: de "onafhankelijke voorzitter" van het beleidsonderzoek naar zzp'ers wordt topambtenaar bij Financiën, en modelovereenkomsten moeten de zzp'ers in de zorg redden.
Het kabinet maakt zich zorgen over de grote aantallen zzp'ers die door het leven gaan zonder een verzekering tegen arbeidsongeschiktheid. Minister Asscher van Sociale Zaken (PvdA) kan daar heel eenvoudig zelf wat aan doen, maar dat wil hij niet. Dat bleek deze week uit zijn antwoorden op kamervragen van Steven van Weyenberg (D66).
Verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid
Zelfstandigen kunnen zich langs twee wegen verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Wie vanuit loondienst zzp'er wordt kan zich binnen dertien weken na afloop van de dienstbetrekking melden bij het UWV om zijn of haar verplichte verzekering vrijwillig voort te zetten. Maar lang niet iedereen weet dat die mogelijkheid bestaat, en nog minder mensen weten hoe weinig tijd zij hebben om daar gebruik van te maken.
Wie te laat is voor het UWV of wie niet eerst in loondienst is geweest, is aangewezen op een particuliere verzekering. Die zijn er wel, maar ze sluiten qua prijs/kwaliteit niet aan op de wensen van zzp'ers. Bovendien wijzen de verzekeraars veel aanvragen af omdat ze het risico te hoog vinden. Mensen die ouder zijn dan vijftig of een zwaar beroep hebben (bijvoorbeeld in de bouw) maken geen schijn van kans.
Beperkte voorlichting "afdoende"
Vandaar dat belangenorganisaties van zzp'ers er al jaren op aandringen om meer bekendheid te geven aan de mogelijkheid van een vrijwillige verzekering via het UWV. De termijn van dertien weken die daarvoor staat zou moeten worden verruimd. En de verzekering zou ook moeten worden opengesteld voor mensen die niet eerst in loondienst zijn geweest. Kamerlid Steven van Weyenberg (D66) stelde vragen aan minister Asscher van Sociale Zaken om die wensen te ondersteunen.
Lodewijk Asscher (PvdA) blijkt er echter niets voor te voelen om de zzp'ers tegemoet te komen. Hij weigert ondernemers op ruimere schaal toegang te geven tot de verzekering, omdat die eigenlijk alleen bedoeld zou zijn voor mensen in loondienst of met een uitkering. En de voorlichting zoals die nu wordt gegeven, is volgens hem afdoende.
Slechte risico's
Van verlenging van de aanmeldingstermijn voor de vrijwillige verzekering via het UWV wil Asscher dan ook niet horen. Dat zou er volgens hem namelijk alleen maar toe leiden dat vooral de "slechte risico's" zich gaan melden: mensen die voelen aankomen dat zij op korte termijn wel eens een beroep zouden kunnen moeten doen op die verzekering.
Steven van Weyenberg, het kamerlid dat de vragen aan minister Asscher had gesteld, vindt diens antwoorden teleurstellend. Tegen de NOS zei hij dat het kabinet "krokodillentranen" huilt over zzp'ers. "Ze zeggen dat het erg is dat zzp'ers zich niet verzekeren, maar als we iets verzinnen zeggen ze nee."
VERDER IN HET NIEUWS
"Onafhankelijke voorzitter" ZZP-onderzoek krijgt topfunctie op Financiën
Een opmerkelijke benoeming afgelopen vrijdag in Den Haag. De ministerraad besloot Pieter Hasekamp voor te dragen als directeur-generaal Fiscale Zaken bij het Ministerie van Financiën. Hoezo, opmerkelijk? Omdat de aanstaande topambtenaar momenteel leiding geeft aan het brede onderzoek naar zzp'ers en het sociale stelsel dat in opdracht van het kabinet wordt uitgevoerd (IBO-zzp).
Met dat onderzoek zijn veel belangen mee gemoeid, en vaak nog tegenstrijdige ook. Reden voor het kabinet om bij de instelling van het IBO-zzp een "onafhankelijke voorzitter" aan te wijzen. Helemaal belangeloos leek Hasekamp bij zijn benoeming niet, als algemeen directeur van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en voormalig ambtenaar bij twee ministeries (Volksgezondheid en Financiën).
Een jaar geleden kon het er blijkbaar mee door. Nu, met een van de invloedrijkste functies bij Financiën op zak, kan Hasekamp echter bezwaarlijk "onafhankelijk" meer heten. De vraag is wat de Tweede Kamer daarvan gaat vinden. Bij de formatie van de werkgroep vorig jaar mei zat die er nog bovenop.
De benoeming van Hasekamp gaat in per 15 mei 2015. Blijkbaar verwacht men in Den Haag dat het IBO-zzp dan (in tweemaal de tijd die ervoor stond) eindelijk klaar zal zijn. In zijn nieuwe baan als directeur-generaal Fiscale Zaken wordt hij trouwens verantwoordelijk voor het fiscale beleid, de fiscale wetgeving en de internationale belastingverdragen. Dus ook voor de fundamentele herziening van het Nederlandse belastingstelsel die al zo lang op de rol staat maar waar VVD en PvdA alsmaar niet uitkomen.
ZZP'ers in de zorg
Een jaar geleden trok de Belastingdienst van honderden zzp'ers in de zorg de VAR-verklaring in, waardoor hun opdrachtgevers niet meer waren gevrijwaard van aanspraken voor loonbelasting en sociale premies. Voor dat probleem lijkt nu een oplossing te zijn gevonden, doordat de ministeries van VWS en Financiën modelovereenkomsten hebben goedgekeurd voor de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.
Uit die modelovereenkomsten zou duidelijk blijken dat het om werk gaat dat niet bij voorbaat in loondienstverband hoeft te worden gedaan. De goedgekeurde overeenkomsten zijn opgesteld door Branchebelang Thuiszorg Nederland (BTN) en FNV Zelfstandigen.
Voorzitter Karel Hoenderdos van De Zorgprofessional is er echter nog niet gerust op. Hij herinnert eraan dat Schippers' voorganger Ab Klink ook al eens afspraken heeft gemaakt over zzp’ers in de zorg, en dat de Belastingdienst zich daar toen niet aan heeft gehouden. "Wie zegt me dat de fiscus dat nu wel doet met betrekking tot de modelovereenkomsten?"
Pierre Spaninks schrijft (bijna) iedere zondag over zzp’ers in TPO Magazine. Klik hier voor een overzicht en hier voor een abonnement.
