Afscheid van de provinciepower

Moskou, Warschau en Boekarest vieren een voetbaltitel en zetten daarmee de clubs uit de provincie weer op hun plek. De hoofdstedelijke hegemonie is na treurige jaren hersteld.

Het heeft verrassend lang geduurd. Maar na jaren een bijrol te hebben vertolkt hebben de hoofdsteden van Rusland, Polen en Roemenië weer een voetbaltitel opgeëist. In Moskou, Warschau en Boekarest konden de fans de straat op en werd een lange neus getrokken naar het plebs uit de provincie en de steden die onderhevig zijn aan de capitolen. Plekken waar ineens net zo veel en soms zelfs meer zakken met geld tevoorschijn kwamen. 

Warschau

Lubin is een idyllisch stadje van 75.000 inwoners in de provincie Silezië. Krakau en Poznan behoren met hun acht- en zeshonderdduizend inwoners tot de grotere steden van Polen. Hier werden de afgelopen jaren de eindzeges in de Poolse Ekstraklasa behaald. Wisla Krakau werd zelfs drie keer kampioen.

Maar ze vallen het niet bij Warschau, dat bijna twee miljoen bewoners tot zich mag rekenen. 

En dit weekend werd eindelijk weer de titel gepakt. In een rechtstreeks duel om de titel versloeg Legia Warschau tegenstander Lech Poznan met 1-0. Voor het eerst sinds 2006 vieren zowel de hoofdstad als Legia weer eens het kampioenschap

Volgens TVP Sport-journalist Piotr Borkowski is de landstitel van Legia van groot belang voor Warschau."Legia is verreweg de populairste club van Polen, en heeft ook een grote aanhang buiten de hoofdstad. Ze hebben ook het beste team en het grootste potentieel. Een talentvolle groep. Als ze de spelers weten te behouden, kunnen ze in de Champions League geraken. Daar is Legia eerder toe in staat dan teams die voorheen kampioen zijn geworden."

'Aardige ploeg'

Johan Voskamp, spits van de onttroonde kampioen Slask Wroclaw, speelde dit seizoen al vier keer tegen Legia, en sluit zondag met een duel tegen de kersverse kampioen het seizoen af. Met Slask won Voskamp bij de openingswedstrijd van het seizoen nog de Super Cup, werd in december nog een competitieduel gewonnen, maar na de twee duels om de bekerwinst ging Legia ook daarmee vandoor.  

Volgens Voskamp zit het Poolse voetbal 'in de lift' en heeft Legia 'een aardige ploeg'. "Wanneer PSV in de voorronden van de Champions League tegen Legia zou uitkomen, zal Legia inderdaad niet zomaar de onderliggende partij zijn. Maar ik vind wel dat PSV dan moet winnen op basis van individuele kwaliteit."

Moskou

Ook in Rusland gaat voor het eerst sinds 2006 de titel weer naar de hoofdstad. Moskou is met het kampioenschap van CSKA de schaamte eindelijk weer voorbij. Na de UEFA Cup-winst in 2005 leek CSKA zich met de top van Europa te gaan meten, maar na het prolongeren van de titel in 2006 ging het bergafwaarts.

De hegemonie van het Moskouse kwartet, waar ook Spartak, Lokomotiv en Dinamo ondervallen, werd driemaal doorbroken door Zenit Sint Petersburg, de stad van president Vladimir Poetin. Maar de schande was voor Moskou pas echt groot toen Roebin Kazan uit de deelstaat Tatarstan in 2008 en 2009 een staaltje provinciepower liet zien. "Tatarstan in Rusland is als Friesland binnen Nederland, maar dan in het kwadraat", zei voetballer Evgeniy Levchenko hierover. 

De islamitische Tataren zijn geen Russen, maar staatsburgers van Rusland. Een wezenlijk verschil, zo benadrukte ook voetbaltrainer Arno Pijpers. "Rusland is zogenaamd één land, maar bestaat eigenlijk uit vele landen. Toen ik bondscoach was van Kazachstan (dat sinds 1991 wel losgemaakt land functioneert, GJH), had ik een dokter die zichzelf half-Kazach en half-Tataar noemde. Die mensen voelen zich allesbehalve Russisch."

Grote steden

Die tijden van dominante provincieclubs zijn nu weer voorbij. Hoewel Guus Hiddink zijn best doet om van Anzji Machatsjkala uit de deelstaat Dagestan een structurele topclub te maken lijkt de strijd vooral te gaan tussen de grote steden Moskou en Sint-Petersburg. 

CSKA, dat voor de elfde keer in de historie de titel kon opeisen (4x kampioen van Rusland, 7x kampioen van de USSR) kent overigens veel spelers met roots in de eredivisie. De Zweden Pontus Wernbloom en Rasmus Elm kwamen voor geld over van AZ, terwijl de Japanner Keisuke Honda en de Nigeriaan Ahmed Musa eveneens voor vele miljoenen van VVV werden losgeweekt. Allen speelden ze een belangrijke rol bij het binnenhalen van de titel. Elm en Wernbloom vormden het centrale duo op het middenveld, terwijl Musa, de diepe spits, met elf treffers zelfs clubtopscoorder werd. Alleen Honda had het lastig, omdat hij op de plek achter de spits moest concurreren met de Braziliaan Wagner Love. Toch deed hij bijna alle wedstrijden mee en scoorde hij zeven keer.

Saillant detail is dat de drie titels naar de traditionele clubs van het leger zijn gegaan. Legia Warschau ontstond in 1916 als de club van de Poolse legioenen en speelt sinds 1930 ook in het Stadion van het Poolse Leger. CSKA Moskou werd opgericht in 1911 en wordt nog vaak als het 'Rode Leger' aangeduid, verwijzend naar de Sovjet-periode. De afkorting CSKA betekent ook centrale sportclub van het leger. Steaua Boekarest bestaat pas sinds 1947 en heette enkele jaren CCA Bucuresti, sportvereniging van het (centrale) leger. Vanaf 1961 kwam Steaua, het Roemeense woord voor 'ster', in de naam terecht.

Boekarest

Ook in Roemenië nam met afscheid van een periode vol provincietiels. Daar pakte het roemrijke Steaua Boekarest met grote overmacht weer eens het kampioenschap. Met nog één duel te gaan is de voorsprong op nummer twee Petrolul Ploiesti liefst vijftien punten. In weinig andere Europese competities was het onderlinge verschil in de top zo groot. 

Op vier mei behaalde Steaua al haar eerste titel sinds 2006. De stad Boekarest moest één jaar minder op een kampioenschap wachten, aangezien Steaua's eeuwige rivaal Dinamo in 2007 de beste bleek. 

Steaua heeft nu 24 keer het kampioenschap gewonnen, Dinamo volgt met 18 en daarna is het gat heel groot naar het al decennialang ter ziele zijnde Venus Boekarest, dat tussen 1920 en 1940 zeven titels opeiste. 

De bak in

"Ook al ben ik fan van Dinamo, Steaua was echt de beste Roemeense ploeg van dit seizoen", vertelt de in Boekarest woonachtige Julian Bomert. "Al ben ik benieuwd hoe de zaken zich gaan ontwikkelen nu hun 'patroon' voor drie jaar de bak in moet. Vandaag is er overigens weer een proces tegen deze Gigi Becali (de Silvio Berlusconi van Roemenië, GJH) en indirect ook tegen Steaua in verband met corruptie. Maar de kans is klein dat Steaua bestraft wordt, omdat Becali officieel niet verbonden is met Steaua."

De laatste jaren moesten de bijna twee miljoen inwoners van Boekarest de titel aan clubs met een marginale historie overlaten, maar die ineens met de hulp van een rijke geldschieter wel de macht konden grijpen. Zo draaide CFR Cluj ineens jarenlang mee in de top, wat werd beloond met drie titels (2008, 2010, 2012). Dit seizoen is club echter weggezakt tot een plek in de middenmoot. Bovendien komt de club uit de regio Transsylvanië, met een grote eigen identiteit en bewustzijn, en een grotere connectie met Centraal-Europa dan de rest van Roemenië heeft.  

Ook Unirea Urziceni (titel in 2009) en Otelul Galati (2011) komen uit 'de rest van Roemenië', zoals de inwoners van Boekarest zeggen. Urziceni uit Wallachië, afkomstig uit dezelfde regio als Boekarest, kent echter maar zo'n zestigduizend inwoners. 

Galati komt uit het landsdeel Moldavië en is de grootste havenstad aan de Donau. Het Nederlandse bedrijf Damen Shipyards heeft hier één van zijn belangrijkste scheepswerven liggen. Economisch en logistiek gezien is Galati geen onbelangrijke stad voor Roemenië. Maar de status, de allure en het belang van een hoofdstad, daar kan het niet aan tippen. 

En nu is dus ook de hegemonie op voetbalgebied weer hersteld, kunnen de inwoners van Boekarest weer juichen en met hen die van Warschau en Moskou. De hoofdstad regeert, ook in het voetbal.

Mijn gekozen waardering € -

Geert Jan Hahn is journalist en slavist. Werkte, woonde en studeerde in Kiev, Sint-Petersburg en Warschau. Voltooide Slavic Literary Studies cum laude aan de UvA. Reist, schrijft en spreekt als Oostblogger voor landelijke media. Is daarnaast bekend van zijn taalvirtuoze zege bij het tv-spel Lingo en zijn columns over de favoriete sterfleeftijd van 27 jaar.

Geef een reactie