Het meest gekwetst is wijkvrijwilliger Jeroen Reussing uit het Arnhemse Kronenburg over het feit dat de gemeente zich niet aan de eigen spelregels houdt. Onlangs moest hij zich verantwoorden voor een parkeerkaartje van acht euro, nodig voor overleg over de wijk bij de Arnhemse corporatie Volkshuisvesting. De wijkregisseur wilde er een gesprek over, dat qua tijd al meer kost dan die acht euro.
Geen aanwezigheidsbonus
Reussing zet zich vele uren in voor de wijk, is voorzitter van twee stichtingen, hij leidt bijeenkomsten met professionals, zet zich samen met Marjon Teunissen onder andere in voor het buurtoverleg Kronenburg-Appelgaard, de wijkkrant en de wijkwebsite, zet zich in om de stenige wijk groener te maken. ‘Daarvoor wil ik bereikbaar zijn. Ik ben op mijn vakantie meerdere keren gebeld door de wijkagent. Telefoneren kost geld. Ik schrijf alle verslagen zelf. Ik update de wijkwebsite zelf, waar andere wijken een bedrijf inhuren, dat kost daar honderden euro’s, ik doe het zelf. Maar dan is het fijn als de gemeente een beetje aan mijn internetaansluiting betaalt. Ik denk dat ik gemiddeld 35 euro per maand aan onkosten heb. Het zijn geen vaste onkosten en het is geen aanwezigheidsbonus. Want we werken gratis. Vergoeding van onkosten is belangrijk. Iemand zonder inkomen moet zich ook voor de wijk kunnen inzetten.’
Aanpak alsof we bijstandsfraudeurs zijn
De gemeente Arnhem gooit meer taken over de heg naar de burger. Maar iedere eurocent die de vrijwilliger daar voor nodig heeft, moet worden aangetoond met een bonnetje. ‘Onze dure wijkregisseur gaat dus bonnetjes tellen. Het voelt alsof we worden behandeld alsof we bijstandsfraudeurs zijn’, zegt Reussing.
In de Arnhemse wijk Rijkerswoerd zijn de voorzitter, penningmeester en secretaris van het Bewonersplatform al opgestapt. Ook zij doen veel en zijn eigenlijk onbezoldigde thuiswerkers. Het probleem is dat daar kosten bij worden gemaakt, zoals telefoon en internet. Ook hier gaat het om nog geen euro per gewerkte dag. Daar is nu het conflict over: de gemeente wil nu dat voor alles een bonnetje wordt overlegd. Penningmeester Jan Nijboer: ‘Wij zijn bijzonder teleurgesteld. Het enige dat wij willen doen is ons inzetten voor de wijk. Mogen wij dan wel de aannemelijke kosten vergoed krijgen zonder een hele boekhouding bij te houden?’ Wij hebben geen wijkregisseur nodig om bonnetjes te controleren, maar een die zich inzet voor de wijk.’
Vertrouwen is weg
Arnhem, een stad waar de raadsleden een vaste onkostenvergoeding krijgen van 217 euro per maand en de wethouders van 348 euro vindt dat de vrijwilligers iedere euro moeten aantonen en onderbouwen met een bonnetje. Vrijwilliger Marjon Teunisen print het meeste voor haar vrijwilligerswerk. Ze kreeg cartridges en moet kort van te voren aangeven wanneer ze op zijn. Ze hoopt dan niet te horen dat ze wel erg veel print. ‘We worden weggezet als mogelijke profiteurs’, zegt ze. Aan opstappen denken ze nog niet daarvoor is het werk in de wijk te belangrijk. Maar overleg met de gemeente willen ze niet meer, als Arnhem geen handreiking doet.
Professor: Arnhem gedraagt zich dom
Willem Trommel, hoogleraar bestuurskunde aan de Vrije Universiteit is bijzonder verbaasd. ‘Er zijn dus arrangementen, de door B & W geaccordeerde spelregels. Dan moeten B & W zich daar ook aan houden. Het is onwerkbaar voor vrijwilligers als ze niet weten of ze wel of niet hun kosten vergoed krijgen. Maar het is ook erg dom: voor een schijntje kan de gemeente beschikken over heel veel nuttige kennis en ervaring. Ik weiger te snappen dat dit zomaar over boord wordt gezet. Tenzij ze zeggen: dat werk van die vrijwilligers is bij nader inzien niet belangrijk. Maar dát verhaal wordt toch niet afgestoken? Ik adviseer de vrijwilligers samen een vuist te maken en zich te laten horen.’
Dat gebeurt al: de partij Zuid Centraal heeft al vragen over de kwestie gesteld, nadat de bewoners en de partij zelf eerder nul op het rekest kregen. De wethouder liet weten dat het voortaan anders zou gaan. Fractieleider Lea Manders: ‘Het is ongelooflijk. Arnhem moet de vrijwilligers serieus nemen. In Rijkerswoerd zijn ze al opgestapt. Heel jammer voor mensen die zich hard inzetten. Terwijl het Arnhemse college steeds zegt de wijken en burgerparticipatie belangrijk te vinden.’
Vertrouwen gaat te paard
Willem Trommel: ‘Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Als Arnhem dit vertrouwensprobleem niet serieus neemt, kan het zomaar uitstralen naar andere dossiers.’