Programmeren is vooruitzien. Eindeloos dezelfde strijkkwartetten van Schubert en Beethoven herhalen in de zalen van het Concertgebouw betekent dat diezelfde zalen steeds minder publiek trekken. Vergrijzing in de klassieke muziek-sector is geen probleem van vandaag of gisteren, maar het is niet zo makkelijk om een oplossing voor de toekomst te vinden.
Voortvarend doet het Concertgebouw, bastion van uitstervende tradities, een poging om het roer om te gooien. Theorie: jonge mensen vinden klassiek best wel leuk, als ze het maar een keertje live horen. Maar ja, die drempel van dat grote gebouw aan het Museumplein. Bovendien duren die concerten zo lang: meer dan een half uur stil zitten zonder tweets van je vrienden valt niet mee.
Finse sauna
Dus is er nu de reeks Tracks (maximaal 60 minuten!), waarbij ‘persoonlijkheden met passie’ over hun vak vertellen en stukken uit het klassieke repertoire laten horen. Cocktails in de corridor en badjassen bij de entree. De Finse violist Pekka Kuusisto heeft namelijk het podium omgetoverd in een Finse sauna. Beetje chillen, op een stoel hangen en oh ja, doe tussendoor ook maar een stukje Mozart. Kuusisto weet hoe hij zijn publiek moet boeien, als een Richard Groenendijk-with-strings maakt hij grappen, vertelt een verhaal over zijn jeugd en fluit een tango. Het publiek moet meezingen met zijn Finse volksliedjes en speciale handsignalen gebruiken als applaus.
Kortom, dit is geen klassiek concert maar een ‘evenement’. Niets mis mee, ik houd ook van een gratis Bols-cocktail op zijn tijd en met mijn warme tenor zing ik iedereen eruit. En die badjas trek ik ook wel aan als het moet. Maar helaas is de muziek hier het eerste slachtoffer. De keuze van oorvriendelijke Mozart-fragmenten ontstijgt het niveau van Classic FM niet. Bovendien worden ze nogal beroerd gespeeld. Kuusisto heeft de nodige viool-concoursen gewonnen, maar daar is hier niets van te merken bij zijn krasserige sound. Viool in de sauna laten liggen, Pekka? Alleen een speciaal stuk van hem a capella met een iPad overdondert. En de ‘huiskamermuziek’ van John Cage blijft interessant.
Gratis drank
Wat vindt de doelgroep zelf van Tracks? Aan de naambordjes te zien, komt het merendeel van PriceWaterhouseCooper, Deutsche Bank en andere instituten die de toekomstige elite van corporate Nederland gaan leveren. Bij de jongeheren is het Gordon ‘greed’ Gekko kapsel favoriet, de dispuutsdames dragen de gebruikelijke opgestoken haarbos. ‘Eigenlijk houd ik niet van klassiek’, bekent Reinout, ‘maar die Pekka maakt er een leuke avond van. Een beetje stand-up, dan wordt het niet saai.’ Zijn kompaan Jan Peter ziet zich niet snel terugkomen. ‘Vanavond is het leuk: netwerken met een gratis borrel en een zaal vol leeftijdsgenoten. Normaal zou ik hier niet dood gevonden willen worden.’ ‘Het is goed voor je cv om dit soort dingen te doen,’ denkt Stelle. ‘Bij PWC houden ze ervan als je out of the box denkt. Maar geef mij maar de nacht van de smartlappen in Paradiso’. Alleen Johanna gaat op herhaling. ‘Live is klassiek veel gaver dan op Spotify. Dit moeten we vaker doen.’
Er is nog hoop. Klassiek als evenement of gewoon als concert. Volgende keer met een functionerende viool, svp.