Berlijns moeizame relatie met Barbie

De opening van het Barbie Huis in Berlijn zorgde voor veel commotie. Zelfs de hulp van de psycho-analyse werd door een krant ingeroepen om het fenomeen te verklaren.

'Mam, ik vind het saai. Ik wil weg.'

'Nog even hier kijken, Ella. Vind je die kledingkast niet leuk?'

Moeder Sandra (36) en dochter Ella (13) struinen door een roze sprookjeswereld op een steenworp afstand van de Alexanderplatz in Berlijn. Hier, aan de Voltairestraat, staat tot eind augustus het Barbie Huis: een reusachtig poppenhuis dat door zijn suikerzoete ontwerp en de felroze kleur hevig contrasteert met de rest van deze – voormalig Oost-Duitse – omgeving.

Het Barbie Huis van 2500 vierkante meter, het droompaleis van de beroemdste pop ter wereld, belooft de bezoekers voor 15  euro entree (12 euro voor kinderen) een 'totaal-ervaring'. Maar moderne pubers, die gewend zijn aan interactieve games en andere vormen van computervermaak, zijn niet onder de indruk. Ella vindt er maar weinig aan, bekent ze. 'Je kunt eigenlijk alleen maar kijken en weinig zelf doen.' 

In het Berlijnse Barbie Huis blijft inderdaad veel afgeschermd achter plexiglas. Als kinderen al interactief mee kunnen doen, bijvoorbeeld door opgedoft als een fotomodel over een catwalk te lopen, dan moet voor die activiteit extra worden betaald.

'Het wordt zo wel een dure aangelegenheid,' klaagt Ella's moeder Sandra. Niettemin vindt Sandra een bezoek aan het Barbie Huis de moeite waard. 'Ik word er helemaal nostalgisch van,' bekent ze, een beetje lacherig.

Kitschwereld

De geüniformeerde hostess bij de ingang herkent die verhalen. 'Op sommige dagen zie ik hier meer volwassenen dan kinderen,' vertelt ze. 'Barbie gaat al enkele generaties mee en dat merk je. En er komen ook vaders, he. Die doen net alsof ze hun kinderen begeleiden, maar ik zie hoe leuk ze het vinden.'

Het is moeilijk voor te stellen dat de recente opening van deze kitschwereld voor kinderen werd begeleid door protesten. Maar in Duitsland kan zelfs een kinderpop worden uitgelegd als een politiek statement.

In de ogen van links-feministische activisten vertegenwoordigt de blonde, slanke Barbie een seksistisch rolmodel dat niet past bij deze tijd. 'Barbie brengt haar dag door achter het fornuis, waar zij kookt voor haar Ken. Zij hongert zichzelf uit om slank te blijven en ze koopt zich arm aan make-up om te kunnen voldoen aan een machistisch schoonheidsideaal,' zo luidden samengevat de bezwaren van enkele tientallen betogers, die zich verzamelden bij het Barbie Huis. Hier demonstreerden zij tegen het 'onderdrukkende vrouwbeeld' dat de Amerikaanse speelgoed-gigant Mattel via Barbie's 'Dreamhouse Experience'  aan kinderen zou opdringen. De beelden van een topless-demonstrante van de actiegroep Femen, met in haar handen een brandende Barbiepop aan een kruis, gingen de wereld over.

In Duitsland kan zelfs een kinderpop worden uitgelegd als een politiek statement

Psychoanalyse

Misschien komt het doordat Barbie eind jaren '50 werd gemodelleerd naar de Duitse pop Bild Lilli – gebaseerd op een stripfiguur in de Bild Zeitung – maar Berlijnse media nemen de komst van Barbie al even serieus als de demonstranten. Zij deden uitgebreid verslag vanuit het Barbie Huis en organiseerden op hun websites polls met vragen als:  'Gaat u met uw kinderen naar het Barbie Huis? Of vindt u dat het Barbie Huis verouderde en cliche-matige geslachtsrollen propageert?' Der Tagesspiegel liet zelfs een 'psycho-analytische bespiegeling'  los op het fenomeen Barbie. Hierin onderzocht de auteur – met weinig succes overigens – de 'voodoo-achtige krachten van de Barbie-pop'.

Voor producent Mattel is al die gratis media-aandacht natuurlijk mooi meegenomen. De organisatoren hopen dat tot eind augustus zo'n 140.000 mensen het Barbie Huis in Berlijn-Mitte zullen bezoeken. Daarna gaat het huis naar een andere stad.

Op de opening kwamen meer journalisten en demonstranten af dan betalende bezoekers. En ook op een doordeweekse dag loopt het nog niet storm in de Voltairestraat. Maar wacht op het weekeinde, verzekert de Barbie-hostess. 'Dan komen ze: de ouders en de grootouders. Met de kinderen.'

Mijn gekozen waardering € -

Wierd Duk schrijft over Berlijn, de hipste stad van Europa, en bericht over Duitsland, het machtigste land in de Europese Unie, en over Rusland, het ingewikkeldste land tussen Europa en Azië. Hij was correspondent in Rusland en verslaggever voor de GPD en Elsevier. Laat op radio en tv regelmatig zijn licht schijnen over actuele internationale ontwikkelingen. Schreef de boeken ‘Poetin: straatvechter bedreigt wereldorde’ (Prometheus/Bert Bakker) en 'Merkel: koningin van Europa' (Prometheus/Bert Bakker). In 2016 verschijnt 'De Beul en de Heilige: een geschiedenis uit Auschwitz' (Prometheus/Bert Bakker).

Geef een reactie