Brigitte ontfermt zich over arme kinderen in India

Al meer dan tien jaar runt Brigitte (42 jaar) met veel inzet en enthousiasme diverse projecten voor arme kinderen in zuid India. Vijf jaar geleden kreeg ze met behulp van IVF zoon Daniel. "De beste beslissing die ik ooit heb genomen!"

“Net zoals alle grote beslissingen in mijn leven, liep het pad naar IVF geleidelijk en natuurlijk. Ik wist altijd al dat ik moeder wilde worden en toen ik 36 was, zonder relatie en elke dag druk in de weer  met de kinderen in India, wist ik: het is nu of nooit. Ik ging online en vond de website surrogate finder waar mannen hun diensten aanbieden. Daar heb ik de biologische vader gevonden. Ik gebruik het woord‘donor’ liever niet, dat klinkt zo onpersoonlijk. Ik wilde het ook niet anoniem doen. Ik wilde weten wat voor type de vader van mijn kind was, wat voor energie hij had.

Na wat heen en weer gemail hebben we elkaar een aantal keer ontmoet en ik had er een goed gevoel bij: hij was een aardige en intelligente jonge knul van een goede familie. Hij had in zijn profiel ook aangegeven dat hij open stond voor contact en dat was voor mij een belangrijke voorwaarde. Ik heb sowieso het hele proces gedocumenteerd. Screenshots van onze profielen, de mailwisselingen,het contract … Daniel is nu nog te klein, maar later als hij groot is, kan hij precies nalezen en inzien hoe het allemaal gegaan is.

Tijdens de zwangerschap is er een soort vriendschap ontstaan met de vader, al is het contact nu minimaal. Zijn familie is niet op de hoogte van de situatie en hij is inmiddels gelukkig getrouwd – uitgehuwelijkt zoals dat normaal is in India. Ik stuur hem een paar keer per jaar foto’s van Daniel en dan mailen we even heen en weer. Voor mij is het goed zo. Ik vind het heerlijk om single moeder te zijn. Dit past bij mij. Ik kan helemaal mijn eigen lijn trekken en Daniel en ik hebben een goed leven in India.

In 2005 ging ik voor het eerst naar India om vrijwilligerswerk te doen bij Stichting Isai Ma(i)yam – een weeshuis, muziekschool en dagopvang voor gehandicapte kinderen. Ivar, een goede vriend en collega van mij had het project opgezet en er enthousiast over verteld. Dat moest ik zien! Ik vond het meteen geweldig en was erg onder de indruk van zijn goede werk. Maar ik had een fijn huis in Rotterdam en een leuke baan, dus toen mijn moeder vroeg: Je gaat toch niet in India wonen? Riep ik: Nee joh, natuurlijk niet!

Maar ik ging wel ieder jaar terug naar Pondicherry en ik bleef steeds ietsje langer … Na een aantal jaar startte ik ook een eigen project op, een muziekband waarmee de kinderen wat extra geld konden verdienen door op te treden op feesten en partijen. Ik merkte dat de muziekband leiding nodig had, en dat ging niet vanuit Nederland. Als vanzelf raakte ik steeds meer betrokken.

In 2009 heb ik mijn baan opgezegd en ben ik naar India verhuisd. Het was geen abrupte beslissing, ik ben erin gegroeid. Ik wilde de muziekband begeleiden en de vrouw die het weeshuis runde, stopte ermee. Alles viel mooi op zijn plek. Er woonden toen zo’n 50 kinderen in het weeshuis in Pondy, een aantal wezen of halfwezen maar de meeste met moeilijke familiesituaties. De eerste jaren woonde ik samen met de kinderen in een groot huis middenin de stad.

Inmiddels is er veel veranderd. De Indiase regering heeft de regelgeving aangescherpt en veel weeshuizen gesloten. Jongens en meisjes mogen ook niet meer samen wonen, wat alles een stuk lastiger maakt. Wij hebben vlakbij Pondicherry nu nog tien meisjes intern, al gaan we volgend jaar weer uitbreiden. De andere kinderen zijn afgestudeerd of terug verhuisd naar hun familie. We volgen die kinderen nog wel en supporten ze met studiefinanciering zodat ze hun opleiding of school kunnen afmaken. De meisjes blijven bij ons tot ze hun vervolgstudie hebben afgerond of gaan trouwen.

Een aantal‘ kinderen’ gaat nooit weg. Zij blijven verbonden aan Isai Ma(i)yam. Punitha en Sagadaven bijvoorbeeld, die hebben elkaar in het weeshuis als kind leren kennen en zijn nu getrouwd. Zo leuk! En bijzonder, want in India is het niet eenvoudig om te trouwen, je moet uit dezelfde caste komen en de familie moet toestemming geven. Maar met wat bemiddeling van onze kant is het gelukt! Punitha  werkt nu als leidinggegevende in de dagopvang voor de gehandicapte kinderen en Saga werkt als gitarist in de muziekband en geeft gitaarles in de Artschool. Ze hebben inmiddels twee kinderen.

Ik woon zelf allang niet meer in Pondicherry, maar een stukje verderop in het landelijk gelegen Auroville, een internationale township waar alle culturen uit de hele wereld samenkomen. Ik ben twaalf jaar geleden officieel Aurovillian geworden zoals dat heet, een inwoner van Auroville. Sindsdien heb ik een eigen woning op het terrein. Het is een schattig huisje met een rood dak tussen de bomen. Soms komen er apen voorbij en een keer zat er een slang in het raam! We hebben een avontuurlijk huis.

De Artschool van Isai Ma(i)yam is tien minuten van mijn huis met de scooter. De kinderen uit het weeshuis gaan er bijna elk weekend naartoe, lekker even weg uit de stad. In de Artschool organiseren we ook dans- en muzieklessen, computerlessen en Engelse conversatielessen voor zo’n 80 kinderen uit omliggende dorpen. Ook hebben we de dagopvang voor gehandicapte kinderen nog in Pondicherry, daar komen vijf dagen in de week 48 gehandicapte kinderen uit de omgeving.

Isai Ma(i)yam is jarenlang gesponsord door een Nederlands advocatenkantoor. De voorzitter van onze stichting was tot zijn pensioen partner bij dat kantoor en zet zich al jaren voor ons in. Ik verzorg het reilen en zeilen van de organisatie in India. Toen ik ermee begon op mijn 29e voelde dat als een enorme verantwoordelijkheid. Inmiddels ben ik eraan gewend. Ik zorg ervoor dat iedereen weet wat hij of zij moet doen, neem personeel aan en betaal de lonen uit. Ik werk zelf ook met de gehandicapte kinderen en geef muziek- en Engelse les in de Artschool.

We hebben negen parttimers en 19 vaste fulltime medewerkers in dienst. Allemaal lokale mensen uit de omgeving: muziek- en dansleraren, schoonmakers, chauffeurs, koks en begeleiders die voor de kinderen zorgen. Daarnaast hebben we in Nederland een klein aantal vrijwilligers die bestuurlijke zaken regelen, fondsen werven, et cetera. Soms komen er vrijwilligers meewerken in India, maar alleen als het mensen zijn die lang blijven en/of al vaker geweest zijn.

Een project runnen in India is uitdagend. Je loopt tegen allerlei dingen aan. Het is hard werken om rond te komen en het benodigde geld bij elkaar te krijgen. En de bureaucratie in India is verschrikkelijk! Je hebt voor alles een vergunning of toestemming nodig en het kan lastig zijn dingen voor elkaar te krijgen. Gelukkig heb ik goede mensen die mij hierbij helpen. Ook worden we regelmatig onder druk gezet door religieuze organisaties in de buurt, die geld willen om een tempel of kerk te bouwen. ‘Geef ons geld of we gooien de ruiten in.’ Dat soort dreigementen. Dan gaan we praten en proberen de boel weer tot rust te brengen. Meestal lukt dat gelukkig.

Mijn werk en ons leven in India is heel afwisselend. Never a dull moment! Samen met Ivar ben ik onlangs een nieuw project gestart: Isai Ragam, wat letterlijk Melodie van Muziek betekent. Dit project organiseren we vanuit Auroville. We hebben vijf centra in omliggende dorpen waar we voor ongeveer honderd kinderen huiswerkbegeleiding verzorgen, muziekles, computerles en Engelse les. Waarom nog een project erbij? Omdat ik graag iets wilde doen onder de vlag van Auroville en omdat er zoveel te doen hier, de mensen hebben zo weinig … Ivar is de drijvende kracht achter dit project. Hij steekt zijn volledige pensioen erin en eigenlijk is dat niet genoeg. We hebben nu acht mensen in dienst en Ivar en ik werken vrijwillig. We hopen dit project volgend jaar financieel stabiel te krijgen.

Al met al zijn mijn dagen aardig vol! Daniel en ik hebben een vaste routine.‘s Ochtends ontbijten we in een restaurantje naast de school van Daniel. Hij gaat elke ochtend van half negen tot een uur ‘s middags naar de internationale school van Auroville. Lunchen doet hij daar. In de middag werk ik in Pondycherry in het weeshuis of bij de gehandicapte kinderen en in het weekend op de Artschool.‘s Avonds werk ik vaak in een van de nieuwe centra in de dorpen. Ik neem Daniel overal mee naartoe, achterop de scooter. Hij is gelukkig heel makkelijk dus het gaat prima. Tussendoor kook ik thuis iets eenvoudigs, pasta of rijst.

Soms vragen mensen waarom ik perse een kind van mezelf wilde terwijl ik zoveel weeskinderen onder mijn hoede heb? Maar wat betreft Isai Ma(i)yam heb ik meer een leidinggevende rol. Ik doe natuurlijk veel met de kinderen, ik geef les en help ze met van alles en nog wat, maar een nauwe band hebben ze toch vooral  met elkaar en met de begeleidsters. Ik ben niet hun moeder. En daar verlangde ik naar: moeder zijn van mijn eigen kind. De keuze voor IVF is de beste beslissing die ik ooit heb genomen! Ik geniet intens van het moederschap en had Daniel nooit willen missen.

De IVF, de zwangerschap en de bevalling heb ik allemaal in India gedaan. Ik had een Indiase gynaecoloog en een Belgische vroedvrouw. De bevalling was ’s middags in het ziekenhuis. Mijn beste vriendin Carmen uit Nederland was er ook bij, zij was die ochtend aangekomen met het vliegtuig! Wat ik nooit zal vergeten was het moment vlak na de geboorte toen de arts Daniel omhoog hield en ik moest zeggen of het een jongetje of een meisje was! Ze doen dit omdat er in India baby’s worden ontvoerd en verhandeld. Jongetjes zijn gewild, meisjes een stuk minder omdat families een dure bruidsschat moeten betalen als ze later trouwt. Een meisje kost geld, een jongen brengt het…

Moeder-zijn in India gaat mij goed af en volgens mij heeft Daniel het ook erg naar zijn zin hier. Door corona zijn we drie jaar niet in Nederland geweest dus India is alles wat hij kent. Hij heeft hier veel vriendjes en vriendinnetjes om mee te spelen en is de hele dag buiten. Wat wil je als kind nog meer? Hij zit op een internationale school met kinderen vanuit de hele wereld en spreekt voornamelijk Engels. Ik praat wel Nederlands tegen hem en lees ook voor in het Nederlands. Hij snapt het maar antwoordt in het Engels.

Sinds ik in Auroville woon, is mijn sociale leven een stuk uitgebreider. Of eigenlijk sinds ik moeder ben! Ik heb vooral veel andere moeders leren kennen. Zo hebben we een whatsappgroep met tachtig moeders uit Auroville waarin we elkaar ondersteunen met tips en adviezen. Het kan van alles zijn, over borstvoeding, medische zaken of welke draagzak het beste is… Ook geven we kleding en speelgoed aan elkaar door en als iemand hulp nodig heeft aan huis kan er een oproep gedaan worden. Na de bevalling van een moeder wordt er omstebeurt door de andere moeders gekookt gedurende een week. Een soort moeders voor moeders, heel leuk en fijn!

Ik heb ook regelmatig contact met familie en vrienden in Nederland. Dat gaat tegenwoordig heel makkelijk met whatsapp en videobellen. Mijn broer is nu tijdelijk voor 1,5 jaar in India en mijn ouders komen elk jaar op vakantie. Ze zijn inmiddels helemaal gewend aan de situatie. Ze vinden het heerlijk om hier vakantie te vieren en tijd met ons door te brengen. Wij gaan in principe ook ieder jaar naar Nederland. Ik ben graag in Nederland, maar mijn leven is nu hier in India.

Ik vind het fijn om te merken dat ik goed op lijn lig met de andere moeders die hier wonen. Ze staan net zo bewust in het leven als ik. Ik vind het bijvoorbeeld heel belangrijk dat Daniel gezond eet. Niet te veel suiker, veel vers fruit, groenten… Ik geef hem ook elke dag spirulina, dat wordt hier in de buurt verbouwd. Misschien ben ik bevooroordeeld, maar ik het het idee dat kinderen in Nederland veel snoepen en minder gezond zijn. Hier staan we toch wat dichter bij de natuur. Ik vind het een goede basis voor Daniel, een goede start van zijn leven.

Of ik de rest van mijn leven in India blijf? Ik weet het niet! Ik kan me nu nog geen ander leven voorstellen dan ons leven hier. Maar ik weet uit ervaring dat je zomaar in een nieuw leven kan groeien en de veranderingen dan als vanzelf verlopen. Het voelt dan niet alsof je iets loslaat, maar als een natuurlijke volgende stap. We blijven de komende jaren sowieso nog hier. Daniels lagere school doen we hier.  Daarna gaan we op zoek naar een leuke internationale middelbare school. Die zijn er in India. Maar ook op andere plekken, er zit er bijvoorbeeld eentje in Limburg… Waar we tegen die tijd zullen wonen? Time will tell!”

Kader

Meer info over de projecten van Brigitte Vink:
Stichting Isai Ma(i)yam  www.kindereninindia.org
Isai Ragam  www.isairagam.org

 

Mijn gekozen waardering € -

De artikelen van Anne verschenen eerder in tijdschriften en kranten waaronder Fabulous Mama, Viva, Margriet, Linda en NRC Next. Anne is cultureel antropoloog en eigenaar van Uitgeverij 11