Heeft de beroemde econoom zich bij zijn berekeningen verkeken op de snelheid van de veranderingen die hij voorspelde? Of heeft hij de economische crisis van 2008 vergeten mee te nemen in zijn visie? Daardoor is het hele proces misschien wel versneld?
We kunnen het hem niet meer vragen, want hij is in 1946 al overleden.
In ieder geval heeft hij destijds goed gezien dat door toenemende automatisering en de inzet van robots veel banen zouden verdwijnen. We zien dit nu dagelijks gebeuren. Zo was ik een tijdje terug in de Rotterdamse haven op zoek naar een nieuwe Lee Towers, maar die ga ik daar niet meer vinden. Kraanmachinist is geen vak meer voor stoere kerels, maar voor slimme whizzkids die met een iPad meerdere kranen tegelijk kunnen besturen.
De werkgelegenheid loopt hard terug daar. Net zoals in veel andere bedrijfstakken banen verdwijnen om nooit meer terug te komen. Maar over arbeidstijdverkorting hoor je eigenlijk weinig. Politici en werkgevers zien juist liever dat we langere werkweken maken!
Maar hoe moet het dan met Keynes?
Onlangs was ik bij een ‘minder werken, meer verdienen evenement’. Een van de eerste vragen die op tafel kwam was ‘hoeveel weken vakantie ik per jaar zou willen hebben?’ Lachen natuurlijk.
Al snel werd die vraag teruggebracht naar de realiteit. Hoeveel dagen per week heb ik eigenlijk tijd om te werken in deze ‘multitasking maatschappij’?
Reken even met mij mee
Een dag in de week rust lijkt me niet verkeerd. Een papadag? Is ook een goed idee. Mantelzorgen, ja zeker. Maatschappelijk betrokken participeren in verenigingen, schoolbesturen of gemeenteraden. Past helemaal in mijn leven, maar kost al gauw 16 uur in de week.
Kortom bij ongewijzigd beleid, houd ik twee werkdagen per week over. Dat is ongeveer wat Keynes voor ogen had.
Oh ja, en om meer te verdienen in die twee dagen moeten de lonen, of voor ondernemers de tarieven/ prijzen, natuurlijk omhoog. Maar in die spiraal zitten we economisch helemaal niet.
Had Keynes dat allemaal al voorzien?
Welnee. Hij zou zich schuddebuikend omdraaien in zijn graf. Al die verplichtingen…
Volgens hem zouden we in 2030 met zijn allen baden in weelde, zodat 15 uur werken per week ruim voldoende zou moeten zijn. Saaie levensdoelen, zoals sparen, zouden plaatsgemaakt hebben voor het schrijven van, poëzie of het beoefenen van hogere kunsten.
Ai, daar gaan de twee laatste werkdagen.
We hebben nog 16 jaar te gaan
Hier ligt een mooie kans voor de nieuwe economie. Willen we blijven groeien, of is het wel goed zo? Kunnen we elkaar beter helpen dan beconcurreren? En wie gaat de workaholics in de politiek en het bedrijfsleven leren delen?
