Onderzoek wijst uit dat…
De uitzending De gewenst resultaten van het voortreffelijke programma voor media-analyse Medialogica van Vpro’s Argos-team toonde het misbruiken van een onderzoekje door minister Asscher voor politiek gewin.
Het ging om de Verkenning ‘Nederlandse moslimjongeren en de Arabische Herfst’ (pdf). Opgezet door Forum, een inmiddels opgeheven multiculticlub. Motivaction biedt nog een onderzoeksverantwoording en directeur Peter Paul Verheggen was zo moedig om op tv te vertellen dat hij Asschers spindoctors had afgeraden de resultaten naar buiten te brengen. Het ministerie ontkende dit advies vernomen te hebben.
(Verheggen zei nog iets heel intrigerends waar niemand meer acht op sloeg. Bij het overleg met topambtenaren over het onderzoek zat ook een figuur van Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Wat deed die daar? Wat is de relatie met Asscher. Ik kom daarop terug.)
De Manipulatie
Mooi niet, dachten Asscher en zijn spindoctors van Sociale (what’s in a name) Zaken. Scoren moesten ze, en wel via het hapgrage Nu.nl. De nieuwssite kreeg zomaar een vraaggesprek met de minister in de schoot geworpen. Dat leidde tot Asscher noemt opvatting Turkse jongeren over IS 'verontrustend' op 11 november 2014. De minister zelf op een presenteerblaadje; waarom zou je als medium dan nog een onderzoek kritisch bekijken?
De ingestoken ophef kwam pal voor Algemeen Overleg in de Tweede Kamer) van 12 november 2014 waarin Asscher wilde scoren met de aanpak van ‘parallelle samenlevingen, een lange arm vanuit Turkije’ zoals het in het debat heette. Het ging om organisaties Diyanet, Milli Görüs, Süleymanci of de Fethullah Gülenbeweging die Asscher zou willen monitoren’.
Een diepgaander onderzoek van de wetenschappers Thijl Sunier (VU) en Nico Landman (Utrecht) naar de Turkse islam in Nederland, ook gedaan in opdracht van Sociale Zaken, moffelde Asscher weg. De uitkomsten waren niet conform de verwachtingen van Asscher, zo zei deze letterlijk.
Met andere woorden, zo werd in Medialogica afdoende duidelijk gemaakt door onder meer de intelligente criminoloog Richard Staring en politicoloog Wim Derksen (PvdA), deze omgang met divers onderzoek was een minister onwaardig.
Ondertussen loosde de PvdA de Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk die zich verzetten tegen deze beeldvorming van Turken. In Medialogica namen Turkse Nederlanders als historicus Zihni Özdil de gelegenheid te baat om vakkundig formulerend hun punt te maken over stigmatisering van hun groep ten behoeve van de imagobouw van een minister.
Overigens blijkt uit het verslag van 12 november dat Kamerleden weliswaar overdonderd werden door Asscher met zijn opzetje, maar daar niet voetstoots in meegingen. Pieter Heerma (CDA) wilde zelf de onderzoekers van Motivaction uithoren. Maar het frame ‘zeer verontrustend’ domineerde, dankzij Asscher.
PVVér De Graaf zette overigens onderzoeker Sunier weg als volstrekt onbetrouwbaar gezien Turkse banden. Dat is best boeiend. Media kiezen echter liever voor de snelle, eenvoudige #ophef in plaats van geduldig Kamerdebatten af te wachten en te verslaan en uit te leggen. Op die medialogica speelde Asscher handig in.
Het Draaikonten
In het tv-programma bleven nog een paar dingen onder de radar die ik graag wil toevoegen. Zo blaatten andere media Nu.nl in november 2014 na, ook zonder het onderzoeksrapportje te lezen, zoals ook The Post Online.
Overigens hield ook Asscher zelf voet bij stuk, ondermeer in een Kamerbrief over het Turkenrapportje een paar dagen later, met de term ‘dermate verontrustend’.
Wel keerde Asscher plotseling, na kritiek op het onderzoekje, tien dagen later in de Volkskrant onder de kop Asscher: ik snap dat Turkse jongeren balen van Motivaction-onderzoek: “Zelf baalt de minister er ook van, want hij herkent zich absoluut niet in de uitkomsten. Asscher zei dat vandaag na een gesprek met de jongeren, die politiek actief zijn voor uiteenlopende partijen in diverse gemeenten.”
Opvallend gevalletje damage-control. Of ronduit huichelen, want de oogst was binnen: publiciteit als jihadbestrijder en voortaan toezicht op vier Turkse organisaties.
In februari 2015 meldde Asscher in antwoord op Kamervragen van het gelegenheidsduo Van Klaveren-Bontes zijn nuances definitief: “Inmiddels heb ik veel Turks Nederlandse jongeren gesproken. Uit die gesprekken bleek mij niet dat er een relatie bestaat tussen de islamitische achtergrond van de jongeren en de steun van deze groep voor jihadistisch geweld.” Maar deze knieval van drie maanden ging natuurlijk niet gepaard met een rectificatie op Nu.nl door Asscher of het medium zelf.
Via Justitie naar de macht
Nog even die Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) van het ministerie van Justitie die aanschoof bij de bespreking van het gewraakte Motivaction-onderzoek op Sociale Zaken met Aschers paladijnen.
Verheggen is met vakantie en kon mijn vragen daarover nog niet beantwoorden. Het laat zich raden wat de NCTV’er aan tafel deed: het was Justitie te doen om het monitoren van de Turkse organisaties en Asscher bood de politieke dekking.
Dit volgen van de Turkse arm in Nederland is wellicht geen overbodige luxe voor inlichtingendiensten, maar daarmee politiek willen scoren bleek spelen met vuur.
Asscher – meester in de rechten – flirt echter in zijn al langer met Justitie. Op 5 juni 2015 bracht Nieuwsuur een reportage over mislukte online jihadbestrijding op grond van onderzoek dat ik deed.
Een jaar geleden hadden Asscher en Opstelten samen een ferm plan naar de Tweede Kamer gestuurd over jihadbestrijding, en bezigden ferme taal op een persconferentie die in alle media kwam. De plannen voor jihadbestrijding via internet bleken al spoedig op drijfzand gestoeld, maar het ging ook hier om het beeld dat het kabinet niet stilzit in de strijd.
De strategie van de minister is helder. Het is in principe niet dom van Asscher om zijn greep naar de macht te stoelen op angst voor moslims, in een veel fatsoenlijker verpakking dan Wilders. Maar hij valt op deze manier in zijn eigen kuil.
Half juni schreef ik over de onzin van dit soort halve onderzoeken, ook al aangezet door Lodewijk Asscher. Dat onderzoek bleef binnenskamers en spoedig hoorden we er niets meer van. Medialogica had toen de minister al op de korrel en zelfs een ezel in het gemeen…
Opvallend is dat de Plasterk en Asscher, beiden eerder uitstekende wetenschappers, zich als PvdA-minister zo bedreven tonen in het politiek opportunisme als ze dat nodig achten.
Het is ‘zeer verontrustend’ dat intelligente heren kiezen voor opportunisme ten behove van politiek gewin. Nu was van Asscher wel bekend dat hij, net als zijn moeder, met macht kan omgaan. Maar voor je het weet, keert dat zich tegen je.
Ahmed of Lodewijk
Een geduchte concurrent van Asscher voor het PvdA-partijleiderschap diende zich zondag in Zomergasten aan: Ahmed Aboutaleb. De aimabele burgervader van Rotterdam en poëzieliefhebber toonde even professor Akkermans-trekjes toen hem gevraagd werd naar Haagse ambities.
Dinsdag kreeg zijn opponent Lodewijk Asscher door het programma Medialogica de nodige strafpunten in de wedren. Hoe dan ook boeiend of de PvdA de wellicht hete toekomst die ons wacht in zal gaan met een Marokkaanse of Joodse leider. Beiden aaibaar, intelligent, wetenschappelijk onderlegd, naar buiten heel genuanceerd en soms naar rechts kijkend. Maar Asscher is, in tegenstelling tot Abou, met een gouden lepel in de mond geboren. En staat nu op achterstand.
Media, politiek en volk hebben een barslecht geheugen dus het komt nog goed voor Lodewijk Asscher. Echter, die uitzending van Medialogica en andere genoemde door- en opzichtige misgrepen bij het zich langs de touwlader van terrorismebestrijder politiek omhoog hijsen, blijven aan hem kleven.
Jammer van zo’n sympathiek talent…
