Dat heeft alles te maken met nieuwe technieken en verrassende mogelijkheden, die ook de spreekkamer binnenkomen. De computer kan het soms beter, zo constateert de medisch specialist.
Na een succesvolle loopbaan aan het Academisch Ziekenhuis Leiden(LUMC) werd het tijd voor een switch. In Zwolle kwam hij er al gauw achter dat ook daar patiënten rondliepen met moeilijke problemen. Dat was hij al gewend van de academische situatie. Collega’s wisten hem dan ook in Zwolle gauw te vinden. En toen gebeurde het.
Puzzel
De gebeurtenis waarop wordt gedoeld vond enkele jaren geleden plaats. Er was een puzzel waar de Isala dokters al wel 15 jaar mee worstelden. Een vrouw had geregeld een dag hoge koorts en malaise. Een dag later was ze weer helemaal opgeknapt. Wat was de oorzaak? Menig dokter had hierop zijn tanden al stukgebeten. Er was al eens een arts geweest die had voorgesteld dat de patiënte dan maar op zo’n dag naar het ziekenhuis moest komen. Er werd toen onderzoek gedaan en vastgesteld dat zij een sterk verhoogd aantal afweercellen (leukocyten)in het bloed had. Dat suggereert dat er iets gaande was. Ook werd een licht verlaagd zuurstofgehalte gemeten. Bij navraag bleek dat ook de huisgenoten zich op zo’n dag minder goed voelden. Groeneveld besloot om deze combinatie van bevindingen eens in te typen in de zoekmachine van Google. Daarbij gebruikte hij wel het internationaal aanvaardbare vakjargon. Dit is misschien voor de leek wat lastig te interpreteren, maar ik kan het uitleggen. Hij typte dus vier woorden in. Koorts (fever), episode (episodic), verhoogd aantal afweercellen (leukocytose) en tenslotte verlaagd zuurstofgehalte (hypoxie). Tot zijn stomme verbazing verscheen er meteen een diagnose “Hypersensitivity Pneumonitis”. Een aandoening die bestaat uit een vorm van longontsteking door een uitwendige oorzaak (overgevoeligheid) wordt veroorzaakt. In principe geen bacterie. De rest is geschiedenis, want nu werd ook de longarts ingeschakeld. Het bleek al gauw dat in het huis van patiënte een luchtbevochtiger aanwezig was die zo af en toe werd aangezet. Het water bleek smerig. Vooral patiente, maar ook huisgenoten hadden daar last van . Zoiets noem je een sick building syndroom.
Malaria
Een wijze les voor Groeneveld. Een bewijs dat de geneeskunde een enorme verandering doormaakt. Het betekent dat je op totaal andere wijze tot het vaststellen van een ziekte, tot een diagnose komt. En dat een behandeling daaruit haast automatisch voort kan vloeien. Daar komt geen dokter meer aan te pas. Tenzij de behandeling niet aanslaat. Als Hoofdredacteur van het gerenommeerde Tijdschrift voor Infectieziekten (TvI) meldde Groeneveld op 12 september 2017 een ontwikkeling die daarbij aansluit. Dat vormde trouwens de rechtstreekse aanleiding voor mij om hem op te zoeken in zijn spreekkamer. Er is een nieuwe bloedtest voor malaria. Ontwikkeld door Nederlanders die er ook al een prestigieuze prijs mee hebben gewonnen.Het bijzondere aan de test is dat hij gebruik maakt van een dertigtal bepalingen uit bloed en niet alleen kijkt naar de rode bloedcellen. Waar immers de malariaparasiet te zien is. Nee, na analyse van deze dertigtal uitslagen wordt op basis van een algoritme (dat gebruik maakt van kunstmatige intelligente en een enorme database) een uitslag opgeleverd.
Big Data
Het is een fraai voorbeeld van de wijze op de computer met zijn multipele analyses een betrouwbare diagnose kan stellen, aldus de hoofdredacteur. Inderdaad is dit een enorme omwenteling. Waar tot nu toe ingewikkeld microscopisch onderzoek van de rode bloedcellen tot de diagnose malaria moet leiden, kan in de nabije toekomst door een brede analyse de uitslag zijn ja of nee. In het eerste geval kan daaruit een therapie advies volgen en wellicht zelfs automatisch een recept? Groeneveld vervolgt: “ik vind het fantastisch. Diagnostiek gaat ons echt veranderen. En als je dan verder denkt, wat doe ik dan toch de hele dag? Dat is big data-analyse! Terwijl mijn brein niet zo gedifferentieerd kan zijn als de computer. De computer kan het veel beter.”
Toekomst
Hij schetst een beeld waarbij je wellicht een koppeling kan maken met de database richtlijnen. Stel dat er ook gratis adviezen bij zijn. Pas als je niet slaagt met de voorgestelde aanpak kan je dat de echte dokter vragen die dan nog eens kijkt. Zo kun je wellicht zelfs via een dergelijke module geautomatiseerd nader onderzoek zoals een borstkas foto (X-thorax) of laboratorium onderzoek in gang zetten. Wij filosoferen zo nog even door over de boeiende ontwikkelingen waar we getuige van zijn.
